Historyk sztuki, działaczka Polonii we Włoszech, arystokratka i wielka patriotka była współzałożycielką Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie oraz dyrektorem Fundacji imienia Lanckorońskich, wspierającej naukę i kulturę polską. W 1994 roku przekazała narodowi polskiemu cenną kolekcję dzieł sztuki. Zamek Królewski w Warszawie otrzymał m.in. obrazy z dawnej galerii Stanisława Augusta, portrety rodzinne Rzewuskich i Lanckorońskich, a także meble, archiwalia i pamiątki rodzinne, ale przede wszystkim dwa dzieła Rembrandta: "Dziewczyna w ramie obrazu" i "Uczony przy pulpicie". Kolekcja złożona z 84 obrazów dawnych mistrzów, głównie szkół włoskich, wzbogaciła natomiast zbiory Zamku Królewskiego na Wawelu.
Karolina Lanckorońska była też pisarką, żołnierzem Armii Krajowej, więźniem obozu koncentracyjnego Ravensbrück i oficerem prasowym 2. Korpusu Polskiego Polskich Sił Zbrojnych. Założona przez nią Fundacja wspiera polskich naukowców w Polsce i na emigracji po II wojnie światowej, a po śmierci założycielki nieustannie patronuje humanistom – przyznając stypendia umożliwiające im edukację za granicą.
Podczas II wojny światowej Karolina Lanckorońska była żołnierzem Związku Walki Zbrojnej i porucznikiem Armii Krajowej. Ścigało ją NKWD, a w 1942 roku została aresztowana przez gestapo i uwięziona w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrueck. Po wojnie przebywała na emigracji we Włoszech. Prof. Lanckorońska przez długi czas walczyła o prawdę o zamordowaniu profesorów lwowskich w 1941 roku. Ten fakt stał się osią spektaklu „Sąd Ostateczny. Rzecz o Karolinie Lanckorońskiej”, którego prapremiera miała miejsce w Warszawie.
Karolina Lanckorońska do końca życia utrzymywała kontakty ze środowiskiem polskich historyków sztuki, dla których była niedościgłym wzorem niezwykłej wiedzy, sumienności w pracy, dyscypliny i uczciwości naukowej. Zmarła 20 lat temu, 25 sierpnia 2002 roku, w wieku 104 lat w Rzymie. Została pochowana na cmentarzu Campo Verano. Zgodnie z jej życzeniem na nagrobku wyryto słowa: „ze swojego polskiego rodu ostatnia”. W momencie jej śmierci wygasła bowiem bezpośrednia linia rodu Lanckorońskich.
IAR/ep