Logo Polskiego Radia
PolskieRadio 24
Jan Odyniec 03.12.2019

Dorota Kania opowiada o filmie "Ryngraf": wszystko zaczęło się od prezesa IPN

- Zaczęło się od prezesa IPN dr. Jarosława Szarka. Wręczając nagrodę im. Janusza Kurtyki, bardzo wzburzony mówił o znalezionym przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka ryngrafie. Ja się postanowiłam zainteresować tą historią - mówiła w Polskim Radiu 24 Dorota Kania wyjaśniając motywację do zrobienia filmu "Ryngraf" o niesłusznie skazanym za kolaborację z Niemcami żołnierzu wyklętym.

Film "Ryngraf" Doroty Kani opowiada historię Stanisława Olszewskiego, oficera Armii Krajowej pracującego w niemieckiej Policji Kryminalnej jako podwójny agent. Chociaż został zdemaskowany, wyroku śmierci nie wykonało Gestapo, tylko komuniści, którzy skazali go za kolaborację z nazistami.

Sztandar Wolności FN-1200.jpg
"Sztandar Wolności" i inne filmy odrestaurowane przez Filmotekę Narodową. Specjalne pokazy

Dzieło wzięło swój tytuł od ryngrafu odnalezionego przez zespół poszukiwawczy prof. Krzysztofa Szwagrzyka w ramach prac ekshumacyjnych szczątków tzw. żołnierzy niezłomnych. W audycji "Towarzystwo Niepokornych" o filmie mówiła jego autorka - reżyserka i scenarzystka - Dorota Kania.

"Ryngraf" z nagrodą im. Janusza Krupskiego

Film Doroty Kani spotkał się z bardzo dobrym odbiorem i został doceniony. W konkursie IPN "Audycja Historyczna Roku" otrzymał nagrodę im. Ryszarda Kaczorowskiego. Na X festiwalu Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci otrzymał z kolei nagrodę im. Janusza Krupskiego. O tym, co było argumentem do nadania nagrody, mówił w Polskim Radiu 24 Paweł Nowacki.

- Nagroda jest za odwagę i trud w przywoływaniu, odkopywaniu postaci, ale także tematów Niepokornych, Niezłomnych, Wyklętych. [...] Trud, który wykonała Dorota Kania, polega na tym, żeby skupić się na tej jednej osobie, a najpierw na materialnym fragmencie ryngrafu, który przetrwał w jamie grzebalnej - mówił Paweł Nowacki.

Stwierdził, że w przypadku tego filmu dochodzi do owego odkopania na dwóch płaszczyznach - dosłownej, przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka i dziennikarskiej, przez autorkę filmu. - Mamy niezwykle trudną pracę reportera, dziennikarza, który pochyla się nad znaleziskiem. Usiłuje dojść do tego, czyją własnością był ten ryngraf, a po drugie - chce odkryć całą tę historię, niezwykle skomplikowaną - dodał.

Skąd pomysł na film?

- Zaczęło się od prezesa IPN dr. Jarosława Szarka. Nie zapomnę tego dnia, to był dzień, kiedy wręczano nagrody w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Ja dostałam za reportaż wyróżnienie. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, wręczając nagrodę im. Janusza Kurtyki, mówił bardzo wzburzony: "ja muszę coś powiedzieć. Trzy dni temu prof. Krzysztof Szwagrzyk wykopał ryngraf. Na tym ryngrafie jest imię, nazwisko i adres. Gdyby to były czasy »Czasu Krakowskiego«, to jego dziennikarze już by pojechali do tego Żyrardowa na ulicę Szkolną i znaleźliby historię. Nikt się tym nie interesuje". Ja się postanowiłam zainteresować tą historią - mówiła Dorota Kania.

>>> [CZYTAJ RÓWNIEŻ] Dyrektor Festiwalu NNW: staramy się dotrzeć do widza, szczególnie nieprzekonanego

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.

PR24/jmo

_______________________________

Audycja: "Towarzystwo Niepokornych"

Prowadzący: Jan Ruman, Arkadiusz Gołębiewski, Paweł Nowacki

Gość: Dorota Kania

Data emisji: 2.12.2019

Godzina emisja: 22.06