Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Katarzyna Karaś 23.07.2021

Anna Dymna kończy 70 lat. Przypominamy filmową sylwetkę aktorki

- Osobowości Anny Dymnej nie da się zamknąć w jednej definicji (...) Jej większe czy mniejsze role zapadają w pamięć nie tylko dzięki urodzie wykonawczyni, ale dlatego, że pozbawione są narcyzmu, są wolne od egzaltacji, prób skokietowania widza. To jest czyste aktorstwo - powiedział w Programie 1 dr Andrzej Kołodyński, historyk filmu.
Posłuchaj
  • Anna Dymna kończy 70 lat. Przypominamy filmową sylwetkę aktorki (Magazyn bardzo filmowy/Jedynka)

Posłuchaj
44:53 [ PR1]PR1 (mp3) 2021_07_22 PR1_23_08_32_Magazyn_bardzo_filmowy.mp3 Anna Dymna kończy 70 lat. Przypominamy filmową sylwetkę aktorki (Magazyn bardzo filmowy/Jedynka)

 

Anna Dymna (Małgorzata Dziadyk) urodziła się 20 lipca 1951 roku w Legnicy. Jej rodzina pochodziła z Kresów. Matka była ekonomistką, a ojciec - inżynierem lotnikiem.

Umiejętności aktorskie rozwijała w "podwórkowym" teatrze Jana Niwińskiego. W 1973 roku ukończyła studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (w 1990 roku zaczęła wykładać na tej uczelni). Zadebiutowała w 1969 roku - na pierwszym roku studiów - w roli Isi i Chochoła w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Lidii Zamkow w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Po ukończeniu edukacji związała się z krakowskim Starym Teatrem. 

Filmowa sylwetka aktorki

Na dużym ekranie Anna Dymna zadebiutowała w 1971 roku. Zagrała wtedy w... aż pięciu filmach: w komedii obyczajowej "150 na godzinę" w reżyserii Wandy Jakubowskiej, filmie psychologicznym "Szerokiej drogi, kochanie" Andrzeja Jerzego Piotrowskiego, filmie przygodowym "Diament radży" Sylwestra Chęcińskiego, filmie obyczajowym "Pięć i pół bladego Józka" Henryka Kluby i filmie psychologicznym "Jak daleko stąd, jak blisko" Tadeusza Konwickiego.

- Scenariusz do "Pięć i pół bladego Józka" - film ostatecznie nie został wpuszczony na ekrany; cenzura uznała, że przynosi za czarny obraz młodzieży na prowincji - napisał Wiesław Dymny - znacząca postać w krakowskim światku artystycznym, poeta, plastyk, współtwórca Piwnicy pod Baranami. Nie trwało długo, jak Ania Dziadyk stała się Anną Dymną - powiedział w Programie 1 historyk filmu dr Andrzej Kołodyński.

Aktorka w dorobku ma ponad 60 produkcji. - Jest więc w czym wybierać - zauważył gość radiowej Jedynki, wymienił role Dymnej w obrazach: "Nie ma mocnych" (jako Ania Pawlakówna, 1974), "Kochaj albo rzuć" (jako Ania Pawlakówna, 1977), "Królowa Bona" (jako Barbara Radziwiłłówna, 1980) i "Znachor" (jako Maria Jolanta Wilczur, 1981).

- Pisano o tych rolach, że uderzają świeżością, są pełne wdzięku. Czarują. Te pochwały są trochę powierzchowne, dotyczą aury, a nie ukrytego w tych rolach aktorstwa. Zaskakująco dojrzałego. To dzięki temu te role, oglądane dzisiaj, nie tracą swojej siły - podkreślił dr Kołodyński. - Sama aktorka ocenia swoje wczesne osiągnięcia z dystansem. Zaznacza, że właściwie zawsze kreuje role ludzi prawych, czystych, których stara się wybronić, wyłuskać prawdę spod pozorów. Prosty program. Dymna kocha grane przez siebie postacie - stwierdził. 

- Niektórzy odnotowują zmianę w przebiegu jej kariery od połowy lat 80. Rzadziej występuje wtedy w kinie, choć nadal zwraca uwagę samym swoim pojawianiem się na ekranie - wskazał historyk filmu i wymienił produkcje: "Dolina Issy" (jako Magdalena, 1982), "Mistrz i Małgorzata" (jako Małgorzata, 1988), "Tylko strach" (jako Katarzyna, 1993), "Stara baśń - kiedy słońce było bogiem" (jako Jaga, 2003).

Za drugoplanową rolę kobiecą w filmie "Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy" (2015) Dymna została wyróżniona polską nagrodą filmową, Orłem. - To tylko jedna z wielu nagród, zasłużonych - ocenił gość "Magazynu bardzo filmowego".

Czytaj także:

Nie tylko aktorstwo

Anna Dymna działa społecznie, angażuje się w akcje charytatywne. 

W 2003 roku założyła w Krakowie Fundację Anny Dymnej "Mimo Wszystko". Pierwotnym celem fundacji było utrzymywanie Warsztatów Terapii Artystycznej i opieka nad ich podopiecznymi, niepełnosprawnymi intelektualnie mieszkańcami schroniska w podkrakowskich Radwanowicach. Stopniowo fundacja przekształcała się w dużą instytucję charytatywną, pomagającą osobom chorym i niepełnosprawnym w całej Polsce.

Została odznaczona m.in. Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2005), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2014) i Orderem Uśmiechu (2002).



Poza tym w audycji:

- 70. rocznica urodzin Robina Williamsa (zm. 2014 rok) - amerykańskiego komika i aktora, laureata Oscara w kategorii najlepsza rola drugoplanowa za rolę psychoanalityka w dramacie "Buntownik z wyboru" oraz trzykrotnie nominowanego do nagrody za występ w filmach: "Good Morning, Vietnam", "Stowarzyszenie Umarłych Poetów" i "Fisher King",



- Notatnik Kinomana - 85. rocznica urodzin (i 5. śmierci) reżysera, scenarzysty, aktora, operatora filmowego, twórcy kultowych obrazów: "Wniebowzięci" czy "Hydrozagadka" Andrzeja Kondratiuka,

Film kino 1200.jpg
"Magazyn bardzo filmowy" w Programie 1

- wybrane premiery filmowe: "Wojna z dziadkiem" (amerykańska komedia familijna z udziałem Roberta De Niro, Umy Thurman i Christophera Walkena), "Noc oczyszczenia: Żegnaj Ameryko" (piąta część popularnego dreszczowca science fiction), "Małżeństwo na skróty" (australijska komedia romantyczna o dziwnej podróży w czasie młodego męża, który może zobaczyć, co stanie się z jego rodziną),

- oraz "Po złoto" - dokumentalny film Ksawerego Szczepaniaka o Władysławie Kozakiewiczu - ośmiokrotnym rekordziście Polski i olimpijskim mistrzu skoku o tyczce.


Czytaj także:


***

Tytuł audycji: Magazyn bardzo filmowy

Prowadzi: Michał Montowski

Data emisji: 22.07.2021 r. 

Godzina emisji: 23.10

kk