Tego stanu rzeczy nie zmienił nawet funkcjonujący od 2011 roku dobrowolny Notarialny Rejestr Testamentów.
Celem powołania elektronicznego rejestru testamentów było ułatwienie ujawnienia ostatniej woli po śmierci testatora. Elektroniczne archiwum ma zatem zmniejszyć ryzyko, że dokument zaginie lub ulegnie zniszczeniu, a co za tym idzie – pozostanie nieznany albo będzie ujawniony z opóźnieniem. W czasie tak zawrotnie postępującej cyfryzacji życia, stworzenie testamentu w formie elektronicznej wydaje się oczywistością. Chociaż liczba wydanych w Polsce popisów elektronicznych zbliża się do 1 miliona, przeciwko wykorzystaniu tego narzędzia w przypadku testamentu istnieją zdecydowane przeszkody prawne.
– W myśl treści Kodeksu cywilnego, spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą. Testament powinien być własnoręczny, tj. powinna go podpisać osobiście osoba spadkodawcy i nie można go w żaden sposób zastąpić. Nie można więc w tym przypadku zastąpić „ręki” spadkodawcy formą podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu – wyjaśnia Rafał Malujda, radca prawny, specjalista w zakresie prawa własności intelektualnej i nowych technologii.
Podpis elektroniczny nie może także zastąpić formy podpisów notarialnie poświadczonych czy formy samego aktu notarialnego. Aby zastosować e-podpis do sporządzania testamentów trzeba będzie poczekać, aż zmienią się odpowiednie przepisy regulujące formę dokumentu ostatniej woli.
– Nieraz otrzymywaliśmy zapytanie od naszych klientów, czy podpisem elektronicznym będą mogli podpisać właśnie testament – mówi Mariusz Janczak koordynator marketingu produktowego Unizeto Technologies – E-podpis to wygodne i bezpieczne narzędzie zarówno do prowadzenia relacji biznesowych, jak i kontaktów z sektorem administracyjnym, nie dziwi więc częstotliwość podobnych zapytań.
Jak można zwiększyć pewność wykonania testamentu?
Na tę chwilę pozostaje nam zadbanie o umieszczenie testamentu w Notarialnym Rejestrze Testamentów (http://www.rejestrynotarialne.pl/).Wpis do rejestru jest bezpłatny i dobrowolny – testament nie znajdzie się tam, jeśli sami o to nie zadbamy. Wpisu, na wniosek testatora, dokonuje notariusz. Rejestr nie zawiera treści dokumentu, a jedynie potwierdzenie, że został on sporządzony. Informacja o zarejestrowaniu testamentu zostaje ujawniana dopiero po śmierci testatora. Dzięki temu (po okazaniu aktu zgonu) można sprawdzić fakt istnienia dokumentu.
autor: Robert Kamiński
