Logo Polskiego Radia
IAR
migrator migrator 09.12.2009

Generał Jaruzelski tłumaczy się po publikacji IPN

Wojciech Jaruzelski twierdzi, że nigdy nie prosił o interwencję wojsk radzieckich w Polsce. Tymczasem według notatki, którą opublikowano w Biuletynie IPN, podczas spotkania z dowódcą wojsk Układu Warszawskiego marszałkiem Wiktorem Kulikowem generał Wojciech Jaruzelski prosił Związek Radziecki o pomoc militarną. Zwracał się o to, aby Rosjanie interweniowali w przypadku, gdyby opór Polaków przeciwko stanowi wojennemu okazał się zbyt silny.
Wojciech JaruzelskiWojciech Jaruzelski

Do rozmowy Jaruzelskiego z Kulikowem doszło w nocy z 8 na 9 grudnia 1981 roku. Notatkę z tego spotkania sporządził adiutant Kulikowa generał Wiktor Anoszkin.

Wojciech Jaruzelski powiedział Informacyjnej Agencji Radiowej, że notatka Wiktora Anoszkina jest kłamstwem. Zdaniem generała, to co napisał Anoszkin i wiąże się z prośbą o wsparcie militarne jest "konfabulacją, kłamstwem, brednią".

Jaruzelski twierdzi, że nigdy nie doszło do rozmów o zbrojnej interwencji i podkreśla, że notatka Anoszkina przeczy słowom samego Kulikowa, które padły podczas konferencji w Jachrance w listopadzie 1997 roku. Kulikow miał wtedy między innymi powiedzieć: „Wielokrotnie, jako Głównodowodzący miałem kontakty z towarzyszem Kanią, towarzyszem Jaruzelskim i innymi dowódcami wojskowymi i nikt nigdy nie postawił problemu wkroczenia do Polski".
Historycy uważają, że notatka Anoszkina obala linię obrony Jaruzelskiego, który uzasadnia wprowadzenie stanu wojennego zagrożeniem interwencją wojsk sowieckich.

Generał Wojciech Jaruzelski uważa, że jest to "temat odgrzewany", ponieważ ten sam tekst, pilotowany podobnie jak teraz przez doktora Antoniego Dudka z IPN, ukazał się w całości w grudniu 2008 roku w tygodniku „Wprost". Jaruzelski nazwał publikację tej notatki "nagłośnioną popłuczyną" znaną od roku.

"Notatka ważnym żródłem historycznym"

Zdaniem historyka profesora Wojciecha Roszkowskiego, generał Jaruzelski podważając notatkę generała Wiktora Anoszkina nie ma racji. Według notatki opublikowanej w Biuletynie IPN, podczas spotkania z marszałkiem Kulikowem generał Jaruzelski prosił Związek Radziecki o pomoc militarną w przypadku, gdyby opór Polaków przeciwko stanowi wojennemu okazał się zbyt silny.

Profesor Roszkowski powiedział w Pierwszym Programie Polskiego Radia, że ta notatka jest ważnym źródłem historycznym. Naukowiec zaznaczył, że dziennik jest cenniejszym źródłem niż pamiętnik, a notatki zapisane 28 lat temu mają pierwszeństwo nad wspomnieniami po latach marszałka Kulikowa.

Generał Jaruzelski twierdzi, że nigdy o pomoc militarną nie prosił i cytuje wypowiedź marszałka Kulikowa wyrażoną oficjalnie w czasie konferencji w Jachrance. Kulikow miał wtedy między innymi powiedzieć: „Wielokrotnie, jako głównodowodzący miałem kontakty z towarzyszem Kanią i towarzyszem Jaruzelskim i innymi dowódcami wojskowymi i nikt nigdy nie postawił problemu wkroczenia do Polski". Profesor Roszkowski zauważa, że Jaruzelski rozmawiał jednak z Kulikowem o interwencji o czym świadczy przytoczony przez naukowca cytat ze wspomnienia Kulikowa: "Jeśli nie starczy waszych sił to pewnie trzeba będzie wykorzystać ''Tarczę 81". Leonid Breżniew mówił o udzieleniu wam pomocy".

W opinii historyka, w świetle notatki Anoszkina, stan wojenny nie tyle miał zapobiec interwencji wojsk radzieckich, co właśnie taką interwencję przybliżał.