Pojawiły się nawet głosy, że tradycyjne pieniądze mogą już niedługo zniknąć z obiegu. To jest możliwe, ale pod pewnymi warunkami, tłumaczy Jakub Górka z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
- To możliwe tylko wtedy, gdy nie będzie na nią popytu ze strony konsumentów i przedsiębiorców. Dopóki ten popyt będzie, dopóty będzie gotówka. Prawdopodobnie nie będzie takiej decyzji administracyjnej, która wycofa gotówkę. Może ona zniknąć z obiegu tylko w takiej sytuacji, kiedy konsumenci będą posługiwali się już całkowicie bezgotówkowymi instrumentami płatniczymi i również nie będą wykorzystywali gotówki jako środka przechowywania majątku – mówi Jakub Górka.
Rozwiązania wspierające płatności bezgotówkowe
Finlandia zachęca konsumentów do przechodzenia na obrót bezgotówkowy.
- Są również prowadzone takie działania, które pozwalają na szybsze wypieranie gotówki. Wspomnę tutaj o ustawie wprowadzonej w Finlandii, tuż po wejściu tego kraju do strefy euro. Pozwala ona z mocy prawa na zaokrąglanie płatności gotówkowych do 5 eurocentów. Czyli np. jeżeli jest końcówka 99 eurocentów, to płacimy o 1 eurocent więcej, jeżeli jest to końcówka 96 eurocentów, to jest to zaokrąglane w dół na naszą korzyść. Statystycznie na tym nikt nie traci – mówi Jakub Górka.
Znikają monety o najniższych nominałach
Takie zaokrąglanie powoduje, że z rynku znikają powoli monety o najniższych nominałach – jednocentówki, czy np. w Polsce płatności bezgotówkowe wyparłyby jedno- i dwugroszówki. Pomysł, by z nich zrezygnować już kiedyś pojawił się w Polsce, dodaje Jakub Górka.
- Narodowy Bank Polski tłumaczył, że przez wycofanie jedno- i dwugroszówek oszczędzimy ponad 50 mln zł rocznie na kosztach ich produkcji oraz pojawią się inne koszty społeczne, choćby w postaci szybszych transakcji gotówkowych i mniejszej uciążliwości płacenia. Niemniej ten pomysł nie spotkał się z ciepłym przyjęciem w Ministerstwie Finansów. Również część środowisk przedsiębiorców go storpedowała – mówi Jakub Górka.
Ekspert dodaje, że jest to dobre rozwiązanie, które należy ponownie rozważyć. A tzw. szwedzkie zaokrąglanie funkcjonuje w praktyce w Polsce i nic nie stoi na przeszkodzie, by oficjalnie wprowadzić je w naszym kraju.
Dominik Olędzki, awi