Logo Polskiego Radia
Trójka
Mirosław Mikulski 23.11.2010

Niemiecka przeszłość Szczecina - reportaż w Trójce

Jego polscy mieszkańcy przybyli tu dopiero po wojnie. Władze przez lata zacierały ślady obecności Niemców i szukały piastowskich korzeni miasta. Dziś szczecinianie wracają do przeszłości.
Most Długi widok w kierunku ŚródmieściaMost Długi widok w kierunku Śródmieściaźr. Wikipedia/Mateusz War, lic. CC

Młodzi mieszkańcy Szczecina powoli zaczynają odkrywać i akceptować niemiecką przeszłość swojego miasta. Joanna Kościelna, studentka kulturoznawstwa, zorganizowała przegląd filmów z udziałem gwiazd niemieckiego kina niemego, które się tu urodziły.

- Niewiele osób wie o tym, że Szczecin słynął z aktorów kina niemego. Ciągle się uczymy tego miasta i dowiadujemy czegoś nowego. Ono ciągle jest dla nas zagadką – przyznaje.

Jej dziadkowie przyjechali tu ze Wschodu. Dla niej to jest już rodzinne miasto. Mówi, że Szczecin jest jeden i nie wolno go dzielić na polski i niemiecki.

Róża Król, szczecinianka, przyjechała po wojnie. – Każdy dzieciak wiedział, że to jest miasto poniemieckie. Mieszkaliśmy w poniemieckich domach, poniemieckich meblach, jedliśmy z poniemieckich talerzy. Ale ludzie uważali, że to nam się należy za straty wojenne – mówi.

Jan Macholak, dyrektor Archiwum Państwowego, też przybył tu wiele lat temu z Poznania. Zgadza się z twierdzeniem, że trudno się odciąć od przeszłości. Przypomina, że kiedyś za wszelką cenę niszczono wszystkie ślady obecności Niemców w mieście, a wśród osadników, którzy tu przybyli, przez długi czas panowała niepewność czy Szczecin na pewno będzie polski.

- To była prowizorka. Miasto eksploatowano, ale nie inwestowano w nie. Pierwszy nowy budynek oddano do użytku dopiero w roku 1955. Przez dziesięć lat nie wybudowano tu nic – mówi.

Sytuacja zaczęła się zmieniać w drugiej połowie lat 50. Momentem przełomowym była wizyta Chruszczowa, który w roku 1959 otrzymał honorowe obywatelstwo miasta i oświadczył, że Szczecin na zawsze będzie polski.

Jak mówi Joanna Kościelna, Szczecin jest trudnym miastem, bo brakuje tu punktów oparcia. - Jest lęk, że przyjdą Niemcy i nam coś zabiorą. Ale należy już rozpakować walizki i zaakceptować przeszłość miasta. Trzeba powiedzieć, że to jest moje miasto i zakorzenić się tutaj - mówi.

Aby wysłuchać całego reportażu "Moje miasto Szczecin" wystarczy kliknąć w ikonę dźwięku w boksie "Posłuchaj” w ramce po prawej stronie.

Reportaż przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska.

Reportaży można słuchać na antenie Trójki od poniedziałku do czwartku o 18.15. Zapraszamy.

Naszych reportaży mogą Państwo również słuchać na stronie internetowej Studia Reportażu i Dokumentu.

Zapraszamy też na naszą stronę na Facebooku!

(miro)