polskieradio.pl
Aleksandra Kluzek
23.04.2012
Radio Free Europe vis-a-vis Polish thaw
The Polish Service of Radio Free Europe initially supported Gomułka, while toning down the public mood at the same time.
Rozgłośnia Polska starała się konsekwentnie wypełniać wyrwy informacyjne, jakie w Polsce powodowała działalność wszechobecnej cenzury. Dotyczyło to zarówno wydarzeń krajowych jak i wydarzeń zachodzących w bloku państw komunistycznych i na świecie.
Wydarzenia Października 1956, aprobowane przez większość społeczeństwa, doprowadziły do kilkunastoletniego powrotu do polityki Władysława Gomułki, który pozostawał I Sekretarzem KC PZPR aż do wypadków Grudnia 1970 na Wybrzeżu.
Rozgłośnia Polska RWE udzieliła początkowo poparcia Gomułce, przy jednoczesnym tonowaniu nastrojów społecznych. Późniejsze lata jego władzy, to przede wszystkim wycofywanie się z osiągnięć Października i utrzymywanie partyjnej walki wewnętrznej pomiędzy zwolennikami dalszych ograniczonych reform (tzw. grupa "puławian”) z chcącymi utrzymać twardy kurs ideologiczno-polityczny (tzw. "partyzanci”) - co nie pozostawało bez wpływu na zmianę linii programowej RWE.
W latach 60. głównym przedmiotem uwagi monachijskiej rozgłośni stał się minister spraw wewnętrznych Mieczysław Moczar (Mykoła Demko vel Diomko) i jego zwolennicy w partii i bezpiece, zmierzający do opanowania władzy w państwie, łączący w swej ideologii swoisty etos kombatancki z elementami nacjonalizmu. Rozgłośnia Polska podjęła walkę z rozpętanym przez Moczara partyjno-państwowym antysemityzmem i jako pierwsza sygnalizowała niebezpieczeństwo, związane z umacnianiem się jego wpływu na partię i wydarzenia w Polsce oraz metody walki politycznej, jakimi posługiwali się "partyzanci”.
W latach 60. Rozgłośnia Polska RWE stała się także "pasem transmisyjnym” pomiędzy nielicznymi działaczami opozycyjnymi i całym krajem oraz sojusznikiem narastającej opozycji zarówno w Polsce, jak i poza nią. Dzięki RWE słynny list 34 intelektualistów z 1964 nabrał rozgłosu nie tylko w kraju, ale i w skali światowej. Audycje RWE pozwoliły też zapoznać się szerokim rzeszom słuchaczy z buntem młodych marksistów - Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego.