Nie wszystkie jednak wypadki są uznawane za wypadki przy pracy. Aby tak się stało, musi być spełnionych kilka warunków.
– Musi być przyczyna zewnętrzna, która spowoduje uraz lub śmierć i dane zdarzenie musi mieć związek z pracą, a także musi być zdarzeniem nagłym – wyjaśnia Wiesława Lempska z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych,
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia,
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Wypadek na delegacji
Zatem mogą to być na przykład wypadki przy taśmie produkcyjnej, ale nie tylko. Na równi z wypadkami przy pracy traktowany jest również wypadek, któremu pracownik uległ w czasie podróży służbowej. – W czasie delegacji ochrona ubezpieczeniowa również nas obejmuje, również w czasie szkolenia w zakresie powszechnej obrony oraz przy wykonywaniu zadań zleconych, przez działające u pracodawcy związki zawodowe – zauważa Wiesława Lempska.
Ważne!
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują, jeśli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy albo jeśli był on w stanie nietrzeźwym, albo pod wpływem środków odurzających.
Wypadek w drodze do pracy
Ustawa wypadkowa od 1 stycznia 2003 roku nie obejmuje już takich zdarzeń, które wydarzą nam się w czasie drogi do pracy lub z pracy. – Jeżeli ktoś ulegnie wypadkowi w czasie drogi do pracy lub z pracy może dostać rentę z tytułu niezdolności do pracy. Jednak będzie to tzw. zwykła renta, a nie wypadkowa – wyjaśnia Wiesława Lempska z ZUS-u. I z tego tytułu nie przysługuje też jednorazowe odszkodowanie.
Ważne!
każdy wypadek należy zgłosić pracodawcy, który sporządza protokół powypadkowy. Osobom prowadzącym działalność gospodarczą kartę wypadku wystawia ZUS.
Protokół powypadkowy
Bezpośrednio po otrzymaniu informacji o zaistniałym wypadku pracodawca jest zobowiązany do powołania zespołu powypadkowego, który powinien niezwłocznie przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz ustalenia czy wypadek pozostaje w związku z pracą.
Choroby zawodowe
Ustawa wypadkowa obejmuje także świadczenia związane z chorobami zawodowymi. Za chorobę zawodową uważa się chorobę określoną w wykazie chorób zawodowych, o którym mowa w art. 237 par.1 pkt 2 Kodeksu pracy, jeżeli została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy. Ich wykaz można znaleźć w rozporządzeniu Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 roku. Najbardziej znane i rozpowszechnione to pylica płuc, astma oskrzelowa i alergiczne zapalenie skóry. – Dokumentem, który potwierdzi nam że jesteśmy chorzy na chorobę zawodową, jest decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wystawiona przez Państwowego Inspektora Sanitarnego. Jest to ten dokument, na podstawie którego ZUS będzie rozpatrywał uprawnienia bądź do jednorazowego odszkodowania, bądź do renty z tego tytułu – tłumaczy Wiesława Lempska.
Uszczerbek stały lub długotrwały
Jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek wypadku lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
– Stały uszczerbek na zdrowiu jest to taki uszczerbek, który powoduje nierokujące poprawy zmiany organizmu. Natomiast długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu nazywamy takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje jego upośledzenie przez okres 6 miesięcy. Oceny uszczerbku na zdrowiu dokonuje lekarz orzecznik w ZUS-ie, na podstawie bezpośredniego badania osoby poszkodowanej – mówi ekspertka z ZUS-u.
Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Obecnie za każdy 1 proc. uszczerbku na zdrowiu można dostać 704 zł.
Więcej informacji na ten temat na stronie internetowej ZUS-u: www.zus.pl
Opr. MB
Podstawa prawna:
Art. 3 ust. 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr167 z 2009 r., poz. 1322).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach. (Dz.U. z 19 sierpnia 2002 r.)