"Prace ekshumacyjne zostały przeprowadzone w związku z inicjatywą skierowaną do Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej przez Instytut Historyczny NN im. Andrzeja Ostroja Owsianego oraz szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka" - informuje IPN.
Prace przeprowadzono na terenie Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie, w kwaterze 139, gdzie w 1941 roku miał zostać pochowany Marszałek Edward Śmigły-Rydz.
"W wyniku działań na głębokości ok. 2,5 metra ujawniono murowaną kryptę grobową, a w niej ocynkowaną trumnę, w której znajdowały się szczątki mężczyzny. W okolicach klatki piersiowej spoczywał ryngraf z orłem i wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Zachowały się także liczne elementy odzieży" czytamy w komunikacie.
Szczątki zostaną poddane oględzinom antropologicznym oraz badaniom genetycznym, celem ostatecznego potwierdzenia tożsamości.
Trumna, w której prawdopodobnie spoczywają szczątki Edwarda Rydza-Śmigłego. Fot.: IPN
Tajemnica śmierci Rydza-Śmigłego
Edward Rydz-Śmigły, który 17 września 1939 roku przekroczył granicę polsko-rumuńską początek wojny spędził w internowaniu. Udało mu się zbiec Rumunom, przedostał się na Węgry, skąd udał się do okupowanego kraju, gdzie miał zamiar tworzyć sanacyjną organizację podziemną. Plany pokrzyżowała mu choroba serca, która dawała o sobie znać już podczas internowania.
Pod koniec listopada 1941 roku stan zdrowia marszałka pogorszył się. Były Wódz Naczelny cierpiał z powodu wysokiej gorączki. Lekarze postawili dwie diagnozy: chorobę niedokrwienną serca i nadkwasotę żołądka. Rydz-Śmigły zmarł 2 grudnia. Pogrzeb odbył się 6 grudnia. Marszałka pochowano pod konspiracyjnym nazwiskiem Artur Zawisza.
Ostatnia odyseja marszałka. Jak Rydz-Śmigły wracał do okupowanego kraju
Okoliczności śmierci Śmigłego-Rydza oraz miejsce jego pochówku owiane były przez lata tajemnicą i wątpliwościami. Zdaniem historyka Dariusza Baliszewskiego, grudniowy pogrzeb marszałka był mistyfikacją, a były Wódz Naczelny był jeszcze przez pół roku przetrzymywany przez Armię Krajową. Inna tajemnicza hipoteza dotyczca grobu Marszałka mówi o rzekomej ekshumacji w latach 60-tych XX w. szczątków na zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych Mieczysława Moczara.
Prof. Krzysztof Szwagrzyk prezentuje zdjęcie ryngrafu odnalezionego w trumnie. Fot.: IPN
IPN/bm