W województwie warmińsko-mazurskim bez pracy pozostaje ok. 19 proc. osób zdolnych do podjęcia pracy. A bezrobocie bardzo często jest synonimem wykluczenia społecznego. Dlatego w nowym Regionalnym Programie Operacyjnym dla tego województwa na działania, które mają przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu zaplanowano wydatkowanie ponad 120 mln euro.
- Priorytetem jest przede wszystkim aktywizacja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez udział w różnych formach pomocy, które były już wykorzystywane, ale po doświadczeniach z ubiegłego okresu widzimy, że należy zmodyfikować pewne działania. Zauważyliśmy, że osoby muszą być wspierane przez dłuższy czas. Musimy bowiem dokonać bardzo istotnej zmiany w psychice, kompetencjach społecznych i zawodowych – mówi Wiesława Przybysz, dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Praca z rodziną
Do tego działania potrzebni są partnerzy.
- Chcemy to przede wszystkim opierać na instytucjach takich jak Centra Integracji Społecznej, Zakłady Aktywności Zawodowej, ponieważ wieloletnie doświadczenia pokazują, że osoby objęte tego typu formami wsparcia skuteczniej są włączane w rynek pracy – podkreśla ekspertka.
Działania zmierzające do walki z wykluczeniem społecznym ukierunkowane są nie tylko na pomoc osobom bezrobotnym, ale całym ich rodzinom.
– Drugim bardzo ważnym obszarem jest praca z rodziną, na co również ukierunkowane są nasze działania. Motywujemy wszystkich członków rodziny w wieku produkcyjnym, ale również pracujemy z pozostałymi osobami, które niejednokrotnie są dotknięte np. niepełnosprawnością. Rodziny pełnią funkcję opiekuńczą nad osobami starszymi, dziećmi i nieraz wskazują to, jako główną przyczynę braku aktywności na rynku pracy – dodaje ekspertka.
Jak podkreśla Wiesława Przybysz, chodzi o to, żeby osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym dać poczucie bezpieczeństwa.
- Bardzo istotne jest to, żeby te osoby od wielu lat bierne na rynku pracy podnosiły swoje kompetencje. Chcemy więc stworzyć wysokiej jakości system usług, które będą wspierały rodziny w procesie aktywizacji zawodowej. Tworzymy system opieki nad osobami starszymi, niepełnosprawnymi, w instytucjach opieki dziennej, nad dziećmi poprzez świetlice, różnego rodzaju grupy zabawowe, które w czasie aktywizacji dorosłych członków rodziny będą miały zapewnioną opiekę – mówi Wiesława Przybysz.
Rozwój ekonomii społecznej
Trzecim bardzo ważnym obszarem działań jest dalszy rozwój ekonomii społecznej.
- W poprzednim okresie programowania, szczególnie od 2007 roku, kiedy w system spraw społecznych zostały włączone dotacje na spółdzielnie socjalne i poprzez aktywne działanie ośrodków wsparcia ekonomii społecznej, poprzez uruchomienie dotacji, okazało się, że widzimy duże szanse dla wielu osób na wchodzenie właśnie w spółdzielnie socjalne, ich tworzenie lub też aktywność poprzez włączanie się w działalność gospodarczą organizacji pozarządowych. Z uwagi na dużą aktywność ośrodków wsparcia udało się uruchomić 50 spółdzielni socjalnych w ciągu trzech lat. To szansa na powstanie miejsc pracy, których często nie ma możliwości stworzenia w innych obszarach, szczególnie w środowiskach wiejskich, małomiasteczkowych, gdzie rynek pracy jest bardzo ograniczony – wyjaśnia Wiesława Przybysz.
Dariusz Kwiatkowski, awi