"Uprowadzenie z seraju" to bodaj najpopularniejsza - za życia Mozarta - z jego oper. Początkowo dworskie zamówienie z 1781 roku miało uczcić wiedeńską wizytę księcia Pawła (przyszłego cara Pawła I), ale, jak to bywa, skończyło się tylko na zapowiedzi. Księcia uczczono znanymi już operami, zaś nowe dzieło Mozarta wystawiono później, dopiero 16 lipca 1872 roku. Kompozytor triumfował. Dodajmy, że libretto napisał Gottlieb Stephanie, dramaturg i aktor, który posiłkował się zresztą sztuką Christophe'a Friedricha Bretznera wystawioną w 1781 roku w Lipsku.
Decyzją Płytowego Trybunału Dwójki najlepszym nagraniem "Uprowadzenia z seraju" jest:
Ernst Haefliger – tenor (Belmonte), Maria Stader – sopran (Konstanze), Rita Streich – sopran (Blonde), Martin Vantin – tenor (Pedrillo), Josef Greindl – bas (Osmin), Walter Franck – partia mówiona (Basza Selim), RIAS Kammerchor, RIAS-Symfonie-Orchester Berlin, dyr. Ferenc Fricsay (Berlin 5/1954, Mono, LP DG 1954/”Ferenc Fricsay – Complete Recordings on Deutsche Grammophon, vol. 2. Operas, Choral Works”, 37 CD Deutsche Grammophon 2015)
Rywalizowały z nim następujące wykonania:
- Peter Schreier – tenor (Belmonte), Arleen Auger – sopran (Konstanze), Reri Grist – sopran (Blonde), Harald Neukirch – tenor (Pedrillo), Kurt Moll – bas (Osmin), Otto Mellies – partia mówiona (Basza Selim), Rundfunkchor Leipzig, Staatskapelle Dresden, dyr. Karl Böhm (Drezno 9/1973, LP DG/Polydor 1974, 2 CD DG 1988)
- Stanford Olsen – tenor (Belmonte), Luba Orgonasova – sopran (Konstanze), Cyndia Sieden – sopran (Blonde), Uwe Pepper – tenor (Pedrillo), Cornelius Hauptmann – bas (Osmin), Hans-Peter Minetti – partia mówiona (Basza Selim), The Monteverdi Choir, The English Baroque Soloists, dyr. John Eliot Gardiner (Londyn 7/1991, 2 CD Archiv/DG 1992)
- Ian Bostridge – tenor (Belmonte), Christine Schäfer – sopran (Konstanze), Patricia Petibon – sopran (Blonde), Iain Paton - tenor (Pedrillo), Alan Ewing – bas (Osmin), Jürg Löw – partia mówiona (Basza Selim), Les Arts Florissants, dyr. William Christie (Théatre de Poissy 11/1997, 2 CD Erato 1999)
- Rolando Villazón – tenor (Belmonte), Diana Damrau – sopran (Konstanze), Anna Prohaska – sopran (Blonde), Paul Schweinester – tenor (Pedrillo), Franz-Josef Selig – bas (Osmin), Thomas Quasthoff – partia mówiona (Basza Selim), Vocalensemble Rastatt, Chamber Orchestra of Europe, dyr. Yannick Nézet-Séguin (Festspielhaus Baden-Baden 7/2014; 2 CD DG 2015)
- Maximilian Schmitt – tenor (Belmonte), Robin Johannsen – sopran (Amerykanka, Konstanze), Mari Eriksmoen – sopran (Norweżka, Blonde), Julian Prégardien – tenor (Pedrillo), Dimitry Ivashchenko – bas (Osmin), Cornelius Obonya – rola mówiona (Basza Selim), RIAS Kammerchor, Akademie für Alte Musik Berlin, dyr. René Jacobs (Studio Teldex, Berlin, 8/2014; 2 CD Harmonia Mundi 2015)
Wolfgang Amadeusz Mozart – "Uprowadzenie z seraju" KV 384
I runda
Uwertura + (Akt I, nr 1) Aria Belmonta "Hier soll ich dich denn sehen"
Konstancja wraz ze służącymi, Blondą i Pedrillem, zostali porwani przez piratów. Kupił ich Basza Selim. Belomonte wyrusza, by ich odszukać, ląduje na tureckim wybrzeżu i staje przed drzwiami pałacu Baszy.
II runda
(Akt I, nr 6) Aria Konstancji "Ach ich liebte, war so glücklich"
Konstancja odpycha zaloty Baszy i wciąż tęskni za swoim ukochanym.
III runda
(Akt III, nr 19) Aria Osmina "Ho, wie will ich triumphieren"
Nasi bohaterowie – Belmonte, Konstacja, Blonda i Perdillo - próbują pod osłona nocy uciekać, ale łapie ich Osmin, strażnik seraju. No i triumfuje!
Finał
(Akt II, nr 16) Kwartet (Konstancja, Belmonte, Perdillo, Blonde) "Ach, Belmonte! Ach, mein Leben!"
Okręt jest gotowy do ucieczki, odpłynie o północy. Panie zapewniają panów o swej wierności. Kwartet głównych bohaterów.
***
Tytuł audycji: Płytowy Trybunał Dwójki
Prowadzi: Jacek Hawryluk
Goście: prof. Ewa Łętowska, Dorota Kozińska i Piotr Kamiński
Data emisji: 2.04.2016
Godzina emisji: 17.00
Następny "Płytowy Trybunał Dwójki" wyjątkowo za 3 tygodnie, w sobotę 23 kwietnia o godz. 17.00 w "weekend szekspirowski". Posłuchamy baletu "Romeo i Julia" Sergiusza Prokofiewa. W jury: Piotr Kamiński, Jacek Kaspszyk i Kacper Miklaszewski.
mc