Logo Polskiego Radia
PAP
Robert Bartosewicz 27.09.2020

"Pamięć o nich nie może zginąć". Obchody 81. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego

- Ta pamięć nie może zginąć, bo jest to pamięć o ludziach, którzy przezwyciężyli strach – powiedział w Poznaniu w czasie niedzielnych uroczystości 81. rocznicy postania Polskiego Państwa Podziemnego marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak.

81 lat temu, 27 września 1939 r., powołana została Służba Zwycięstwu Polski, przekształcona w Związek Walki Zbrojnej, a następnie w Armię Krajową. Stała się ona zalążkiem Polskiego Państwa Podziemnego.

W Poznaniu uroczystości rocznicowe z udziałem kombatantów oraz przedstawicieli władz wojewódzkich i samorządowych rozpoczęły się po godz. 10 przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego. - Robimy to w tym roku w specyficznej, bardzo kameralnej formie, żeby ograniczyć ryzyko, które niesie ze sobą każde spotkanie w warunkach pandemii – zaznaczył marszałek Woźniak.

shutterstock_polskie państwo podziemne pomnik.jpg
81. rocznica powstania Służby Zwycięstwu Polski. MSWiA: składamy hołd działaczom podziemnych struktur

Podkreślił, jak dużym dramatem dla ówczesnego pokolenia była przegrana kampania wrześniowa i poczucie, że Polska nie odzyska niepodległości. - Myślę, że były wówczas takie refleksje, ale tylko przez krótki czas. Bo wkrótce po kampanii wrześniowej zaczęły się rodzić przejawy oporu, zaczęły powstawać organizacje. Rząd, który pozostawał na emigracji i siły zbrojne dawały nadzieję, że to jeszcze nie koniec – zaznaczył Woźniak.

"Pamięć o ludziach, którzy przezwyciężyli strach"

- Ta pamięć nie może zginąć, bo jest to pamięć o ludziach, którzy przezwyciężyli strach. Strach często towarzyszy człowiekowi, który żyje w społeczności w różnych czasach. Jest elementem naszego życia – to jest obawa przed chorobą, przed represjami, to jest obawa przed niechęcią, jeśli prezentujemy swoje postawy, zwłaszcza te, które dotyczą wolności, praw człowieka. I sztuką jest przezwyciężyć ten lęk. Myślę, że w tamtych czasach oni pokazali nam najwspanialszy przykład jak przezwyciężyć lęk i walczyć o to co dla człowieka najważniejsze – godność, honor i Ojczyznę – powiedział marszałek.

Dodał, że okupanci chcieli zniszczyć polskość, a w Wielkopolsce wykorzenić ją. - Doprowadzić, że będzie to terytorium wolne od Polaków, od polskości. Tutaj konspiracja była szczególnie trudna, bo nie tylko oczy policji politycznej i wszystkich instytucji niemieckich, ale również mieszkańcy, sąsiedzi, Niemcy, byli zagrożeniem dla konspiratorów – powiedział.

"Dzięki temu wysiłkowi państwo polskie przetrwało"

- Państwo polskie dzięki temu wysiłkowi przetrwało. Było zdolne do tego, żeby zbudować cały aparat cywilny i wojskowy w warunkach absolutnego zakazu wszelkich działań i niesprzyjających warunków politycznych – dodał Woźniak.

Podkreślił, że warto pamiętać i czcić bohaterów tego okresu. - Bo to zarówno ci, którzy z bronią w ręku stawali do walki, jak i ci, którzy wszelkie przejawy życia pomimo tych trudnych warunków starali się realizować, chociażby edukację młodego pokolenia – zaznaczył.

Wiceprezes wielkopolskiego okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej kpt. Maria Krzyżańska przyznała, że każda rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego ma dla niej osobisty wymiar. - Byłam w AK od 1942 do 1945 roku. Zaliczyłam dwa więzienia, jedno gestapo, drugie UB. Wspominam przede wszystkim mojego męża, którego poznałam w czasie przynależności do AK. On był zastępcą szefa Kedywu na Piotrków Trybunalski i wspominam go bardzo, bo to był bardzo dzielny człowiek. Ja byłam zwykłą łączniczką - zaznaczyła.

bartos