Logo Polskiego Radia
Jedynka
Izabela Zabłocka 03.06.2017

I Rzeczpospolita – tygiel narodowości, tradycji, obyczajów

- Rzeczpospolita nie była państwem etnicznym, a swoich obywateli jednoczyła wokół idei i sposobu sprawowania władzy – tłumaczy Mirosław Rowicki, szef lwowskiego "Kuriera Galicyjskiego".
Posłuchaj
  • Jacek Kowalski i Mirosław Rowicki o narodach I Rzeczypospolitej (Świat Kresów/Jedynka)
Czytaj także

Ówczesna Rzeczpospolita realizowała różne ambicje zamieszkujących ją narodów - zauważa dziennikarz. A mieszkali tam wyznawcy wielu religii i osoby przyznające się do wielu narodowości np. Tatarzy, Ukraińcy, Rusini karpaccy i Ormianie, których 650 rocznicę osiedlenia obchodzimy w tym roku. O ludach tych mówi się jako o innych narodach, ale wtedy pojęcie to oznaczało coś zupełnie innego niż dzisiaj.

Jak tłumaczy Jacek Kowalski, szlachta, która była narodem politycznym, to byli obywatele i do nich należało rządzenie. - Szlachectwo dawało władzę, ale nie musiało koniecznie łączyć się z językiem polskim, choć był to główny nurt – mówi gość Jedynki.

Redaktor Rowicki przypomina, że Rzeczpospolitą rządził naród szlachecki, ale stanowił on aż 10 proc. populacji. W tym czasie, we Francji szlachta, to tylko jeden procent ogółu. - Przypadek Rzeczpospolitej był więc ewenementem jak na ówczesne czasy – mówi Rowicki.  

Obywatele wywodzący się z innych etnosów potrafili zachować swoją obyczajowość w ramach Rzeczypospolitej jednocześnie w pełni identyfikując się z krajem, w którym zamieszkiwali. – Byli patriotami Rzeczpospolitej i dawali temu często wyraz w boju, walczyli za Rzeczpospolitą, jej ustrój, króla, bo było to dla nich ważne – dodaje Kowalski. 

Rzeczpospolita nie była jednak idyllą i zdarzały się poważne problemy np. kozackie. Gdzie przebiegały podziały w społeczeństwie Rzeczypospolitej, czy miały związek z wyznaniem i narodowością - o tym w nagraniu całej rozmowy.

***

Tytuł audycji: Świat Kresów

Prowadzi: Krzysztof Renik

Goście: Jacek Kowalski (historyk, poeta, pieśniarz), Mirosław Rowicki (szef lwowskiego Kuriera Galicyjskiego")

Data emisji: 3.06.2017

Godzina emisji: 18.10

zi