Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Adam Kaliński 14.07.2020

PKN Orlen rośnie w siłę. Konsolidacja na rynku energetycznym

PKN Orlen realizuje politykę, dzięki której ma szansę stać się jednym z największych i najważniejszych koncernów multienergetycznych w Europie. Po zatwierdzeniu przez Komisję Europejską przejęciu Grupy Lotos Orlen, dojdzie do największej fuzji w regionie. W planach jest także przejęcie kontroli nad PGNiG.

– Dostęp do paliw po konkurencyjnych cenach jest równie ważny dla przedsiębiorstw, jak i konsumentów. Możemy zatwierdzić dziś proponowane przejęcie Lotosu przez PKN Orlen, gdyż wyczerpująca lista zobowiązań zaproponowana przez PKN Orlen zapewni, że odpowiednie polskie rynki pozostaną otwarte i konkurencyjne oraz że połączenie nie spowoduje wzrostu cen ani zmniejszenia wyboru paliw i produktów powiązanych dla przedsiębiorstw i konsumentów w Polsce i Czechach – podkreśliła w oświadczeniu wiceszefowa KE Margrethe Vestager.

pgnig1200.jpg
Na Lotosie nie koniec, Orlen weźmie też pod skrzydła PGNiG. Podpisano list intencyjny

Komisja obawiała się, że transakcja w pierwotnie zgłoszonej formie zaszkodziłaby konkurencji. Poza hurtową sprzedażą i dostawami detalicznymi paliw silnikowych problemy zostały wskazane też na rynku paliwa do silników odrzutowych w Polsce i Czechach oraz dostaw produktów powiązanych, takich jak różne rodzaje bitumu w Polsce.

Aby zaradzić tej sytuacji, KE wymusiła na Orlenie deklarację sprzedaży dziewięciu składów paliw na rzecz niezależnego operatora logistyki. Polska spółka – jak wynika z komunikatu KE – zobowiązała się też do budowy nowego terminalu importowego paliwa do silników odrzutowych w Szczecinie, który po ukończeniu budowy ma zostać przekazany nowemu, niezależnemu operatorowi.

Komisja Europejska pilnuje konkurencyjnego rynku

Aby doszło do połączenia, naftowa spółka ma także sprzedać wynoszące 50 proc. udziały Lotosu w spółce joint venture zajmującej się obrotem paliwem do silników odrzutowych, którą posiada razem z BP. Niezależnie od tego polska firma ma dalej prowadzić dostawy dla tej spółki oraz udzielić jej dostępu do magazynów w dwóch portach lotniczych w kraju.

Innym ze zobowiązań jest udostępnienie konkurentom w Czechach rocznie do 80 tys. ton paliwa do silników odrzutowych w drodze otwartej procedury przetargowej oraz sprzedaż dwóch zakładów produkcyjnych bitumu w Polsce wraz z zapewnieniem nowemu właścicielowi dostaw do 500 tys. ton rocznie tego surowca, wykorzystywanego m.in. w budownictwie, górnictwie czy w przemyśle drogowym.

– Komisja uznała, że wspomniane zbycie działalności w połączeniu z innymi zobowiązaniami umożliwiłoby nabywcom zbytych przedsiębiorstw oraz innym konkurentom skuteczne konkurowanie w przyszłości na właściwych rynkach z podmiotem powstałym w wyniku połączenia. Zwłaszcza jeśli chodzi o hurtowy rynek benzyny i oleju napędowego, nabywca udziałów w rafinerii będzie mógł importować znaczne ich ilości dzięki większemu dostępowi do infrastruktury. Dzięki połączeniu zdolności w zakresie rafinacji i importu nabywca będzie wywierać presję konkurencyjną podobną do tej, jaką wywierał Lotos przed transakcją – podkreśliła KE w komunikacie.

Potencjał obu firm to szansa na miliardowe inwestycje

– Zgoda Komisji Europejskiej na połączenie PKN Orleni Grupy Lotos to sygnał, że w Europie potrzebne są silne, multienergetyczne koncerny. To historyczny moment dla obu koncernów i polskiej gospodarki. Łącząc potencjał obu firm jesteśmy w stanie sprostać wyzwaniom związanym z transformacją energetyczną, ponieważ niskoemisyjna gospodarka wymaga miliardowych inwestycji. Połączony kapitał finansowy i ludzki otwiera możliwości realizacji nowych projektów, które wzmocnią naszą konkurencyjność i umożliwią dalszą ekspansję na globalnym rynku. Jestem przekonany, że ta fuzja przyniesie korzyści zarówno akcjonariuszom jak i klientom koncernu – powiedział prezes PKN Orlen Daniel Obajtek.

Orlen1200.jpg
PKN Orlen przejmuje Grupę Energa. Firma chce być liderem transformacji energetycznej

Konsolidacja oznacza większe możliwości finansowe na realizację dużych, wymagających wielomiliardowych nakładów, projektów inwestycyjnych, korzystnych dla polskiej gospodarki oraz środowiska, na przykład planowanej inwestycji w budowę morskich farm wiatrowych. Fuzja to także szansa dla obu firm na wejście w nowe obszary działalności i jeszcze szybsze rozwijanie tych, w których są już aktywne.

Firmy paliwowe w Europie są już po konsolidacjach

Konsolidacje firm paliwowych w innych europejskich krajach już dawno nastąpiły. Przykładem jest węgierski MOL, norweski Equinor, hiszpański Repsol, portugalski Galp Energia, włoskie Eni, czy francuski TOTAL. Na tych wszystkich rynkach połączenie największych firm nie tylko nie zaburzyło konkurencji, lecz dało impuls do wprowadzenia korzystnych zmian. W wyniku wdrożenia środków zaradczych proces konsolidacji spółek również w Polsce w żaden sposób nie zaburzy konkurencji zarówno w obszarze paliw, jak i logistyki, co gwarantuje unijne prawo antymonopolowe.

Proces przejęcia kapitałowego Lotosu przez PKN Orlen rozpoczął się w lutym 2018 r., podpisaniem Listu Intencyjnego ze Skarbem Państwa, który posiada w gdańskiej spółce 53,19 proc. głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Z kolei w kwietniu 2018 r. w gdańskiej spółce rozpoczął się proces due dilligence, czyli badanie jej kondycji handlowej, finansowej, prawnej i podatkowej pod kątem przejęcia.

W listopadzie 2018 r. PKN złożył w Komisji Europejskiej wstępną wersję wniosku o zgodę na koncentrację. W trakcie prac nad dokumentem PKN Orlen i Grupa Lotos otrzymały z KE setki pytań, na które sukcesywnie odpowiadały. Dobra współpraca wszystkich stron pozwoliła opracować ostateczny kształt wniosku, który trafił do Komisji na początku lipca 2019 r. Dodatkowo pod koniec sierpnia 2019 r. podpisane zostało porozumienie pomiędzy PKN Orlen, a Skarbem Państwa i Grupą Lotos określające ramową strukturę transakcji przejęcia gdańskiej spółki.

PGNiG wejdzie do Grupy Orlen?

W tym samym czasie PKN Orlen podpisał list intencyjny ze Skarbem Państwa  dotyczący przejęcia kontroli kapitałowej nad Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem.

Podpisując dokument PKN Orlen oraz Skarb Państwa potwierdziły, że wiodącą rolę w procesie konsolidacji kapitałowej i organizacyjnej płockiej spółki i PGNiG będzie pełnił Orlen jako podmiot mający przejąć kontrolę nad PGNiG. Podkreślono, że Orlen i Skarb Państwa "zobowiązały się do podjęcia w dobrej wierze rozmów, których celem będzie przeprowadzenie transakcji".

– Na dzień podpisania listu intencyjnego model transakcji oraz jej harmonogram nie zostały jeszcze określone – poinformowano w komunikacie.

PolskieRadio24.pl/IAR/PAP/DoS