Polak, Węgier, dwa bratanki? Przyjaźń polsko-węgierska na przestrzeni lat

Jeden z polskich legionistów, Teofil Łapiński, który w 1849 roku walczył za wolność węgierską, został zapytany o to, co jego zdaniem oznacza przyjaźń polsko-węgierska. Odpowiedział, że dla niego to "miłość i interes". Wyjaśnił, że interesy, możemy zauważyć, gdy patrzymy na mapę Europy lub łączącą nasze kraje historię. Miłość to zaś wielka sympatia, którą mieszkańcy Polski i Węgier żywią do siebie nawzajem. Czasem trudno ją nawet racjonalnie wyjaśnić – powiedziała Orsolya Zsuzsanna Kovács, ambasador Węgier w Polsce.

– Sądzę, że słowa Łapińskiego są aktualne również dziś. Nawet w najtrudniejszych momentach historycznych, nasza przyjaźń i solidarność zawsze się sprawdzały. Możemy przywołać chociażby rok 1856, kiedy to na Węgrzech wybuchła rewolucja powołująca się na wydarzenia poznańskie. Po jej stłumieniu dostaliśmy ogromną pomoc od Polaków, czego nigdy nie zapomnimy – dodała.

Próba braterstwa

– Wielką próbą był czas II wojny światowej. Z przyczyn historycznych Węgry trafiły na niemiecką stronę barykady. Mimo to rząd miał odwagę przyjąć Polaków. W tamtym czasie byliśmy oficjalnymi wrogami. Nie było jednak mowy, by odmówić pomocy ludziom uciekającym z Polski, którzy potrzebowali schronienia w naszym kraju. To wydarzenie pokazało, że nawet w tak trudnych sytuacjach geopolitycznych miłość może być żywa i obecna między narodami – wyjaśniał Mihály Rosonczy-Kovács, analityk polityki polskiej.

Pomoc podczas II wojny światowej

– O wydarzeniach wojennych mówił w tamtym czasie ówczesny premier Węgier. Twierdził, że ze strony naszego kraju jest sprawą honoru, by nie brać udziału w żadnej sprawie skierowanej przeciwko Polsce. Mimo że formalnie byliśmy wrogami, przyjęliśmy ponad trzydzieści tysięcy polskich uchodźców. Co więcej, na Węgrzech działała jedyna polska szkoła, która wystawiał uczniom polskie świadectwa. Dla naszego kraju wsparcie Polaków było sprawą honorową – mówiła ambasador. 

Węgry. Historia w 15 minut. Państwa, które lubią Polskę. / Historia w 5 minut

Stefan Batory i Józefa Bem

– Postać Batorego jest znacznie bardziej popularna w Polsce, niż na Węgrzech. Czasy istnienia Siedmiogrodu odgrywają ważną rolę w pamięci historycznej naszego kraju. Był to moment, w którym zostały nam zagwarantowane niepodległość i niezależność – powiedział Mihály Rosonczy-Kovács.

– Przykładem odwrotnym jest postać generała Józefa Bema, który z kolei jest znacznie bardziej znany na Węgrzech, niż w Polsce. Uznajemy go za bohatera narodowego. Każde dziecko wie, kim był i zna go jako Ojczulka Józefa Bema – dodała Orsolya Zsuzsanna Kovács.

Polacy Inspirują – Józef Bem / Jagielloński 24

Wacław Felczak

– To ważna postać dla narodu oraz dla mnie prywatnie. Od dzieciństwa dorastałam w duchu przyjaźni mojej rodziny z Felczakiem. Jest pierwszym Polakiem, którego poznałam. W moim mniemaniu to postać idealna. Był historykiem, profesorem uniwersyteckim z niesamowitym życiorysem. Kilkakrotnie siedział w więzieniu i znany był ze swej niezłomnej postawy. W latach siedemdziesiątych napisał historię Węgier. Wykładał gościnnie na uniwersytecie w Budapeszcie i to tam zachęcał młodzież do zakładania partii i walki o sprawy wspólnotowe. Przez naród węgierski jest postrzegany jako przykład, jest to często podkreślane przy wielu okolicznościach. Co ciekawe, zmarł w dniu święta narodowego, co dla wielu stanowi dodatkowe umocnienie w przekonaniu na temat jego osoby – podkreśliła ambasador.

***

Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Michalina Szymborska
Goście: Orsolya Zsuzsanna Kovács (ambasador Węgier w Polsce), Mihály Rosonczy-Kovács (analityk polityki polskiej)
Data emisji: 14.09.2021
Godzina emisji: 22.05

zch