Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Mateusz Rekłajtis 09.12.2014

Raport Senatu USA o więzieniach CIA ujawniony

Brutalność, nieskuteczność przesłuchań i nadużycia CIA - to pierwsze wnioski, które docierają po publikacji streszczenia raportu o torturach w więzieniach CIA. Dokument opublikowała komisja do spraw wywiadu Senatu USA.
Raport Senatu USA o więzieniach CIA ujawniony flickr/Matthew Peoples
Posłuchaj
  • 09.12.14 Anna Mińkiewicz: "Pewnych kłamstw nie będzie można już opowiadać (...)"
  • 09.12.14 Aleksandra Zielińska: "W raporcie pojawia się wiele informacji potwierdzających wcześniejsze doniesienia medialne (...)"

Według raportu, CIA niesprawiedliwie zatrzymała co najmniej 26 osób w więzieniach CIA. Program tzw. "wzmocnionego przesłuchania" wykraczał poza granice prawa i był o wiele bardziej brutalny niż przedstawiał to amerykański wywiad - wynika z dokumentu. CIA zwodziło także Kongres i prezydenta USA w sprawie prowadzonego przez nią programu. Jednocześnie brutalne przesłuchania CIA "były nieskuteczne", gdyż informacje przekazywane przez oskarżanych o terroryzm nie odegrały kluczowej roli w odnalezieniu np. Osamy Bin-Ladena.

Ponadto z raportu senackiej komisji dowiadujemy się, że 80 procent programu przesłuchań zostało zlecone firmie psychologów, którzy otrzymali za to 80 milionów dolarów. Raport donosi również, że w więzieniach przetrzymywano 119 podejrzanych o terroryzm. Jednym z nich był urodzony w Arabii Saudyjskiej Palestyńczyk Abu Zubajda, który - jak informuje dokument - w czasie jednego z przesłuchań "zupełnie nie reagował". Wówczas zastosowano wobec niego torturę podtapiania.

Raport opisuje również także przypadek jednego z zagranicznych więzień CIA, gdzie więźniowie zamarzali na śmierć, będąc przywiązanymi łańcuchami do betonowej podłogi. Oskarżonych nadzorował "słabo przeszkolony" personel oficerów.

Sprawozdanie było przygotowywane w latach 2009-2013 i dotyczy metod przesłuchiwania oskarżonych o terroryzm za czasów prezydentury George'a Busha.

Zaraz po opublikowaniu raportu oświadczenie wydał prezydent Barack Obama. Przywódca USA podkreślił, że metody stosowane przez CIA były przeciwieństwem amerykańskich wartości a także wyrządziły znaczące szkody dla interesów USA za granicą zamiast zwalczać terroryzm. "Będę nadal używał swojego autorytetu prezydenta, aby upewnić się, że nigdy nie będziemy uciekać się ponownie do takich metod" - napisał Barack Obama. W oświadczeniu podkreśla się także, że raport opisuje metody przesłuchań stosowane w tajnych ośrodkach poza Stanami Zjednoczonymi.

Przed publikacją raportu ustępujący szef Pentagonu Chuck Hagel polecił wysokim dowódcom postawienie amerykańskich wojsk na świcie w stan podwyższonej gotowości.

O konsekwencjach opublikowania streszczenia raportu ws. tortur w więzieniach CIA w Polskim Radiu 24 mówiły Anna Mińkiewicz, działaczka społeczna, która przez wiele lat pracowała w Afganistanie, a także Aleksandra Zielińska z Amesty International.

IAR/PR24