Logo Polskiego Radia
PR dla Zagranicy
Dariusz Adamski 13.12.2023

Jan Kwapiński - wicepremier rządu RP na uchodźctwie - spocznie w kraju

15 grudnia 2023 r. w Alei Zasłużonych na Starych Powązkach spoczną doczesne szczątki Jana Kwapińskiego, wicepremiera rządu RP na uchodźstwie, ministra przemysłu i handlu, a także ostatniego przedwojennego prezydenta Łodzi. Uroczystość będzie miała charakter państwowy. 

Prochy zasłużonego dla Polski działacza oraz jego małżonki Anny Kwapińskiej i ich córki Aldony Woroncow zostaną sprowadzone do Polski z Wielkiej Brytanii. Msza święta żałobna odbędzie się 15 grudnia br. o godz. 11:00 w kościele pw. św. Karola Boromeusza przy ul. Powązkowskiej 14 w Warszawie. Po mszy odbędzie się złożenie doczesnych szczątków zmarłych w grobie w Alei Zasłużonych na Starych Powązkach (kwatera 173). Wydarzenie ma charakter otwarty, mogą wziąć w nim udział wszyscy zainteresowani.  

Jan Kwapiński, a właściwie Piotr Edmund Chałupka, urodził w się w 1885 r. w Warszawie. Od 1901 r. był związany się z Polską Partią Socjalistyczną. Po rozłamie w jej szeregach związał się z PPS-Frakcją Rewolucyjną. Angażował się w działalność strajkową i w 1907 r. został aresztowany przez Rosjan. Przebywał w więzieniach m.in. w X pawilonie Cytadeli Warszawskiej. W trakcie pobytu w więzieniu po raz pierwszy posłużył się fałszywym nazwiskiem Jan Kwapiński i właśnie pod tym nazwiskiem został skazany na karę śmierci za działalność rewolucyjną. Z uwagi na młody wiek wyrok zamieniono na karę 15 lat katorgi. Został zesłany do guberni orłowskiej, gdzie przebywał 9 lat. Do ojczyzny wrócił w 1918 r.

W latach 1922-1930 reprezentował PPS jako poseł na Sejm RP I i II kadencji. Od 4 marca do 5 września 1939 r. piastował stanowisko prezydenta miasta Łodzi. W 1940 r. został deportowany wraz z rodziną do Jakucji. Od czerwca 1941 r. przebywał w więzieniu NKWD w Ałdanie. Więzienie opuścił na mocy układu Sikorski-Majski. W styczniu 1942 r. powierzono mu zaocznie stanowisko ministra bez teki w gabinecie gen. Władysława Sikorskiego. Do Londynu dotarł dopiero 21 maja 1942 r. Następnie został mianowany na ministra przemysłu i handlu. Po II wojnie światowej działał dalej jako jeden z czołowych działaczy PPS na emigracji. Zmarł 4 listopada 1964 r. w polskim szpitalu w Penley w Walii. Został pochowany na londyńskim cmentarzu Streatham 

Przedsięwzięcie jest realizowane przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. 

Źródło: Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie


dad