Logo Polskiego Radia
PR dla Zagranicy
Halina Ostas 22.05.2021

Biografia Andrzeja Chciuka, pisarza polskiej emigracji w Australii

Andrzej Chciuk-pisarz z antypodów, drugie wydanie biografii poprawione i uzupełnione, dr Bogumiła Żongołłowicz przygotowywała na rok 2020, na  setną rocznicę urodzin polskiego pisarza powojennej emigracji w Australii.

Książka miała się ukazać właśnie z tej specjalnej okazji. Pandemia to uniemożliwiła, jednak zyskano czas co przysłużyło się publikacji, która została wydana z wielką starannością. Książka wyszła w Toruniu w Oficynie Wydawniczej Kucharski, ale powstawała w  Melbourne i pod Londynem, gdzie mieszka Zuzanna Lipińska, rysowniczka, która wykonała jej  projekt  graficzny i typograficzny.

Dr Bogumiła Żongołłowicz opowiadała Polskiemu Radiu dla Zagranicy, że w nowym wydaniu biografii Andrzeja Chciuka zamieszczono zdjęcie z dwutygodnika „Polska i Świat”, który się ukazywał  w Paryżu na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku. W pięciu numerach tego pisma drukowano cykl: „Pierwsi Polacy we Francji” z tekstami Andrzeja Chciuka i ilustracjami Eryka Lipińskiego, ojca Zuzanny, który w Paryżu przebywał na stypendium twórczym.

Zuzanna Lipińska, jako spadkobierczyni praw autorskich, nie tylko wyraziła zgodę na przedrukowanie ilustracji  założyciela „Szpilek” w nowym wydaniu biografii Chciuka, ale też nadała ostateczny graficzny  kształt książce.  

Bogumiła Żongołłowicz   przystępując do pisania pierwszego wydania „Pisarza  z antypodów”, które ukazało się nakładem Wydawnictwa Literackiego w Krakowie(1999), sama miała za sobą czteroletni staż emigracyjny, teraz jest to staż trzydziestoletni. Bardzo rozrosło się polonijne archiwum autorki, ale też  dostęp do wszelkiego rodzaju dokumentów i archiwaliów stał się dużo łatwiejszy. Dlatego w drugim wydaniu biografii Andrzeja Chciuka wiele wątków mogło być uzupełnionych i rozszerzonych, jak na przykład przywołany tu, francuski okres w życiu pisarza.

O pracy nad książką dr Bogumiła Żongołłowicz opowiedziała Marii Wieczorkiewicz.

Andrzej Chciuk prozaik, poeta, dziennikarz, felietonista, jeden z najbardziej utalentowanych pisarzy emigracyjnych. Obok Brunona Schulza i Kazimierza Wierzyńskiego najsłynniejszy drohobyczanin parający się piórem. Urodził się 13 stycznia 1920 roku w Drohobyczu, zmarł 15 maja 1978 roku w Melbourne. W różnych okresach życia spełniał się również jako ułan, kucharz, nauczyciel oraz  społecznik. Pisał powieści wspomnieniowe o przedwojennym Drohobyczu, opowiadania, wiersze. Był także felietonistą prasy polonijnej.  W 1970 roku jego książka "Atlantyda. Opowieść o Wielkim Księstwie Bałaku" zdobyła pierwsze miejsce w dorocznym konkursie londyńskich  "Wiadomości". Uznano ją za "najwybitniejszą książkę pisarza polskiego pochodzenia wydaną na emigracji w 1969 roku". 

Polskim czytelnikom twórczość Andrzeja Chciuka od lat przybliża dr Bogumiła Żongołłowicz, pisarka,poetka, dziennikarka i dokumentalistka  zajmująca się badaniem losów powojennej  Polonii w Australii. Po wydaniu biografii, Andrzejowi Chciukowi Bogumiła Żongołłowicz poświęciła jeszcze  dwie kolejne ksiązki:  Kabaret  “Wesoła Kookaburra”(2004) i O pół globu od domu. Obraz Polonii australijskiej w twórczości Andrzeja Chciuka (2007).