Logo Polskiego Radia
Jedynka
Anna Burzyńska 02.11.2016

Żołnierze Wyklęci. Ci znani i jeszcze niepoznani

- Każdy z nas spośród tych bohaterów wybiera tego, który być może nie był najwaleczniejszy, ale czujemy, iż jest nam bliski. Bliskość może wynikać z podobieństwa cech charakteru, a może z tego, że nasz bohater pochodził z tej samej okolicy. Tych powodów jest wiele - tak o Żołnierzach Wyklętych mówił gość Agaty Puścikowskiej, Krzysztof Szwagrzyk.
Kwatera Na Łączce Cmentarza Wojskowego w WarszawieKwatera "Na Łączce" Cmentarza Wojskowego w WarszawieWikipedia/Zlisiecki

Najbardziej bliskim mu bohaterem jest major Łupaszko. - Ale bliskich mi bohaterów jest wielu. Nie jest tak, że z rtm. Pileckim, gen. Fieldorfem czy płk Cieplińskim też się nie identyfikuję - mówił Krzysztof Szwagrzyk i uzasadniał swój wybór: mjr Łupaszko był człowiekiem o wielkiej fantazji, zawsze dbał o swoich ludzi, był autentycznym dowódcą. Mówiło się o nim, że był urodzony pod szczęśliwą gwiazdą. Mógł wyjechać na Zachód a został. Podczas brutalnego śledztwa zachował godną postawę do końca - argumentował wiceszef IPN.

Kiedy rozpoczęły się poszukiwania bohaterów? - Pierwsze szczątki odnaleziono we wrześniu w 2003 r. Stało się to we Wrocławiu, gdzie zidentyfikowano kpt Włodzimierza Pawłowskiego ps. Kresowiak, skazanego na karę śmierci we Wrocławiu, w kwietniu 1953 roku - przypomniał Szwagrzyk. - Jego szczątki zostały zidentyfikowane genetycznie, a potem z honorami wojskowymi pochowane. I ten sposób działania, rozpoczęty we Wrocławiu, przyjęliśmy przy poszukiwaniach w innych miastach i miejscowościach, w tym także na warszawskich Powązkach w kwaterze "Ł" - dodał.

Krzysztof Szwagrzyk To jest honor, to jest zaszczyt. Poszukujemy szczątków bohaterów narodowych. Nie mógłby tej pracy wykonywać ktoś, kto nie ma tej świadomości

Obecnie trwa trzeci etap prac na warszawskiej Łączce. - Prowadzimy prace pod grobami z lat 1982-84. W kwietniu 2017 roku powrócimy tam na 2 miesiące ciężkiej pracy i wtedy powiemy, że działania w kwaterze "Ł" są zakończone - informował Szwagrzyk.

Gość Agaty Puścikowskiej mówił też o szansach odnalezienia szczątków rotmistrza Pileckiego. Zdradził, jakie informacje pomagają przy identyfikacjach. Wyjawił też, jak pracownicy pionu poszukiwań i identyfikacji IPN radzą sobie z z trudnymi emocjami towarzyszącymi poszukiwaniom ofiar reżimu komunistycznego. Zachęcamy do wysłuchania nagrania.

***

Tytuł audycji: "Twarzą w twarz"

Prowadzi: Agata Puścikowska

Gość: Krzysztof Szwagrzyk (wiceprezes IPN p.o.dyr Biura Poszukiwan i Identyfikacji)

Data emisji: 31.10.2016

Godzina emisji: 23.05

ab/gs