Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Jarosław Manicki 21.10.2010

Henryk Mikołaj Górecki – Order Orła Białego

Najwyższe odznaczenie państwowe dla wybitnego kompozytora.
Henryk Mikołaj Górecki.Henryk Mikołaj Górecki.źr. Wikipedia, lic. CC, photo by Lech Kowalski & Włodzimierz Pniewski

Henryk Mikołaj Górecki odbierze dzisiaj Order Orła Białego. Profesor Górecki jest uważany za jedną z największych indywidualności w muzyce współczesnej, a jednocześnie należy do grona nielicznych kompozytorów, których płyty są sprzedawane w tysiącach egzemplarzy. Henryk Mikołaj Górecki tworzy muzykę różnorodną stylistycznie, pozostając jednocześnie wierny precyzji formalnej i kompozycji brzmieniowej. Jego dorobek twórczy liczy kilkadziesiąt utworów instrumentalnych, zarówno solowych, jak i na orkiestrę, oraz wokalnych, między innymi II Symfonia "Kopernikańska", psalm "Beatus vir" i "Pieśń Rodzin Katyńskich".

Najważniejszym i najbardziej znanym dziełem Góreckiego jest III Symfonia, zwana też "Symfonią pieśni żałosnych", wykonana po raz pierwszy w 1976 na Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień. Część pierwsza i trzecia utworu zostały napisane z perspektywy matki, która straciła dziecko, część druga opowiada o bólu dziecka odseparowanego od matki. Nagrań III Symfonii dokonały między innymi znakomite polskie śpiewaczki - Stefania Woytowicz i Zofia Kilanowicz.
W 1992 roku wytwórnia Elektra Nonesuch wydała "Trzecią symfonię pieśni żałosnych" w wykonaniu amerykańskiej śpiewaczki Dawn Upshaw i zespołu London Sinfonietta pod batutą Davida Zinmana. Płyta trafiła na pierwsze miejsca amerykańskich i angielskich list przebojów, a nazwisko Góreckiego zyskało międzynarodową sławę.

Henryk Mikołaj Górecki urodził się 6 grudnia 1933 roku w Czernicy koło Rybnika. Wykształcenie muzyczne zdobywał między innymi w Paryżu i w Katowicach, gdzie studiował kompozycję u Bolesława Szabelskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Od 1965 roku wykładał w PWSM w Katowicach, a w latach 1975-79 był jej rektorem. W 1977 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. Wkrótce porzucił pracę na uczelni, by poświęcić się komponowaniu. Jest doctorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, Jagiellońskiego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz laureatem licznych nagród i wyróżnień, między innymi: I nagrody na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu, nagrody Związku Kompozytorów Polskich i Nagrody Państwowej I stopnia. W 2003 roku Henyk Mikołaj Górecki został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, a w ubiegłym roku - Orderem świętego Grzegorza Wielkiego, czwartym w hierarchii odznaczeniem papieskim, przyznawanym za szczególne zasługi dla Kościoła.

Henryk Mikołaj Górecki, III Symfonia (fragm.), Stefania Woytowicz – sopran, Wielka Orkiestra Symfoniczna PRiTV w Katowicach pod batutą Jerzego Katlewicza:

(JM)