Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Beata Krowicka 24.04.2014

Nie żyje Tadeusz Różewicz. Kutz: był jednym z niewielu, którzy pisali prawdę

- Tadeusz Różewicz to jedna z tych osób, dzięki której Polacy mogli być lepszymi, sprawniejszymi i prawdziwszymi obywatelami - uważa Kazimierz Kutz, który wyreżyserował m.in. sztuki "Do piachu" oraz "Kartotekę".
Na zdjęciu archiwalnym z czerwca 1966 r. poeta, dramaturg, prozaik, scenarzysta Tadeusz RóżewiczNa zdjęciu archiwalnym z czerwca 1966 r. poeta, dramaturg, prozaik, scenarzysta Tadeusz RóżewiczPAP/CAF/Stanisław Moroz

Tadeusz Różewicz, jeden z najbardziej znanych na świecie polskich poetów, zmarł w czwartek we Wrocławiu. Miał 92 lata.
- Umarło światło, które towarzyszyło nam przez całe lata. Był poetą oryginalnym, głęboko związanym z losem pokolenia wojennego, które zostało zapisane w formie dramatycznej pod tytułem "Do piachu".

TADEUSZ RÓŻEWICZ NIE ŻYJE - serwis specjalny >>>

Pisał to przez 17 lat. Był jednym z nielicznych ludzi, których stać było, aby napisać prawdę. Ciężko za to płacił - mówi Kutz. - Sztuka ta była zakazana, a ja sobie przyrzekłem, że jeżeli będzie taka możliwość, to zrobię ten spektakl - dodaje.

Tadeusz Różewicz nie żyje. Rozbijał wszystkie stereotypy i formuły >>>

Reżyser wspomina, że gdy został dyrektorem ośrodka krakowskiego, natychmiast zabrał się za dramat Różewicza. - Sztuka ta zaistniała w formie spektaklu teatralnego. Ten tekst jest jednym z najważniejszych tekstów, jaki został napisany po wojnie - wyjaśnia.

Tadeusz Różewicz nie żyje. Jego wiersze przetrwają >>>
- Tadeusz Różewicz był gigantem, nieprawdopodobnie głęboko wtopiony w losy tego obszaru geograficznego. Był mi bardzo bliski. Przeżywam jego odejście, jak śmierć kogoś najbliższego - podkreśla wzruszony reżyser.

"Nie ma poezji bez Różewicza"

Tadeusz Różewicz pierwsze utwory publikował jeszcze przed wojną, między innymi w czasopismach "Pod znakiem Marii" i "Czerwone Tarcze". Jednak jego pierwszy, powojenny zbiorek poetycki "Niepokój" jest uznawany za debiut Różewicza. Po wojnie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Od 1968 roku mieszkał we Wrocławiu, publikował głównie na łamach "Twórczości", "Odry" i "Dialogu". W ostatnim dziesięcioleciu ukazały się między innymi: poemat "Nożyk profesora", "Szara strefa" i "Wyjście".

- Nie ma polskiej poezji i polskiej mowy bez Tadeusza Różewicza - powiedział kiedyś Kazimierz Wyka i trudno o lepszą syntezę znaczenia jego twórczości dla rodzimej literatury.

Trójka, PAP, bk