Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
Anna Myśliwiec 11.01.2020

Anna Wasilewska: Camus nie był moralizatorem

- Jego "Obcy" jest nieustającym bestsellerem. Ta powieść stawia pytania, ale nie daje łatwych odpowiedzi. I to jest siła u Camusa – podkreślała w Dwójce tłumaczka. 4 stycznia minęła 60. rocznica tragicznej śmierci słynnego francuskiego pisarza.

Andre Gide 1200.jpg
André Gide. W 150. rocznicę urodzin

- On nie prawił morałów. On stawiał pytania, jak człowiek, który jest bytem skończonym w nieskończonym świecie, ma sobie poradzić z egzystencją, której finał jest z góry wiadomy. Jak się zachować? Co robić? – przypominał Anna Wasilewska. W podobnym duchu mówił drugi z gości audycji, Tomasz Swoboda. – Camus ujął w słowach niezapomnianych, właściwe w złotych myślach, to, nad czym głowili się filozofowie połowy XX wieku.

Autor "Obcego" często powtarzał, że nie ma nic bardziej skandalicznego niż śmierć dziecka i nic bardziej absurdalnego jak śmierć w wypadku drogowym. Gdy zginął, miał 47 lat. Samochód prowadzony przez jego przyjaciela Michaela Gallimarda uderzył w drzewo. Camus zginął na miejscu, kierowca zmarł kilka dni później w szpitalu. W teczce, którą pisarz miał ze sobą, znaleziono rękopis jego nieukończonej powieści "Pierwszy człowiek".

Był laureatem literackiego Nobla, autorem głośnych powieści "Obcy", "Dżuma" i "Upadek", człowiekiem teatru – dramaturgiem, aktorem, reżyserem, dziennikarzem, intelektualistą i człowiekiem zajmującym zdecydowane – często osobne - stanowisko wobec wielu palących i kontrowersyjnych spraw swojej epoki. Stwierdzał jednak, że pisarz "może ludziom pomagać jedynie poprzez swoje utwory. Nie ma prawa uważać się za przewodnika sumień. Nie jest to kapitulacja, lecz raczej realna ocena własnych możliwości".

Jak w 60 lat po śmierci autora "Upadku" odczytywana jest jego twórczość? Które z jego powieści, sztuk, szkiców filozoficznych, esejów są najbardziej aktualne dla człowieka XXI wieku? Jak postawa intelektualna Camusa i jego zaangażowanie w sprawy publiczne odczytujemy z dzisiejszej perspektywy? Jakie wrażenie na współczesnym czytelniku robi styl i kompozycja najsłynniejszych prozatorskich utworów pisarza, który uważał, że dzięki powieści – "życie staje się losem"? Zapraszamy do wysłuchania audycji.


***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadzi: Dorota Gacek

Goście: Anna Wasilewska (tłumaczka, romanistka, italianistka autorka nowego przekładu "Upadku" – ten tekst razem z nowym tłumaczeniem "Obcego", dokonanym przez Marka Bieńczyka, ukazał się w numerze 7-8/2018 "Literatury na Świecie"), Tomasz Swoboda (tłumacz i literaturoznawca)

Data emisji: 10.01.2020

Godzina emisji: 21.30