Organizatorami debaty były: Instytut Pamięci Narodowej, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
"Niezwykłe bohaterstwo i wola walki". 100. rocznica "polskich Termopil"
Otwierając debatę, prezes IPN Jarosław Szarek przypominał, że Bitwa Warszawska dopiero od niedawna stała się jednym z fundamentalnych wydarzeń, które powróciły do społecznej świadomości.
- Przez kilkadziesiąt lat ten temat nie był obecny w kraju, był spychany, marginalizowany, zafałszowany. Wreszcie możemy ukazywać pełną prawdę o tym największym zwycięstwie początku XX wieku, zwycięstwie, dzięki któremu przetrwaliśmy czasy II wojny światowej i czasy zniewolenia komunistycznego - powiedział.
00:28 10585910_1.mp3 Debata historyków - "Bitwa Warszawska. Wojna o wolność Europy" (IAR)
Waga zwycięstwa
Podczas debaty naukowcy analizowali między innymi świadomość zagrożenia bolszewizmem w państwach Europy Zachodniej. Niemiecki historyk Wolfgang Templin przypominał, że na przykład w Niemczech panowały nastroje probolszewickie, ponieważ bolszewicy dawali oni nadzieję na unieważnienie ustaleń, które zapadły po zakończeniu I wojny światowej.
Premier: naszym obowiązkiem jest szerzyć wiedzę o bohaterstwie polskich żołnierzy
Historyk tłumaczył, że dla ówczesnych Niemiec, Polska - taka, jaka powstała - nie mogła istnieć. Strategicznym celem Niemiec było stworzenie nowego porządku "antywersalskiego", a do tego celu najlepszym sojusznikiem strategicznym byli bolszewicy.
Czytaj także:
Z kolei profesor Grzegorz Nowik podkreślał, że w państwach Europy Wschodniej zdawano sobie sprawę z wagi wojny polsko-bolszewickiej i ewentualnego zwycięstwa Moskwy. - Wszyscy zdawali sobie sprawę z tego, że jeżeli padła by Warszawa, to następne będą Helsinki, Ryga i wszystkie inne państwa graniczne. Z zagrożenia zdawali sobie sprawę również Węgrzy - tłumaczył profesor Nowik.
00:26 10585910_2.mp3 Debata historyków - "Bitwa Warszawska. Wojna o wolność Europy" (IAR)
"Ocaliliśmy kolejne pokolenie"
- Zwycięstwo nad bolszewikami pod Warszawą i w całej wojnie było nie tylko dla Polski nie do przecenienia - przypominał profesor Janusz Odziemkowski. - 20 lat niepodległości. Gdyby nie było drugiej Rzeczypospolitej i jej dorobku, nie byłoby tego nowego pokolenia wykształconego i wychowanego w II Rzeczypospolitej, które wzięło na siebie ciężar tego, że nie stoczyliśmy się w nurt stalinizacji pierwszych lat PRL-u. Ocaliliśmy kolejne pokolenie, które stworzyło Solidarność - powiedział.
"Wojna Światów". Film o Bitwie Warszawskiej w Teatrze Polskim i w TVP
Historyk dodał, że również dzięki naszemu zwycięstwu dziś istnieje Litwa Łotwa Estonia.
Eksperci przypominali także, że zwycięstwo nad bolszewikami pod Warszawą w sierpniu 1920 roku przekreśliło plany rozprzestrzenienia komunizmu na Europę Zachodnią.
jp