W niedzielę, 25 lipca, rozpoczął się w Bayreuth słynny Festiwal Wagnerowski. Jest to pierwszy festiwal po śmierci drugiego z wnuków kompozytora – Wolfganga Wagnera, zmarłego 21 marca br. Na Zielonym Wzgórzu ostatecznie władze przejmują więc prawnuczki kompozytora: Katharina Wagner oraz jej przyrodnia siostra – Eva Wagner-Pasquier, która przez wiele lat, na skutek konfliktów rodzinnych, w Bayreuth nie była nawet obecna. W Programie 2 – transmisje pięciu spektakli: premierowej produkcji opery „Lohengrin” (inaugurującej festiwal) oraz tetralogii „Pierścień Nibelunga”.
Niedzielna transmisja rozpocznie się o godz. 15.45. „Lohengrin”, opera romantyczna w trzech aktach, miała swoją premierę w 1850 roku w Weimarze, pod dyrekcją Franciszka Liszta. Tytułowy Lohengrin to postać z legend arturiańskich, utrwalony w XIII-wiecznych francuskich poematach „Rycerz łabędź”. W wagnerowskiej operze Lohengrin przybywa, by bronić czci fałszywie oskarżanej księżniczki Elzy Brabanckiej. Do kultury popularnej przeniknął słynny „Marsz Weselny” z opery, wciąż często grywany na ślubach (głównie na Zachodzie).
W partii tytułowej – debiutujący w Bayreuth, znakomity niemiecki tenor Jonas Kaufmann, Annette Dasch (księżniczka Elza Brabancka), a także Lucio Gallo, Evelyn Herlitzius, Samuel Youn i inni. Dyrygować będzie (również debiutujący na Zielonym Wzgórzu) łotewski dyrygent, 32-letni Andris Nelsons, na co dzień dyrektor artystyczny prestiżowej City of Birmingham Symphony Orchestra.
We wtorek, 27 lipca, radiowa Dwójka nada o godz. 17.45 kolejną transmisję z Bayreuth. Tym razem w słynnym Festspielhaus zabrzmi „Złoto Renu” – pierwsza część odwołującej się do starogermańskich mitów tetralogii „Pierścień Nibelunga”, opowiadającej o przeklętym pierścieniu wykonanym ze złota skradzionego z Renu. „Złoto Renu” miało swoją premierę w Monachium, w 1869 roku.
W inscenizacji przedstawiającej losy bogów, których żądza władzy i posiadania prowadzi do zguby, wystąpią: Albert Dohmen, Ralf Lukas, Clemens Bieber, Arnold Bezuyen, Kwangchul Youn, Diógenes Randes, Andrew Shore, Wolfgang Schmidt, Mihoko Fujimura, Edith Haller, Christa Mayer, Christiane Kohl, Ulrike Helzel, Simone Schröder. Jako dyrygent – Christian Thielemann, który poprowadzi również pozostałe części „Pierścienia Nibelunga”.
Następnego dnia, w środę, 28 lipca o godz. 15.45, w Programie 2 zabrzmi drugie ogniwo tetralogii – „Walkiria”. Premiera tego dramatu muzycznego odbyła się w 1870 roku w Monachium. Wotan, władca bogów, pragnie aby złoto wykradzione z dna Renu zostało zwrócone. Czynu tego może dokonać jedynie człowiek nieustraszony, posiadający nadludzką moc. Bohater, który mógłby zrealizować te plany, dopuszcza się bezwiednie cudzołóstwa i kazirodztwa, w wyniku czego traci poparcie bogów, a jego śmierć staje się nieuchronna... Najsłynniejsze i najbardziej porywające fragmenty Wagnerowskiego dzieła to pieśń o miłości w I akcie, „Cwałowanie walkirii” we wstępie do aktu II i „Czar ognia” w finale III aktu.
W przedstawieniu udział wezmą: Johan Botha, Edith Haller, Albert Dohmen, Kwangchul Youn, Linda Watson, Mihoko Fujimura, Sonja Mühleck, Anna Gabler, Martina Dike, Simone Schröder, Miriam Gordon-Stewart, Wilke te Brummelstroete, Annette Küttenbaum, Alexandra Petersamer.
Na kolejną transmisję z Festspielhaus radiowa Dwójka zaprasza w piątkowe popołudnie, 30 lipca o godz. 15.45. „Zygfryd”, którego premiera odbyła się w 1876 roku w Bayreuth, to trzecia część tetralogii. Tytułowy Zygfryd, zrodzony z kazirodczego związku poległego bohatera i zarazem potomek Wotana, wyrasta na wspaniałego młodzieńca. Wychowany przez karła, który przed laty wykuł pierścień, nieświadom swego pochodzenia odzyskuje przeklęty skarb i pokonuje władcę bogów.
Wystąpią: Lance Ryan (w roli Zygfryda), Wolfgang Schmidt, Albert Dohmen, Andrew Shore, Diógenes Randes, Christa Mayer, Linda Watson, Christiane Kohl.
W poniedziałek, 2 sierpnia o godz. 18.00, Program 2 zaprezentuje zarejestrowany dzień wcześniej „Zmierzch bogów”, finałową część „Pierścienia Nibelunga”. Jej premiera również odbyła się w 1876 roku w Festspielhaus. Zwycięski Zygfryd poślubia jedną z walkirii – Brunhildę i z miłości ofiarowuje jej zdobyty pierścień, nie przeczuwając jego złowieszczej mocy. W efekcie bohater ginie, zło znów triumfuje. I choć Brunhilda składa ofiarę z własnego życia, a złoto wraca w otchłań Renu, nic już nie jest w stanie ocalić pysznych i żądnych władzy bogów – ich siedzibę Walhallę trawią płomienie.
W inscenizacji udział wezmą: ponownie Lance Ryan w roli Zygfryda, Linda Watson jako Brunhilda, a także Ralf Lukas, Eric Halfvarson, Andrew Shore, Edith Haller, Christa Mayer, Simone Schröder, Martina Dike, Edith Haller, Christiane Kohl, Ulrike Helzel, Simone Schröder
Festiwal Wagnerowski w Bayreuth po raz pierwszy odbył się w 1876 roku. Dzieła Ryszarda Wagnera wystawiane są w teatrze Festspielhaus – specjalnie zaprojektowanym według wskazówek samego kompozytora. Historię festiwalu, który w przyszłym roku obchodzić będzie swoje 135-lecie, tworzyli i tworzą najwięksi dyrygenci, wśród nich m.in.: Hans Richter, Wilhelm Furtwängler, Karl Böhm, Pierre Boulez, Carlos Kleiber, Karl Böhm, Daniel Barenboim, James Levine, Peter Shneider, Giuseppe Sinopoli. Na bawarskiej scenie występowali m.in.: Emmy Destinn, Lilli Lehmann, Frantz Betz, Kirsten Flaagstad, Birgit Nilsson, James King, a także Anja Silja, Theo Adam, Siegfried Jerusalem, Plácido Domingo czy Waltraud Meier. Kierownictwo nad Festiwalem sprawują od 2008 roku Katharina Wagner i jej przyrodnia siostra Eva Wagner-Pasquier. W tym roku Bayreuther Festspiele potrwa od 25 lipca do 28 sierpnia.
Transmisji z widowisk będzie można wysłuchać na antenie Programu 2 Polskiego Radia