Afera podsłuchowa znajduje się w fazie wzrostu i obejmuje kolejnych przedstawicieli klasy politycznej. Gdy już zdawało się, że pierwsze nagrania stają się jedynie rozbrzmiewającym echem, pojawiły się kolejne kompromitujące materiały.
Podsłuch a Konstytucja
W kontekście rozmowy szefa NBP i MSW pojawia się często zarzut złamania Konstytucji, który jest jak najbardziej uzasadniony. Co więcej, można także uznać zarejestrowaną rozmowę za złamanie traktatu lizbońskiego.
– Prezes NBP musi być oddzielony od jakiegokolwiek nacisku politycznego, ponieważ wpłynęłoby to na niezależność banku. Nawet jeśli powstanie wrażenie, że niezależności nie ma, to mówi się już o złamaniu konstytucji. Traktat lizboński z kolei wskazuje, że rządy państw członkowskich zobowiązują się nie dążyć do wywierania wpływu na członków organów decyzyjnych banków centralnych – wyjaśniał w PR24 dr Ryszard Piotrowski z Katedry Prawa Konstytucyjnego UW.
Obrona koalicji
Koalicja rządząca odpowiada na aferę i jako linię obrony przywołuje argument, że rozmowa była prywatna i mogło w niej paść wszystko. Takie tłumaczenia nie znajdują jednak uzasadnienia prawnego.
– Polityka nie ma sfery prywatnej i publicznej. Trudno jest uznać za prywatną rozmowę wymianę zdań na temat pracy obu panów. W rozmowie ministrów Sikorskiego i Rostowskiego jest sporo tematów prywatnych, ale u Sienkiewicza i Belki prywatne są tylko anegdoty. Reszta to polityczny deal – mówił dr Łukasz Jasina, publicysta.
Nowy rozdział?
Afera podsłuchowa stworzyła zupełnie nową sytuację w kontekście kontaktów polityków z dziennikarzami. Skończyła się pewna epoka, w której rządzący mogli bezkarnie działać zakulisowo.
– Politycy musza się przyzwyczaić, że świat przypomina czasem ich najgorszy koszmar. Mogą oni być w każdej chwili nagrani, powinni być w każdej chwili kontrolowani. Jest to dla nich ostatnia szansa, żeby nauczyć się choćby ściśle rytualnego przestrzegania obowiązujących w życiu politycznym procedur – podsumował dr Łukasz Jasina.
Echa taśm
Prezydent Bronisław Komorowski zabrał głos ws. afery taśmowej. Na konferencji prasowej w Belwederze ocenił, że w jego opinii taśmy nie ukazują, że zostało złamane prawo. Powołując się na konstytucję powiedział także, że jego rolą nie jest inicjowanie dekonstrukcji rządu.
- Nie mamy wiedzy kto i w jakim celu nagrywał najważniejsze osoby w państwie. Nie widzę, by zostało naruszone prawo. Widzę natomiast, że efektem ujawnienia taśm jest zagrożenie bezpieczeństwa polskiego – powiedział prezydent Komorowski. Podkreślił też, że konieczna jest teraz wyjaśnienie sprawy, a bohaterowie nagrań powinni sami wyciągnąć wnioski z tego, jak się zachowali.
Łukasz Perzyna, komentator Polskiego Radia 24 uważa, że znakomita okazja, żeby prezydent zabrał głos ws. która porządkuje nasze życie polityczne.
- Nie ulega wątpliwości pan prezydent wykorzystał okazję, aby odgrywać rolę ponadpartyjnego autorytetu. Teraz ma poparcie na poziomie 70 proc. i myślę, że wkrótce skoczy ono do 80 proc. – uważa. Przywołanie uprawnień konstytucyjnych było bardzo znaczące. Prezydent wyraźnie zaznaczył, że uprawnienia do przeprowadzenia konstruktywnego wotum nieufności wobec obecnego rządu ma parlament, a nie prezydent.
- Nie wykluczam, że wybory mogą zaowocować zmianą nie w obozie władzy, ale w ławach opozycji – podkreślił komentator PR24.
Prof. Ryszard Bugaj, widzi różnicę między postawą prezydenta i premiera.
- Ze zdziwieniem przyjąłem informację, że pan prezydent nie widzi nigdzie naruszenia prawa. Myślę, że powinien udać się do okulisty – powiedział w Polskim Radiu 24 przywołując rozmowę Sławomira Nowaka z Andrzejem Parafianowiczem.
PR24/Grzegorz Maj