Polskie Radio
Section05

Historia - ludzie

Wacław Jędrzejewicz. Polityk, historyk, niepodległościowiec

29 stycznia 1893 roku urodził się prof. Wacław Jędrzejewicz. Był oficerem polskiego wywiadu, współorganizatorem Polskiej Organizacji Wojskowej, a w okresie międzywojennym pełnił funkcję ministra. Wsławił się również jako założyciel Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce - jednej z najważniejszych polonijnych placówek naukowych. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wacław Jędrzejewicz historia Polski Dwudziestolecie międzywojenne I wojna światowa II wojna światowa Józef Piłsudski Legiony emigracja Stany Zjednoczone wojna polsko-bolszewicka

Aleksandra Piłsudska - działaczka niepodległościowa i strażniczka ogniska domowego

Rok 2023 został ogłoszony Rokiem Aleksandry Piłsudskiej - drugiej żony Józefa Piłsudskiego, działaczki niepodległościowej, która zmarła w Londynie dokładnie 60 lat temu, 31 marca 1963 roku. Była kobietą niezwykłej odwagi, która na początku XX wieku brała udział w akcjach zbrojnych PPS-u, a po wybuchu I wojny światowej służyła w Legionach Polskich jako komendantka kurierek legionowych.
Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski Katarzyna Kobylecka Aleksandra Piłsudska

Człowiek formatu prezydenckiego. Rzecz o kpt. Włodzimierzu Marszewskim

Włodzimierz Marszewski (1891-1948) był uczestnikiem I wojny światowej; pełnił również służbę w Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera we Francji oraz kierował działalnością konspiracyjną polskiego podziemia. Leszek Żebrowski, autor tekstu o Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym, opisując działalność konspiracyjną kpt. Marszewskiego, określił go mianem "człowieka formatu prezydenckiego".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Jan Żaryn II wojna światowa Dorota Truszczak

Atanazy Raczyński – dyplomata i kolekcjoner sztuki

Atanazy Raczyński – ziemianin z Wielkopolski, żołnierz armii napoleońskiej i armii Księstwa Warszawskiego, ambasador pruski w Lizbonie i Madrycie - był przede wszystkim historykiem sztuki i jej kolekcjonerem. Nabyte dzieła eksponował w swoich berlińskich galeriach; dziś są one częścią kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST historia Polski kolekcjonowanie

Polski bohater operacji "Pochodnia". Opowieść o Mieczysławie Słowikowskim

W Maroku odsłonięto mural poświęcony majorowi Mieczysławowi Słowikowskiemu ps. Rygor. Malowidło przypomina o operacji "Torch" (Pochodnia) - zakończonym sukcesem lądowaniu amerykańskich i brytyjskich wojsk w Maroku i Algierii 8 listopada 1942 roku - oraz o roli, jaką Polak odegrał w tej historii. To dzięki pracy kierowanej przez niego agencji wywiadowczej aliancka ofensywa zakończyła się powodzeniem w dość krótkim czasie.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski II wojna światowa

Żuawi śmierci - elitarna jednostka powstania styczniowego

Na początku było ich ponad stu pięćdziesięciu, może dwustu. Niebawem ich liczba wzrosła dwukrotnie. Wszyscy wyszkoleni i wyposażeni w broń palną, co było w tamtym czasie rzadkością. Żuawi śmierci zyskali miano komandosów powstania styczniowego. Odziana w czarne mundury z białym krzyżem formacja była postrachem Rosjan między lutym a marcem 1863 roku.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Dorota Truszczak historia Polski

Pułkownik Józef Rokicki. Zapomniany bohater historii Polski

Urodzony w 1894 roku płk Józef Rokicki to zapomniany bohater historii Polski XX wieku. Pełnił m.in. funkcję komendanta głównego Narodowej Organizacji Wojskowej, jednej z największych organizacji podziemia antyniemieckiego w czasie II wojny światowej. Był jednocześnie odpowiedzialny za swoich żołnierzy i lojalny wobec dowódców.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski II wojna światowa Powstanie Warszawskie Józef Rokicki

Umarła królowa, niech żyje król! Jakie będzie panowanie Karola III?

Coś się kończy, coś się zaczyna: po śmierci Elżbiety II tron Zjednoczonego Królestwa przejął jej syn, który przyjął imię Karol III. Trudno się spodziewać, aby dorównał matce długością panowania, czy więc przynajmniej będzie w stanie zdobyć taką sympatię i popularność, jaką cieszyła się ona? Jeśli sądzić po jego dwóch poprzednikach tego samego imienia, ma na to bardzo małe szanse.
Zobacz więcej na temat:  Karol III Elżbieta II Wielka Brytania Rafał Tomański Trójka

Ignacy Łukasiewicz. Nie tylko wynalazca, ale także społecznik i darczyńca

Ignacy Łukasiewicz był pionierem przemysłu naftowego i człowiekiem, który podarował ludzkości lampę naftową. Był też nazywany „ojcem Łukasiewiczem”, ale to przez wdzięcznych mu za ludzkie wsparcie mieszkańców Galicji. Ten fakt jednak długo pomijano. - Przejrzałem podręczniki z okresu PRL-u i tego elementu nigdy nie zauważono - mówi w Programie 1 Polskiego Radia ks. prof. Janusz Królikowski.
Zobacz więcej na temat:  ropa naftowa Dorota Truszczak Ignacy Łukasiewicz

"Przeszła przez wszystkie próby, przez które może przejść człowiek". Co wiemy o Matce Boskiej?

Boże Narodzenie to czas, kiedy świętujemy przyjście na świat Jezusa Chrystusa. W szopkach przedstawiane są wizerunki między innymi Dzieciątka, jego Matki i Józefa. Maryja zajmuje szczególne miejsce w Kościele, ale co tak naprawdę o niej wiemy?
Zobacz więcej na temat:  wiara Kościół katolicki Jerozolima Jezus Chrystus Nazaret Betlejem Boże Narodzenie msn21-historia HISTORIA ludzie

II Rzeczypospolita - niezłe państwo, choć niewolne od wyzwań

11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość. Tereny z jakich miała być utworzona II Rzeczypospolita bardzo się różniły między sobą. - To był eksperyment, jaki nie pojawił się nigdzie na świecie: połączono trzy rozdarte części, które przez ponad 120 lat zrastały się gospodarczo i politycznie z innymi państwami. Nagle z nich powstała Polska - mówi Sławomir Koper, historyk i autor książki "Afery i Skandale Drugiej RP". - To było całkiem niezłe państwo - podkreśla.
Zobacz więcej na temat:  Czwórka książki historie historia Polski Kamil Jasieński Dwudziestolecie międzywojenne