Logo Polskiego Radia
Jedynka
Andrzej Gralewski 16.06.2018

Początek historii ruchu strzeleckiego

Jest rok 1908. W autonomicznej Galicji powstają dwie tajne organizacje: jedna za sprawą działaczy Organizacji Bojowej PPS - to  Związek Walki Czynnej, a druga to Polski Związek Wojskowy środowisk endeckich. Mają podobny cel: przygotować walkę zbrojną o wyzwolenie Polski.
Strzelcy na kwaterze w OleandrachStrzelcy na kwaterze w OleandrachNAC

W roku 1910 powstaje pierwszy Związek Strzelecki we Lwowie i Towarzystwo "Strzelec" w Krakowie. We Lwowie początkowo kieruje nim Władysław Sikorski. W 1912 roku powstaje Komenda Główna Związku Strzeleckiego z komendantem Józefem Piłsudskim i szefem sztabu Kazimierzem Sosnkowskim. Formuje się także Armia Polska przekształcona w Polskie Drużyny Strzeleckie, gdzie aktywni są m.in. Mieczysław Neugebauer, Marian Januszajtis.

W tym czasie ruch strzelecki tworzyli przede wszystkim ludzie młodzi, wywodzący się ze wszystkich warstw społeczeństwa polskiego, nawet o skrajnie odmiennych poglądach. W zaborze pruskim i rosyjskim ruch ten był w konspiracji. Według różnych źródeł "ruch strzelecki" przed wybuchem I wojny światowej liczył od 13 tys. do 19 tys. członków. 

Z chwilą wybuchu Wielkiej Wojny została zarządzona mobilizacja połączonych Związków i Drużyn Strzeleckich, już pod wspólną komendą Józefa Piłsudskiego i scalenie ich w I Brygadę Legionów Polskich. Od strzelców, także nadziei na Wielką Wojnę, do niepodległości - jak zrodziła się ta historia?

Zachęcamy do wysłuchania audycji.

***

Tytuł audycji: "Historia żywa"

Prowadzi: Dorota Truszczak

Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk)

Data emisji: 16.06.2018

Godzina emisji: 14.13

ag