„Spodziewamy się wielkiego powrotu plagi szkodliwych e-maili, towarzyszącej coraz częstszym i bardziej zaawansowanym atakom na konkretne cele „Z naszych doświadczeń wynika, że przestępcy w dalszym ciągu korzystają ze starych i sprawdzonych metod bezpośredniego zbierania danych wrażliwych podczas wstępnej fazy ataku ukierunkowanego. Widzimy jednocześnie, że ataki tego typu stają się coraz powszechniejsze i bardziej zaawansowane. Dane na temat firm i poszczególnych osób są na tyle łatwo dostępne, że w przestępcy bez problemu mogą stworzyć niezwykle wiarygodną korespondencję elektroniczną. Ochrona przed tego typu zagrożeniami nie powinna być ignorowana” - mówi Rik Ferguson, dyrektor ds. badań nad bezpieczeństwem i komunikacji w Trend Micro.
E-mail spersonalizowany
Spear phishing to coraz popularniejsza forma phishingu, polegająca na wykorzystaniu informacji o ofierze w celu przeprowadzenia bardziej precyzyjnego i spersonalizowanego ataku. Może to polegać na przykład na adresowaniu ofiary z imienia i nazwiska, wykorzystaniu nazwy stanowiska czy rangi w organizacji danej osoby w e-mailach, w których zwykłe działania phishingowe polegałyby na stosowaniu bardziej ogólnych informacji.
Ostatecznym celem tych zabiegów jest skłonienie ofiary do otwarcia złośliwego załącznika, lub do kliknięcia w link prowadzący do strony zainfekowanej złośliwym oprogramowaniem, co prowadzi do naruszenia zabezpieczeń sieci, w której znajduje się urządzenie oszukanego użytkownika.
Z raportu „Spear Phishing e-mail: ulubiona przynęta w atakach APT” wynika, że 94 procent maili stosowanych w tego typu atakach zawiera szkodliwe załączniki, odpowiedzialne za rozpoczęcie infekcji. Pozostałe 6 procent wykorzystuje alternatywne metody takie jak instalacja złośliwego oprogramowania poprzez link do strony.
Kluczowe fakty
- W badanym okresie 70 procent całkowitej liczby załączników w e-mailach typu spear phishing stanowiły najpopularniejsze formaty plików. Najczęściej występujące rozszerzenia to: .rtf (38 procent), .xls (15 procent) oraz .zip (13 procent).
- Z kolei pliki .exe okazały się nie być tak popularnym narzędziem dla cyberprzestępców, najprawdopodobniej dlatego, że załączniki z plikami z tym rozszerzeniem są najczęściej wykrywane i blokowane przez zabezpieczenia.
- Najczęstszym celem ataków są organizacje rządowe i grupy aktywistów. Szczegółowe dane na temat agencji rządowych i osób piastujących ważne stanowiska można łatwo odnaleźć w internecie, często na stronach instytucji publicznych. Grupy aktywistów, bardzo aktywne w serwisach społecznościowych, również chętnie podają dane na temat swoich członków w celu ułatwienia komunikacji, rekrutacji nowych osób i organizacji kampanii. Takie praktyki zwiększają widoczność profili poszczególnych ludzi, czyniąc ich bardziej podatnymi na atak.
- W sieci można było łatwo odnaleźć adresy e-mail trzech na cztery ofiary ataku przy pomocy wyszukiwarki lub podstawiania najpopularniejszych formatów serwisów pocztowych.
Ochrona przed atakami typu spear phishing
Organizacje muszą być w stanie wykrywać i blokować próby ataków typu spear phishing, co stanowi pierwszą linię obrony przed atakami ukierunkowanymi.
W ramach rozpoczętych w październiku działań pod hasłem Spersonalizowanej Ochrony przed atakami APT, Trend Micro udoskonaliło oprogramowanie do ochrony poczty elektronicznej, które nie tylko powstrzymuje tradycyjne zagrożenia, ale jest też w stanie rozpoznać ukierunkowane ataki prowadzone przy pomocy poczty e-mail.
W przeciwieństwie do standardowych rozwiązań bezpieczeństwa, oferujących niewielkie szanse na wykrycie korespondencji typu spear phishing związanej z atakami ukierunkowanymi, rozwiązania Trend Micro automatycznie przesyłają podejrzane załączniki do systemu Deep Discovery. Wszystko to celu przeprowadzenia analiz w zdefiniowanym przez klienta środowisku i zablokowania ewentualnych prób ataku.
Poza wykrywaniem i ochroną, Deep Discovery przeprowadza też automatyczne, spersonalizowane aktualizacje innych poziomów zabezpieczeń w całej sieci organizacji. Co więcej, zebrane dane zostają skorelowane z globalną bazą analityczną Trend Micro, dostarczając zespołom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo cennych informacji na temat rodzaju, zasięgu i źródła danego ataku. Dzięki temu możliwe jest sprawniejsze reagowanie i ochrona przed atakami w przyszłości.
Rozwiązania Trend Micro wyposażone w zabezpieczenia chroniące przed atakami typu spear phishing to:
- Trend Micro ScanMail for IBM Lotus Domino 5.5 – już w sprzedaży
- Trend Micro ScanMail for Microsoft Exchange 10.2 SP2 – dostępny w sprzedaży od końca grudnia 2012
- Trend Micro InterScan Messaging Security 8.2 SP2 – dostępny w sprzedaży od końca grudnia 2012
autor: Cezary Tchorek-Helm