- Zakład karny w Rawiczu to czarna wyrwa w polskich duszach - powiedział prezydent do zgromadzonych. Właśnie z tego powodu, jak wskazał, jest to pamięć trudna dla miasta. - To właśnie przez tamto miejsce Rawicz w wielu rodzinach w Polsce wspominany jest dzisiaj z drżeniem. Ludzie przeżyli tu koszmar - dodał Andrzej Duda.
- Musimy nasz ojczyzną budować, musimy czynić wszystko, by tak, jak chcieli nasi pradziadkowie, dziadkowie i ojcowie, była Polską silną, niepodległą, suwerenną i sprawiedliwą dla wszystkich swoich obywateli. Polską równych szans, czyli właśnie zupełnie inną, niż chcieli komuniści - podkreślił prezydent w wystąpieniu na rawickim rynku.
Wszyscy równi
Jak dodał, trzeba czynić wszystko, by Polska "nie była wyłącznie Polską jakiejś wąskiej elity, która uważa, że może więcej niż inni; żeby prawo wszystkich jednakowo traktowało i żeby wszyscy byli wobec niego równi".
- To niezwykle ważne, bo na tym właśnie polega silne państwo, które jest silne swoimi instytucjami, a instytucje są silne wtedy, kiedy mają autorytet, społeczny, a nie tylko wynikający z tego, że elity tych instytucji dobrze się czują - powiedział Duda. - Państwo elit nie jest państwem obywatelskim, tylko jest państwem zawłaszczonym prze wąskie grupy, które zapewniły sobie wyjątkowe w stosunku do innych przywileje i które czasem są zupełnie oderwane od rzeczywistych problemów społecznych, od tego za jakie pieniądze tak naprawdę trzeba żyć na prowincji, jak mówią - podkreślił prezydent.
Budowanie silnej polski
Prezydent zauważył, że mieszkańcy Rawicza jako Wielkopolanie mają głęboką tradycję starania się o solidny biznes, by budować przyszłość na porządnym fundamencie. - Przez to Wielkopolska jest jednym z najbardziej rozwiniętych regionów naszego kraju - powiedział Duda. - Dziękuję, że jesteście dumni z tego, skąd jesteście - dodał prezydent.
- Ci, którzy za Rzeczpospolitą ginęli, umierali, cierpieli także tutaj w rawickim więzieniu, tego właśnie by chcieli. Żebyśmy my dzisiaj, ich wnuki takimi ludźmi byli, że jeżeli nie musimy walczyć z bronią w ręku o Polskę, jeżeli nie musimy się bać, że ktoś nas uwięzi, to żebyśmy wszystkie swoje siły, zdolności i tę całą wielką energię, którą oni wsadzali, by odzyskać niepodległość i wolność, żebyśmy my ją angażowali w budowanie silnej Polski - powiedział Duda.
Pamiątkowe tablice
Wcześniej Andrzej Duda złożył kwiaty przed murem więziennym, przed tablicami ofiarami stalinizmu. Na murze zakładu karnego w Rawiczu znajdują się dwie pamiątkowe tablice: jedna poświęcona jest ofiarom stalinowskich represji, druga - pamięci Kazimierza Pużaka, jednego z przywódców Polski Podziemnej 1944-1945, sądzonego w moskiewskim procesie szesnastu. Kazimierz Pużak najprawdopodobniej został zamordowany w rawickim więzieniu w kwietniu 1950 r. W 1996 r. odznaczono go pośmiertnie Orderem Orła Białego.
Więzienie w Rawiczu rozpoczęło działalność na przełomie 1820 i 1821 roku i od samego początku było więzieniem ciężkim, przeznaczonym dla więźniów politycznych. W okresie stalinowskim poza Kazimierzem Pużakiem przebywali tu także m.in. Władysław Bartoszewski, Stanisław Skalski, Wiesław Chrzanowski, Kazimierz Moczarski, Władysław Siła-Nowicki i Wojciech Borzobohaty.
Po oficjalnej uroczystości prezydent Duda odwiedził zakład karny i zwiedził historyczne cele więzienia w Rawiczu. Towarzyszył mu Zenon Wechmann, więziony w Rawiczu w okresie komunistycznego terroru.
V Bieg Tropem Wilczym upamiętniający Żołnierzy Wyklętych
Ostatnim prezydentem Rzeczpospolitej, który oficjalnie odwiedził Rawicz, był Ignacy Mościcki, w maju 1929 roku.
Przypadający 1 marca Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" ustanowił w 2011 r. parlament "w hołdzie Żołnierzom Wyklętym - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu".
zi, fc, Radio Merkury