Logo Polskiego Radia
Jedynka
Marta Grzymkowska 19.05.2018

Nowe koncepcje narodu: Liga Narodowa i Roman Dmowski

Dla jednych wybitny polityk, dla innych nacjonalista kojarzony z antysemityzmem, autor opublikowanych w 1903 roku, a zakazanych w PRL -u, "Myśli nowoczesnego Polaka".
Posłuchaj
  • Nowe koncepcje narodu: Liga Narodowa i Roman Dmowski (Historia żywa/Jedynka)
Czytaj także

W publikacji tej pisał: naród to "żywy organizm społeczny, mający swą na podstawie rasowej i historycznej rozwiniętą odrębność duchową, swą kulturę, swe potrzeby i interesy". O Romanie Dmowskim i założonej przez niego 1 kwietnia 1893 roku Lidze Narodowej rozmawiali będą Dorota Truszczak i jej gość prof. Andrzej Nowak.

W deklaracji programowej Ligi "Nasz patriotyzm" czytamy: "Każdy czyn polityczny Polaka, bez względu na to gdzie jest dokonywany i przeciw komu skierowany, musi mieć na widoku interesy całego narodu".

Tajna Liga Narodowa była pierwszym krokiem w budowie polskiego ruchu narodowego. Miała być obecna we wszystkich zaborach, docierać do wszystkich warstw społecznych. Stawiała sobie za cel ujednolicenie polityki polskiej wobec zaborców, wychowanie polityczne narodu, organizowanie form oporu w postaci manifestacji, walkę z wszelkimi formami współpracy z zaborcą. Ale przeciwstawiała się działaniom zbrojnym podejmowanym przez lewicę i popierała strajk szkolny 1905.

Po wybuchu I wojny światowej jej członkowie powołali Komitet Narodowy Polski w Paryżu uznany przez mocarstwa zachodnie za jedyną reprezentację Polski. A sam Dmowski, uczestnik konferencji pokojowej w Wersalu, przyczynił się do utworzenia we Francji Armii Polskiej będącej zalążkiem przyszłych sił zbrojnych II RP. Liga Narodowa została rozwiązana w 1928 roku. O jakiej Polsce marzył jej twórca?

***

Tytuł audycji: "Historia żywa"

Prowadzi: Dorota Truszczak

Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk)

Data emisji: 19.05.2018

Godzina emisji: 14.09

mg