20:43 2020_12_02 19_06_48_PR1_Przystanek_Historia.mp3 Stan wojenny w Polsce. Koniec karnawału Solidarności (Przystanek Historia/Jedynka)
Gen. Wojciech Jaruzelski w mundurze na ekranach telewizorów w niedzielny poranek, żołnierze grzejący się przy koksownikach na zaśnieżonych, mroźnych ulicach, czołgi, wozy bojowe w wielu polskich miastach, miasteczkach, zatrzymanie i internowanie działaczy NSZZ "Solidarność" oraz opozycji demokratycznej to jedne z pierwszych obrazów i faktów przywoływanych w związku z tym wydarzeniem, które zatrzymało solidarnościowy ruch sprzeciwu wobec ustroju PRL.
Pierwszy zjazd NSZZ "Solidarność"
Czy komuniści wiedzieli że karnawał Solidarności zakończy się stanem wojennym? - Zdecydowanie komuniści w momencie podpisania Porozumień Sierpniowych w 1980 roku (czyli tych porozumień, na podstawie których powstała Solidarność) od początku myśleli o tym jak ją zniszczyć - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Grzegorz Wołk z Biura Badań Historycznych IPN. - Stan wojenny był dla nich tak naprawdę jedynym wyjściem z sytuacji, siły zbrojne, spacyfikowanie oddolnych dążeń do niepodległości, dążeń wolnościowych Polaków - ocenia gość audycji.
Polski Sierpień'80
W audycji porozmawialiśmy również o wydarzeniach, które zapoczątkował Polski Sierpień '80. Były one w sferze zainteresowań służb wywiadowczych państw pozostających w strefie wpływów ZSRR. Specjalne grupy tam pracujące przygotowywały analizy bieżącej sytuacji w Polsce oraz opracowywały wnioski. Jak to wyglądało w NRD? Jak wschodnioniemieckie służby specjalne postrzegały Solidarność? W jaki sposób funkcjonariusze Stasi oceniali sytuację gospodarczą i polityczną "bratniego kraju" w przededniu stanu wojennego? Tego możemy się dowiedzieć z publikacji IPN "Raporty polskie Stasi.
W przededniu stanu wojennego: czerwiec-grudzień 1981", na którą zwróci uwagę dr hab. Tytus Jaskułowski (Oddziałowe Biuro Badań Historycznych w Szczecinie). Obecnie trwają prace nad kolejnymi tomami dotyczącymi stanu wojennego (1981–1983), a także sześciu miesięcy po jego zakończeniu (1983 r.).
Polecamy książkę Andrzeja Paczkowskiego "Fakty, pogłoski, nastroje. Dziennik czasu wojennego (14 XII 1981 - 13 VIII 1982)"
W opracowaniu prof. Patryka Pleskota. Prof. Patryk Pleskot opowie o dzienniku, czyli spisywanych na gorąco notatkach wybitnego historyka i aktywnego działacza opozycji demokratycznej prof. Andrzeja Paczkowskiego, tzn. o pierwszych godzinach, dniach, tygodniach i miesiącach stanu wojennego. Dramatyczna noc z 12 na 13 grudnia 1981 r. zapadła autorowi w pamięć przede wszystkim z powodu… bólu zęba. O swoich notatkach prof. Paczkowski napisał "Dziwny jest taki dziennik pozbawiony choćby odrobiny refleksji". Czy słusznie?
***
W audycji też "Było, będzie", czyli propozycje artykułów z Portalu Przystanekhistoria.pl oraz wybrane wydarzenia organizowane przez IPN (laureaci nagród Kustosz Pamięci Narodowej; konkurs Audycja Historyczna Roku; 50. rocznica Grudnia ’70).
Czytaj także:
Audycja powstała przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej i portalem IPN PrzystanekHistoria.pl.
***
Tytuł audycji: Przystanek Historia
Prowadził: Paweł Lekki
Materiały: Justyna Majchrzak, Katarzyna Semaan
Goście: Grzegorz Wołk (Biuro Badań Historycznych IPN), dr hab. Tytus Jaskułowski (Oddział IPN w Szczecinie)
Data emisji: 2.12.2020
Godzina emisji: 19.08
ans