Logo Polskiego Radia
Jedynka
Tomasz Owsiński 30.07.2014

Astronom: w kosmosie bezruch jest nieznany. Wszystko się kręci

Dlaczego Ziemia obraca się wokół własnej osi i jakie są tego konsekwencje? Janusz Weiss próbował ustalić, czy w tym przypadku mamy do czynienia z pewnego rodzaju perpetuum mobile.
Astronom: w kosmosie bezruch jest nieznany. Wszystko się kręciGlow Images/East News
Posłuchaj
  • Astronom: w kosmosie bezruch jest nieznany. Wszystko się kręci (Wszystko, co chciałbyś wiedzieć i nie boisz się zapytać/Jedynka)
Czytaj także

Cały czas wszystko płynie - powiedział Jerzy Rafalski z obserwatorium astronomicznego w Toruniu.

Gość audycji "Wszystko, co chciałbyś wiedzieć i nie boisz się zapytać" powiedział, że jakieś 5 mld lat temu nie było planet. - Była taka płaska chmura, która powolutku wirowała. Później to wszystko zaczęło się rozrywać na małe kawałeczki i te kawałki, które zaczęły się oddzielać od pierwotnej materii też miały swój własny obrót. Tak narodził się ruch w naszym układzie słonecznym - powiedział.

Astronom zwrócił uwagę na fakt, że planety krążą w tę samą stronę oraz kręcą się wokół własnej osi w tym samy kierunku. - Wenus bardzo dziwnie się obraca, bo obrót trwa dłużej niż tamtejszy obieg. Dzień na Wenus trwa dłużej niż rok. Najprawdopodobniej coś uderzyło w Wenus i wyhamowało tę planetę. Prawie perpetuum mobile, bo prawie ten ruch jest nieskończony, ale tak naprawdę jest powolutku wytracany - zauważył.

W Polsce znajduje się też najdokładniejszy zegar na świecie. - Są pulsary, czyli gwiazdy, które obracają się bardzo stabilnie i ktoś pomyślał, że to są świetne zegary. W Gdańsku skonstruowano anteny, które odbierają impulsy od obracających się pulsarów - powiedział Rafalski.

Grzegorz Szychliński z Muzeum Historycznego miasta Gdańska powiedział, że zegar pulsarowy wymaga długoterminowego pomiaru czasu, a średnia którą uzyskamy po kilku latach jest prognozowana, jako najbardziej stabilny wzorzec. - Doskonałość wynika nie tyle z tego zegara, co z charakterystyki pulsarów. Pulsar ma stabilność obrotów. One co prawda zwalniają, ale tempo zwalniania jest bardzo dokładnie określone przez astronomów. To są ułamki procent na miliony lat - podkreślił.

Zegar w Gdańsku został skonstruowany, aby stał się zegarem wzorcowym w wyznaczaniu czasu. Musi jednak przejść szereg testów. - Jeżeli potwierdzi swoje własności, to będzie odgrywał dużą rolę w wyznaczaniu czasu - powiedział Szychliński.

Janusz Weiss sprawdza. Wcześniejsze audycje >>>

Audycja "Wszystko, co chciałbyś wiedzieć i nie boisz się zapytać" towarzyszy słuchaczom Jedynki codziennie od poniedziałku do piątku. O godz. 8.40 Janusz Weiss przedstawia temat, którym tego dnia będzie się zajmował, o godz. 12.50 oraz 14.10 relacjonuje postępy poszukiwań, a w głównym wydaniu audycji o godz. 16.30 podsumowuje całodzienne działania, rozmawia z ekspertami i przedstawia wnioski.

Z pytaniami do redaktora Janusza Weissa można dzwonić pod nr tel: 22 645 21 55. Można też pisać na adres: weiss@polskieradio.pl.

to/ag