W latach 1992-1995 bośniacka enklawa Srebrenica była oblegana przez siły serbskie dowodzone przez generała Ratko Mladicia. W maju 1993 roku Rada Bezpieczeństwa ogłosiła tę enklawę jedną z pięciu tak zwanych "stref bezpieczeństwa" w Bośni i Hercegowinie, a ochronę tamtejszej ludności miały zapewnić stacjonujące w mieście oddziały sił pokojowych ONZ – UNPROFOR.
Po trzech latach oblężenia, w lipcu 1995 roku, Serbowie przystąpili do ataku na Srebrenicę. Osłabieni, niewyszkoleni i słabo uzbrojeni Bośniacy, a także holenderscy żołnierze UNPROFOR, którzy nie mieli mandatu na użycie siły, ocenili, że nie mają szans w bezpośrednim starciu i w momencie ataku wycofali się bez walki.
Założenia, że autorytet Rady Bezpieczeństwa, obecność sił pokojowych ONZ, a także ewentualność użycia siły powietrznej NATO, zapewnią enklawie i jej mieszkańcom bezpieczeństwo, okazały się całkowicie błędne. 11 lipca 1995 roku wojska bośniackich Serbów zajęły położone na wschodzie Bośni i Hercegowiny miasto.
Dzień później rozpoczęła się rzeź muzułmanów. Serbowie oddzielili kobiety i dzieci od chłopców i mężczyzn, których zaczęto mordować. Ciała wrzucano do zbiorowych grobów.
Podczas dzisiejszych uroczystości w Mauzoleum w Potoćari na przedmieściach Srebrenicy pochowanych zostanie 409 ofiar masakry. To ciała, które w ostatnim czasie udało się zidentyfikować. Wśród nich jest najmłodsza ofiara zbrodni - niemowlę, które zostało zabite w dniu urodzenia.
Każdego roku 11 lipca w czasie uroczystości rocznicowych w Srebrenicy chowane są kolejne zidentyfikowane szczątki. Do tej pory udało się zidentyfikować w sumie 6066 ciał. W uroczystości wezmą udział m.in. rodziny ofiar oraz 5 tysięcy uczestników "Marszu Pokoju - Srebrenica 2013", którzy przez kilka dni maszerowali, by oddać hołd ofiarom ludobójstwa.
Masakra w Srebrenicy jest największą zbrodnią w Europie od czasu zakończenia drugiej wojny światowej.
IAR/mk
