Logo Polskiego Radia
IAR
Joanna Łopat 02.07.2013

90 lat temu urodziła się Wisława Szymborska

Dzisiaj Wisława Szymborska obchodziłaby swoje 90 urodziny.
Wisława SzymborskaWisława SzymborskaWojciech Dorosz/PR
Posłuchaj
  • Wisława Szymborska o wierszach, którym życzy, żeby przestały być aktualne (IAR)
  • Wisława Szymborska o poetach oraz kondycji literatury i poezji
  • Wisława Szymborska o wywiadach i "gubieniu duszy".
  • Wisława Szymborska recytuje wiersz "Nic dwa razy" (IAR).
  • Wisława Szymborska o ironii (IAR).
  • Wisława Szymborska o Orderze Orła Białego (IAR).
Czytaj także

Wisława Szymborska urodziła się 90 lat temu, 2 lipca 1923 roku.

Zadebiutowała w 1945 roku wierszem "Szukam słowa", opublikowanym w krakowskim "Dzienniku Polskim".

Pierwszy tom poetycki "Dlatego żyjemy" poetka wydała w 1952 r.

Wierszy z tego i następnego zbioru "Pytania zadawane sobie" (1954), autorka nigdy nie włączała do późniejszych wyborów czy antologii.

W 1996 roku Wisława Szymborska otrzymała nagrodę Nobla "za poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości" – jak w uzadanił Komitet Noblowski.

Laureatka podkreśliła wówczas, że nagroda jest uhonorowaniem nie tylko jej twórczości, ale całej polskiej poezji.

Wisława Szymborska była osobą niezwykle skromną. Dlatego dzień, w którym przyznano polskiej poetce Nagrodę Nobla, stanowił cezurę, nazywaną przez jej przyjaciół „tragedią sztokholmską”.

Unikała wywiadów, podkreślając, że nie o wszystkim można mówić. A publiczne zwierzanie się to „gubienie własnej duszy”. Dlatego rzadko udzielała wywiadów, ale często recytowała swoje wiersze na spotkaniach z czytelnikami.

Wiersze Szymborskiej są bardzo intymne. Poetka precyzyjnie kreśli swój świat, a istotne problemy opisuje z perspektywy codziennych zdarzeń, zwykłych, błahych rzeczy.

„Pierwsza dama polskiej poezji” była także krytykiem literackim, felietonistką i tłumaczką.

W 2011 roku na Wawelu prezydent Bronisław Komorowski wręczył poetce Order Orła Białego.

Wisława Szymborska zmarła 1 lutego 2012 roku.
Zgodnie z wolą poetki, w tym roku po raz pierwszy zostanie wręczona nagroda poetycka imienia noblistki, ustanowiona przez Fundację Wisławy Szymborskiej.

Wisława Szymborska była laureatką wielu prestiżowych wyróżnień między innymi, nagrody Polskiego PEN Klubu, nagród ; im. Herdera, im. Goethego oraz Kościelskich.

W 2001 roku otrzymała dyplom honorowego członka Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.
W latach 80. Współpracowała z opozycją demokratyczną. Publikowała w podziemnym czasopiśmie "Arka" oraz w paryskiej "Kulturze". Od 1981 do 1983 należała do zespołu redakcyjnego wydawanego w drugim obiegu miesięcznika "Pismo".

Poetka udzielała się też społecznie, między innymi była pomysłodawczynią przyznawania tytułu Społecznik Roku i założycielką funduszu na ten cel. Przekazała też część Nagrody Nobla na rzecz Europejskiego Centrum Przyjaźni Dziecięcej w Świdnicy. Otrzymała wówczas Dziecięcą Nagrodę Serca. Od 1997 roku poetka miała Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa.