Polskie Radio
Section05

wojna polsko-bolszewicka

Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

- W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Zobacz więcej na temat:  Ryga Dwudziestolecie międzywojenne bitwa warszawska komunizm II RP II Rzeczpospolita Ukraina Białoruś wojna 1920

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

"Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita Ukraina polityka wojna 1920 bitwa warszawska wojna na Ukrainie wojna 2022

Bałachowcy. "Kopia Kmicicowej kupy" na wojnie z bolszewikami

W 1920 roku bili się z Armią Czerwoną, reprezentowali interesy "Trzeciej Rosji", walczyli o białoruską państwowość. Równocześnie znani byli z bestialstwa wobec cywilów. Wielonarodowe oddziały Stanisława Bułak-Bałachowicza były tak bitne i tak kontrowersyjne jak ich dowódca, nie bez przyczyny porównywany z awanturniczym bohaterem "Trylogii".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Białoruś Rosja Stanisław Bułak-Bałachowicz

Władysław Broniewski. Poeta wielokrotnie zapomniany

Jego nazwisko jest słynne, lecz twórczość należy do mniej znanych w historii polskiej literatury. Zawsze coś stało na przeszkodzie jego poezji. – W swoim życiu stanął wobec wszystkich największych wyzwań XX wieku, za co płacił wielką cenę – mówił w Polskim Radiu biograf Władysława Broniewskiego Mariusz Urbanek.
Zobacz więcej na temat:  Władysław Broniewski historia Polski literatura poezja pisarz KULTURA Antoni Słonimski wiersze PRL ZSRR II Rzeczpospolita II RP komunizm miłość Wisła Warszawa Płock wojna 1920 Armia Polska w ZSRR

Stefan Dąb-Biernacki. Generał zdegradowany do stopnia szeregowego

66 lat temu w Londynie zmarł gen. Stefan Dąb-Biernacki, żołnierz Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej, generał Wojska Polskiego, który w czasie wojny obronnej 1939 roku nieudolnie dowodził Armią "Prusy". Po przedostaniu się do Francji został skierowany, decyzją gen. Władysława Sikorskiego, do obozu odosobnienia i zdegradowany do stopnia szeregowego.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski I wojna światowa II wojna światowa II RP Stefan Grot-Rowecki Władysław Sikorski

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

- Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło – głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" o. Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia.
Zobacz więcej na temat:  Józef Maria Bocheński filozofia Uniwersytet Jagielloński II wojna światowa Monte Cassino historia Polski

Wacław Jędrzejewicz. Polityk, historyk, niepodległościowiec

Był oficerem polskiego wywiadu, współorganizatorem Polskiej Organizacji Wojskowej, a w okresie międzywojennym pełnił funkcję ministra. Wsławił się również jako założyciel Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce - jednej z najważniejszych polonijnych placówek naukowych. 29 stycznia 1893 roku urodził się prof. Wacław Jędrzejewicz. 
Zobacz więcej na temat:  Wacław Jędrzejewicz historia Polski Dwudziestolecie międzywojenne I wojna światowa Historia - ludzie II wojna światowa Józef Piłsudski Legiony emigracja Stany Zjednoczone

Tadeusz Kossakowski. Najstarszy i najwyższy stopniem cichociemny

137 lat temu urodził się generał dywizji Tadeusz Kossakowski - uczestnik trzech wojen, inżynier, propagator unowocześniania polskiej armii, najstarszy i najwyższy stopniem cichociemny. W wieku 56 lat zdecydował się na przerzut do okupowanej Polski, by jako zwykły szeregowy wziąć udział w Powstaniu Warszawskim.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski II wojna światowa I wojna światowa Armia Krajowa II Rzeczpospolita Powstanie Warszawskie PRL