Interesy
– Litwa z jednej strony była najrozleglejszym państwem w Europie, a zarazem ostatnim państwem pogańskim, co przysparzało jej niemało kłopotów, ponieważ stale stawała się obiektem ataków Krzyżaków – mówił historyk dr Grzegorz Myśliwski w audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska".
450. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej - zobacz serwis specjalny
Na Litwę wciąż przybywały kolejne krucjaty krzyżackie, aby rozprawić się z pogańskim narodem. Polacy też mieli swoje zatargi z zakonem krzyżackim, dlatego do Litwinów było im bliżej niż by się mogło wydawać. – Unia z Litwą stwarzała szansę na silny sojusz wojskowy, który mógłby stanowić odpowiednią przeciwwagę dla potężnego zakonu – zaznaczał dr Grzegorz Myśliwski.
Nie był to jednak jedyny powód zawarcia unii w Krewie. – Strona polska chciała mieć zapewnione spokojne panowanie na Rusi – przypominał dr Myśliwski. – Liczyła, że sojusz z Litwą umożliwi prowadzenie tam chrystianizacji, co spowoduje wzrost prestiżu polskiego kościoła katolickiego w świecie chrześcijańskim.
Chrzest dla Litwy również nie był bez znaczenia. Przyjmując chrześcijaństwo, państwo wkroczyło na dobre do kultury europejskiej. Pociągnęło to za sobą skok cywilizacyjny oraz korzyści gospodarcze.
Zamek w Krewie, miejsce zawarcia unii (rycina z XIX wieku), Wikimedia Commons/dp
Postanowienia
Unia ta miała łączyć oba kraje przez osobę władcy. Wielki książę litewski Jagiełło miał wziąć ślub z królem Polski Jadwigą oraz objąć polski tron. W zamian Jagiełło zobowiązał się do przyjęcia chrztu, chrystianizacji swojego kraju, wypuszczenia polskich jeńców oraz wspomagania starań o odzyskanie ziem straconych przez Koronę.
Jagiełło w Krakowie
Dopełnieniem podpisania aktu unii były wydarzenia roku 1386. 22 lutego do Krakowa przybył litewski książę Jagiełło. Dwa dni później przyjął chrzest, przyjmując imię Władysław i wziął ślub z 12-letnią wówczas Jadwigą. 17 marca został uroczyście koronowany na króla Polski.
– Różnie ocenia się unię polsko-litewską, tak jak i następne unie – podkreślał dr Grzegorz Myśliwski. – Mimo tych kontrowersji doszło do powstania bardzo silnego sojuszu wojskowego, który umożliwił rozprawę z zakonem krzyżackim.
05:39 Unia w Krewie.mp3 O genezie, postanowieniach i skutkach unii w Krewie mówi historyk dr Grzegorz Myśliwski, aud. Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska". (PR, 9.02.2001)
mb