Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Martyna Konopka 13.07.2024

Żaglowiec "Dar Pomorza" - legenda pod polską banderą

"Dar Pomorza", jeszcze jako "Pomorze", po raz pierwszy wypłynął pod polską banderą w morze w grudniu 1929 roku. 13 lipca 1930 roku w Gdyni odbyła się uroczystość chrztu i poświęcenia fregaty szkolnej "Dar Pomorza".

Posłuchaj
07:13 Dar Pomorza i jego historia-Helena Cieślińska [autor audycji].mp3 Audycja Heleny Cieślińskiej na temat "Daru Pomorza". (PR, 18.04.1966)

 

Zanim stał się muzeum

Żaglowiec został zbudowany w 1909 roku w Hamburgu jako niemiecki statek szkolny. Otrzymał wtedy nazwę "Prinzess Eitel Friedrich". W 1920 roku statek przekazano Francji, jako część odszkodowań po I wojnie światowej. Mimo licznych planów zagospodarowania przestał on bezczynnie wiele lat w porcie St. Nazaire. W lutym 1927 roku fregatę wystawiono na sprzedaż.

W 1929 roku Komitet Floty Narodowej zakupił "Prinzess Eitel Friedrich" dla polskiej floty. Z racji, że większość kwoty, jaką zapłacono za fregatę, pochodziła od mieszkańców Pomorza, statek, który miał zastąpić wysłużony już szkolny żaglowiec "Lwów", przemianowano na "Dar Pomorza". 26 lipca 1930 roku "Dar Pomorza" wyruszył w pierwszą podróż pod polską banderą. Przez 51 lat służył jako statek szkoleniowy Państwowej Szkoły Morskiej.

Statek, którego nie opuściło szczęście

Ostatnim dowódcą statku był kapitan Tadeusz Olechnowski. Przyznawał on, że w ciągu licznych wypraw "Dar Pomorza" miał wiele szczęścia. – Obejmując dowództwo, bałem się, że nas ono opuści, więc robiłem wszystko, żeby mu pomóc. Wprowadzałem drobne unowocześnienia, jak pasy bezpieczeństwa – dodawał. Zauważył, że pomimo jego obaw szczęście pozostało z "Darem Pomorza" do końca.

Gratka nie tylko dla wilków morskich

W 1982 roku żaglowiec "Dar Pomorza" został przekazany do Centralnego Muzeum Morskiego. Już rok później 27 maja 1983 roku udostępniono go do zwiedzania jako statek-muzeum. Rocznie odwiedza go około 100 tysięcy zwiedzających.

Kapitan Kazimierz Jurkiewicz, pierwszy kustosz "Daru Pomorza", oprowadzając po statku w 1983 roku, z westchnieniem wspominał swoje rejsy – Ta imponująca masa żagli kierowana wiatrem wprawia statek w ruch. Co to za uczucie… trzeba poety, żeby to opisał.

Marek Twardowski z Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, obecny kustosz w tym wyjątkowym muzeum mówił o szczegółach urządzonej we wnętrzu "Daru Pomorza" wystawy. – Podzielona jest na dwie części. Pierwszą stanowią teksty, plansze i zdjęcia. Przedstawiają historię statku, od chwili jego zbudowania w roku 1909. Druga część ekspozycji to swoisty skansen, przypominający, jak żyła i pracowała załoga.


Posłuchaj
13:54 Dar Pomorza-Zanim spakujesz plecak - audycja z 1984-06-07.mp3 Audycja Miry Urbaniak i Marii Prucińskiej o "Darze Pomorza". (PR, 7.06.1984)

 

Na statku zwiedzić można maszynownię, magazyn żagli, pomieszczenia oficerskie, kuchnię i oczywiście pokład, gdzie znajdują się stanowiska sterowe, kabina radiowa i nawigacyjna, a także 42-metrowe maszty.