Uroczystości w 68. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim

Byli też warszawiacy. Przynieśli żółte żonkile - kwiaty, które lubił legendarny przywódca powstania Marek Edelman. Pod pomnikiem zmówiono kadisz - żydowską modlitwę za zmarłych.

Wcześniej, o godz. 11, na rogu ulic Andersa i Stawki w miejscu, w którym w czasie powstania mieścił się sztab Żydowskiego Związku Wojskowego, zaciągnięto młodzieżową wartę honorową. Pod flagami: polską i żydowską stali młodzi ludzie z Klubu Inteligencji Katolickiej i Żydowskiej Ogólnopolskiej Organizacji Młodzieżowej.

Powstanie w getcie wybuchło 19 kwietnia 1943 roku, w wigilię żydowskiego święta Paschy, po rozpoczęciu przez hitlerowców ostatecznej likwidacji getta. Powstaniem kierowała Żydowska Organizacja Bojowa i Żydowski Związek Wojskowy. Do walki stanęło kilkuset bojowników, którzy walczyli przeciwko czterem tysiącom niemieckich żołnierzy, wspieranych przez artylerię i broń pancerną.

Akcja zbrojnego oporu przeciwko likwidacji getta trwała do połowy maja 1943 roku. W czasie walk zginęło około 14 tysięcy Żydów. 8 maja 1943 roku samobójstwo popełnił przywódca powstania, Mordechaj Anielewicz. Osiem dni później Niemcy - na znak ostatecznego zniszczenia getta warszawskiego - wysadzili w powietrze Wielką Synagogę na Tłomackiem.

Po upadku powstania nastąpiła ostateczna eksterminacja mieszkańców getta i jego zniszczenie, nadzorowane przez generała SS Jürgena Stroopa. Wszystkich, którzy przeżyli powstanie, prawie 50 tysięcy osób, wywieziono do obozu zagłady w Treblince.

IAR,kk