"Moralność pani Dulskiej" Gabrieli Zapolskiej (1857-1921) to tragifarsa, połączenie komedii i tragedii. Akcja utworu rozgrywa się na początku XX wieku. Główna bohaterka - Aniela Dulska - jest postacią obłudną, dwulicową, fałszywą i chciwą. Nie potrafi okazać życzliwości. Gardzi ludźmi biednymi, słabymi i wrażliwymi. Wszystko co robi, robi na pokaz. Jej postawa prezentuje pozorną moralność, życie w zakłamaniu i obłudzie.
"Moralność Pani Dulskiej" jest lekturą tegorocznej, dziesiątej, odsłony akcji Narodowe Czytanie (4 września) organizowanej przez prezydenta RP od 2012 roku. W związku z tym w Kordegardzie. Galerii Narodowego Centrum Kultury przygotowano wystawę poświęconą teatralnym realizacjom tej "tragifarsy kołtuńskiej".
- Jako kurator wystawy musiałem policzyć, ile było wystawień "Moralności pani Dulskiej" na przestrzeni 115 lat. Wyszło mi, że było ich ok. 210. To jest imponująca liczba. Niewiele polskich dramatów doczekało się tylu wystawień. A trzeba pamiętać, że sztuka ta była grana latami, przy zapełnionej widowni - powiedział w Programie 1 Rafał Węgrzyniak z warszawskiego Instytutu Teatralnego.
Zwrócił uwagę, że w Kordegardzie - ze względu na rozmiary galerii - możliwe było zaprezentowanie jedynie tych najwybitniejszych realizacji, wystawionych na najważniejszych polskich scenach.
Na wystawie będzie można zapoznać się z sylwetkami najsłynniejszych odtwórczyń roli Anieli Dulskiej - Stanisławy Słubickiej, Jadwigi Chojnackiej, Anny Polony i Anny Seniuk. Wśród eksponatów m.in. afisze, programy, zdjęcia, karykatury i kostium. Obiekty pochodzą ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, Muzeum Teatralnego w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej, Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk i Teatru Ateneum w Warszawie.
Prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury, podkreślił, że wystawę warto odwiedzić przed Narodowym Czytaniem.
Jubileuszowa X edycja Narodowego Czytania - 4 września
Prezydent w liście, w którym zaprasza wszystkich do udziału w tegorocznej edycji, napisał o "Moralności Pani Dulskiej": "to wyjątkowy utwór, który piętnuje obłudę i zakłamanie". "Odnajdujemy w nim komizm i gorzką ironię, mistrzowskie odmalowanie postaci i wyczucie języka, ale przede wszystkim uniwersalne przesłanie moralne, które w imię uczciwości i sprawiedliwości każe potępiać zło" - czytamy w liście Andrzeja Dudy.
Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji czytano m.in. "Potop" i "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, "Lalkę" Bolesława Prusa, "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego, "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego oraz polskie nowele.
Czytaj także:
Poza tym w audycji:
Ruszył 18. Festiwal "Warszawa Singera" - w ramach festiwalu odbędzie się prawie 200 imprez artystycznych w siedmiu dzielnicach Warszawy. W programie znalazły się spektakle Teatru Żydowskiego z sezonu 2020/21, koncerty m.in. Paula Brody'ego, Berlin String Quartet i Michała Hochmana, a także cykl Żydowski Salon Literacki. Wydarzenie objął patronatem medialnym Program 1 Polskiego Radia.
Czytaj także:
Trwa Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy 2021: Spotkanie / Wspólnota / Święto - w tym roku tematem przewodnim wydarzenia jest budowanie wspólnot artystycznych, pytanie o odpowiedzialność artysty w perspektywie cyfryzacji naszego życia i relacji międzyludzkich oraz święto i spotkanie jako wciąż żywe, pierwotne funkcje teatru.
45. Opolskie Konfrontacje Teatralne (9-26 września).
Trzy minuty o teatrze - recenzja Ewy Heine.
***
Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka
Prowadzi: Martyna Podolska
Data emisji: 22.08.2021
Godzina emisji: 23.10
kk