Logo Polskiego Radia
PAP
Paweł Bączek 07.08.2020

Dyrektor Muzeum II WŚ: nie ma prawnej możliwości, by miasto Gdańsk zorganizowało obchody na Westerplatte

- Nie ma takiej prawnej możliwości, by miasto Gdańsk zorganizowało 1 września na Westerplatte obchody - powiedział dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Karol Nawrocki. Wojewoda pomorski przekazał tej placówce w zarząd leżącą na półwyspie - miejską dotąd - działkę.
gdansk1200-pap.jpg
Budowa Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 w Gdańsku. Wojewoda zdecydował ws. działki

O przejęciu w piątek w zarząd leżącej na gdańskim Westerplatte działki, na której znajduje się m.in. kopiec z Pomnikiem Obrońców Wybrzeża, Nawrocki poinformował na konferencji prasowej. Od ponad 20 lat 1 września gdański samorząd organizował na tej działce - u stóp monumentu, obchody kolejnych rocznic wybuchu II wojny światowej. W przygotowaniach pomagali harcerze i wojsko, a miasto zapraszało m.in. najwyższe władze państwowe. Także w tym roku miasto planowało podobne uroczystości.

Czytaj także:

Samorząd czynił przygotowania do obchodów, choć już 24 lipca minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak zapowiedział, że w tym roku, po raz pierwszy, to Wojsko Polskie zorganizuje 1 września uroczystości na Westerplatte. Szef resortu zaznaczył, że zależy mu, aby obchody miały charakter państwowy, żeby nie były wykorzystywane politycznie. Minister twierdził też, że teren Westerplatte przez lata był zaniedbany.

- Teraz ten teren przechodzi we władanie Skarbu Państwa. To teren, na którym powstanie w przyszłości Muzeum Westerplatte, to teren, który jest uświęcony krwią żołnierzy Wojska Polskiego - mówił. Dodał, że przekazanie terenu Muzeum powinno nastąpić w "ciągu kliku dni".

Na konferencji prasowej - na której dyrektor Muzeum II Wojny Światowej (oddziałem tej placówki będzie Muzeum Westerplatte Wojny 1939) poinformował o przejęciu w zarząd działki na półwyspie - zapytano czy jest możliwe, by miasto Gdańsk jednak zorganizowało obchody 1 września na Westerplatte. - Nie ma takiej prawnej możliwości, bowiem zarządcą działki jest dziś Muzeum II Wojny Światowej - odpowiedział Nawrocki.

westerplatte-free-shut-1200.jpg
Odkrycia na Westerplatte. Dyrektor Muzeum II WŚ: państwo polskie upomina się o swych żołnierzy

"Żołnierz polski jest na Westerplatte gospodarzem"

Przypominał, że on sam, odkąd został dyrektorem MIIWŚ, wielokrotnie wygłaszał opinię, że "przygotowanie uroczystości powinno przypaść Ministerstwu Obrony Narodowej". - Żołnierz polski jest na Westerplatte gospodarzem, państwo polskie jest na Westerplatte gospodarzem, krew polskiego żołnierza wsiąkła w półwysep Westerplatte - mówił Nawrocki.

Dodał, że Muzeum, którym zarządza, będzie współorganizatorem uroczystości. - My dzisiaj stajemy się zarządcą tej działki, czujemy się na tym terenie gospodarzem. Wobec tego to na pewno byłaby współpraca z MON - mówił Nawrocki.

- Od wielu lat proszę o to i do dzisiaj mi się tak wydaje, że wokół Westerplatte powinna istnieć linia demarkacyjna we wszystkich sporach politycznych. Niestety, nie mieliśmy z tym do czynienia w ostatnich uroczystościach i zarówno pani prezydent Gdańska, jak i śp. prezydent Paweł Adamowicz, mieszali porządek polityczny z porządkiem historycznym podczas tych uroczystości. Zawsze na to reagowałem publicznie, mi się to bardzo nie podobało. To są uroczystości, w których nie powinno się mieszać w dwóch porządków i tworzyć jakichś niezręcznych analogii historyczno-politycznych. To zawsze wygląda w tym miejscu niedobrze - powiedział.

Informując 24 lipca, że w tym roku obchody na Westerplatte zorganizuje wojsko, Mariusz Błaszczak zapowiedział, że na uroczystości zaproszeni zostaną m.in. kombatanci, weterani, harcerze oraz władze samorządowe. - To będzie uroczystość z pełnym ceremoniałem Wojska Polskiego. To będzie uroczystość, której przesłaniem będzie oddanie hołdu żołnierzom Wojska Polskiego, podkreślenie ich dzielności w 1939 r., podkreślenie postawy żołnierzy Wojska Polskiego, która jest wzorem dla dzisiejszych żołnierzy polskich sił zbrojnych - podkreślał.

"Chcemy, aby Westerplatte było elementem jednoczącym Polaków"

6 sierpnia prezydent Gdańska skierowała do szefa MON list będący odpowiedzią na zapowiedzi Błaszczaka, Dulkiewicz zaprosiła w nim szefa resortu do wspólnej organizacji uroczystości na Westerplatte. Prezydent podkreślała, że formacje podległe resortowi obrony od wielu lat odgrywają podmiotową rolę podczas obchodów. Zaapelowała też o poszanowanie ponad 20-letniej tradycji organizowania uroczystości 1 września przez miasto, którą wspólnie z harcerzami zapoczątkował prezydent Paweł Adamowicz.

"Chcemy, aby Westerplatte było elementem jednoczącym Polaków. Wszak to z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza, już w 1999 r. wspólnie z harcerzami rozpoczęliśmy na Westerplatte tradycję oddawania hołdu żołnierzom i ofiarom II wojny światowej" - napisała w liście.

W sierpniu ub. roku uchwalona została specustawa w sprawie budowy na terenie gdańskiego półwyspu Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. Celem ustawy było m.in. przejęcie przez Skarb Państwa i przekazanie placówce w zarząd placówce terenów będącym w gestii m.in. wojska, Straży Granicznej i miasta Gdańska. Piątkowa decyzja wojewody pomorskiego jest pierwszym efektem specustawy.

Przeciwko przekazaniu miejskich terenów na Westerplatte pod kuratelę państwa protestowały władze Gdańska oraz liczni przedstawiciele świata naukowców, muzealników i dziennikarzy.

pb