SZCZYT NATO W WARSZAWIE
Podczas dwudniowego szczytu w Warszawie zapadło wiele perspektywicznych decyzji dotyczących zarówno wschodniej, jak i południowej flanki Sojuszu, jak też zmian w obronności NATO.
Ustalono, że kolejny szczyt po warszawskim odbędzie się w 2017 roku, w nowej kwaterze głównej NATO w Brukseli.
WZMOCNIENIE WSCHODU
W piątek przywódcy państw NATO podjęli decyzję o wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu poprzez rozmieszczenie czterech batalionów liczących około 1000 żołnierzy w Polsce i krajach bałtyckich.
W Polsce będzie usytuowane dowództwo dywizyjne (grup batalionowych)- powiedział szef MON Antoni Macierewicz. Dodał, że w Polsce na pewno uda się to, by batalion stacjonował już na początku roku 2017 styczniu, lutym [CZYTAJ WIĘCEJ >>>]
Obecność wojsk międzynarodowych w batalionach nie będzie ograniczona czasowo i będzie miała charakter rotacyjny: żołnierze będą zmieniać się co 6-9 miesięcy.
2. DZIEŃ SZCZYTU NATO
Stany Zjednoczone będą odpowiadały za batalion w Polsce, Niemcy na Litwie, Kanadyjczycy na Łotwie, a Wielka Brytania w Estonii. Wszystkie bataliony mają być wielonarodowe, co oznacza, że w ich skład wejdą też żołnierze z innych krajów.
Według wstępnych zapowiedzi do Polski, oprócz Amerykanów, wojska wyślą też Wielka Brytania (około 150 żołnierzy) oraz Rumunia. Na Litwie, gdzie państwem ramowym będą Niemcy, w skład wielonarodowej batalionowej grupy bojowej mają wejść też żołnierze z Francji, Portugalii, Norwegii, Belgii, Holandii i Luksemburga. Wielka Brytania ma dowodzić batalionem w Estonii, gdzie wyśle 500 żołnierzy. Po jednej kompanii mają wysłać tam też Francja i Dania. Także Włosi zapowiedzieli wysłanie 150 żołnierzy na wschodnią flankę. Zaangażowanie zadeklarowała również Chorwacja. Polska, która gościć będzie batalion dowodzony przez Amerykanów, sama wyśle żołnierzy na Łotwę.
BRYGADA PANCERNA USA: DOWÓDZTWO W POLSCE
Prezydent USA Barack Obama potwierdził, że Waszyngton przyśle w przyszłym roku do Europy brygadę pancerną, liczącą 5 tysięcy żołnierzy (oprócz tysiąca żołnierzy w ramach batalionu NATO).
Prezydent USA powiedział, że dowództwo tej ciężkiej brygady będzie stacjonowało w Polsce. Z kolei polski prezydent wyraził zadowolenie, że brygada ta będzie działała w naszym kraju.
Amerykański prezydent przypomniał, że jest to reakcja na zachowania Rosji i że stosunki Zachodu z Moskwą nie wrócą na razie do normalności.
(WIDEO TVP INFO)
TARCZA ANTYRAKIETOWA
1. DZIEŃ SZCZYTU NATO
W piątek NATO ogłosiło też wstępną zdolność operacyjną systemu obrony przeciwrakietowej. - To oznacza, że okręty USA stacjonujące w Hiszpanii, radary w Turcji i instalacje przechwytujące w Rumunii są teraz w stanie pracować razem pod dowództwem i kontrolą NATO - powiedział szef NATO Jens Stoltenberg.
Według dyplomatów w praktyce piątkowa decyzja oznacza oficjalne przejęcie przez NATO od USA kontroli nad komponentem systemu obrony przeciwrakietowej, znajdującym się w Rumunii, gdzie zainstalowano baterię pocisków SM-3 w wersji lądowej (Aegis Ashore).
SOLIDARNOŚĆ Z UKRAINĄ: PAKIET DLA KIJOWA
W sobotę NATO potwierdziło wsparcie dla Ukrainy, jej suwerenności i terytorialnej integralności [WIĘCEJ NA TEN TEMAT >>>]
Sekretarz generalny NATO wezwał Rosję, by ta przestała wspierać separatystów na Ukrainie. Jens Stoltenberg mówił o tym po spotkaniu z prezydentem Ukrainy Petrem Poroszenką. Miało miejsce posiedzenie Komisji NATO-Ukraina.
(WIDEO TVP INFO)
Stoltenberg przypomniał, że codziennie na wschodzie Ukrainy łamane są porozumienia mińskie, wykorzystywana jest broń, która jest zabroniona przez międzynarodowe konwencje. Przywódcy z krajów NATO podkreślili też, że aneksja Krymu przez Rosję jest nielegalna.
W czasie warszawskiego szczytu przywódcy Sojuszu zdecydowali o udzieleniu Kijowowi kompleksowego pakietu pomocowego. Chodzi zarówno o pomoc finansową, ale także o wsparcie w budowaniu struktur demokratycznych.
Umowa o uzbrojeniu Polska-Ukraina
W drugim dniu szczytu NATO w Warszawie minister obrony narodowej Antoni Macierewicz podpisał dokument w sprawie dostaw uzbrojenia dla Ukrainy.
Jest to umowa między rządami obydwu krajów o wzajemnych dostawach uzbrojenia, techniki wojskowej i świadczenia usług o charakterze wojskowo-technicznym.
Doszło też do spotkania prezydentów Polski i Ukrainy. Prezydent RP podziękował Petrowi Poroszence za oddanie hołdu ofiarom rzezi wołyńskiej.
Miało to miejsce w piątek - Petro Poroszenko wraz z delegacją ukraińską, ministrem obrony, wicepremier, pilotką Nadiją Sawczenko, ambasadorem Ukrainy, reprezentantami diaspory, złożył wieniec pod pomnikiem ofiar w Warszawie i przyklęknął.
GRUZJA: WSPARCIE NATO DLA JEJ ASPIRACJI
W piątek szefowie dyplomacji państw członkowskich NATO wyrazili poparcie dla aspiracji Gruzji do członkostwa w Pakcie Północnoatlantyckim. We wspólnej deklaracji NATO-Gruzja przytoczono zapewnienie gruzińskiego ministra spraw zagranicznych Micheila Dżanelidze, o determinacji Gruzji, by wstąpić do Sojuszu. Ministrowie państw NATO potwierdzili deklaracje dotyczące perspektywy członkostwa Gruzji w Sojuszu, złożone na szczycie w Bukareszcie w 2008 r. i później.
- Uznajemy, że Gruzja poczyniła wielki postęp na drodze ku członkostwu. W naszym oświadczeniu zaznaczyliśmy też wyraźnie, że potwierdzamy decyzje podjęte w Bukareszcie - powiedział szef NATO.
Zadeklarował ponadto, że Sojusz "wyraźnie wspiera wysiłki Gruzji na rzecz integralności terytorialnej i suwerenności" tego kraju. - I właśnie dlatego w pakiecie merytorycznym umieściliśmy wiele elementów, które zawierają w sobie wsparcie polityczne i praktyczne dla Gruzji. Będziemy również dalej zachęcać sojuszników, by okazywali wsparcie w relacjach dwustronnych i wiemy, że kilka państw członkowskich NATO udziela takiej bilateralnej pomocy Gruzji - dodał sekretarz generalny.
Poinformował, że jesienią tego roku udaje się z wizytą do Gruzji w ramach Rady NATO-Gruzja. - To też pokazuje, że doceniamy te reformy, które są wdrażane przez Gruzję na jej drodze ku członkostwu w NATO - podkreślił Stoltenberg.
POLITYKA OTWARTYCH DRZWI NATO
Konieczność zachowania polityki otwartych drzwi wobec Ukrainy akcentował m.in. polski prezydent Andrzej Duda.
Z kolei prezydent USA Barack Obama na konferencji podsumowującej szczyt dał do zroumienia, że obecność Czarnogóry na szczycie NATO w Warszawie jest dowodem, iż polityka otwartych drzwi obowiązuje.
Pytany, czy Czarnogóra mogłaby się stać pełnoprawnym członkiem NATO do końca roku, szef NATO odparł, że nie wie, czy uda się to w tym terminie. Wyraził zarazem zadowolenie z ratyfikacji dokumentów akcesyjnych przez kolejne parlamenty państw członkowskich.
CYBERPRZESTRZEŃ – POLEM DZIAŁAŃ OPERACYJNYCH
Kolejna decyzja szczytu NATO to uznanie cyberprzestrzeni za nową sferę działań operacyjnych. - Uznaliśmy cyberprzestrzeń jako nową sferę działań operacyjnych, taką jak przestrzeń powietrzna, morze i ląd. To oznacza lepszą ochronę naszej łączności, naszych misji i operacji, a także więcej uwagi położonej na ćwiczenia i planowanie w tym zakresie - oświadczył sekretarz generalny Sojuszu. Według Stoltenberga to oznacza, że NATO wzmacnia swoją kolektywną obronę we wszystkich obszarach. - Sojusznicy zostali też zobowiązani do wzmocnienia swej własnej obrony cybernetycznej oraz wymiany informacji i najlepszych praktyk - podkreślił szef Sojuszu.
W piątek kraje NATO zobowiązały się też do "wzmocnienia własnej odporności", a także zapewnienia "odpowiedniej kombinacji zdolności, by móc odpowiedzieć na nowe wyzwania, w tym zagrożenia hybrydowe" - poinformował Stoltenberg. Jak dodał, odnowiono też zobowiązanie sprzed dwóch lat dotyczące nieobniżania wydatków obronnych. Rok 2015 był pierwszym od wielu lat, w którym łączne wydatki obronne krajów NATO nieznacznie wzrosły, a szacunki na 2016 r. pokazują 3-procentowy wzrost tych wydatków u europejskich członków Sojuszu i Kanady.
DEKLARACJA UE-NATO
NATO i Unia Europejska podpisały deklarację o wzmocnieniu współpracy pomiędzy tymi organizacjami. To pierwszy tego typu dokument. Wśród wspólnych zadań na pierwszym miejscu jest pilne "wzmocnienie zdolności do przeciwstawienia się zagrożeniom hybrydowym", np. atakom cybernetycznym czy propagandzie.
Siłę takich zagrożeń unaocznił przede wszystkim konflikt na wschodzie Ukrainy i metody, stosowane w tym konflikcie przez Rosję. Według wspólnej deklaracji NATO i UE zamierzają wymieniać się informacjami o zagrożeniach czy incydentach hybrydowych i opracować procedury koordynowania reakcji na te zagrożenia.
WALKA Z PAŃSTWEM ISLAMSKIM: NATO POŚLE MASZYNY AWACS
Zdecydowano też, że Sojusz udostępni samoloty wczesnego ostrzegania i rozpoznania AWACS koalicji zwalczającej tzw. Państwo Islamskie.
Postanowiliśmy, że będziemy zapewniać bezpośrednie wsparcie przeciwko Państwu Islamskiemu. Zgodziliśmy się, że samoloty rozpoznawcze AWACS udzielą bezpośredniego wsparcia siłom koalicyjnym. To wyraźny sygnał, że jesteśmy zdecydowani walczyć z terroryzmem - powiedział sekretarz generalny Sojuszu.
Jak powiedział, samoloty udostępnione koalicji walczącej z tzw. Państwem Islamskim będą latały nad międzynarodową i turecką przestrzenią powietrzną, obserwując także przestrzeń nad Syrią i Irakiem.
Mówiąc o wadze, jaką NATO przywiązuje do południowej flanki, Stoltenberg przypomniał, że nad Turcją latają samoloty AWACS, a sojusznicy rozmieścili tam baterie obrony powietrznej Patriot i SAMP-T.
- Wczoraj podjęliśmy decyzje o wzmocnieniu odstraszania i obrony, dzisiaj zdecydowaliśmy, by wzmocnić naszych partnerów i promować stabilność poza naszymi granicami – powiedział o postanowieniach drugiego dnia szczytu.
NOWA MISJA NA MORZU ŚRÓDZIEMNYM
- Zdecydowaliśmy też, by przekształcić naszą bieżącą operację na Morzu Śródziemnym Active Endeavour w szerszą misję bezpieczeństwa pod nazwą Sea Guardian – mówił Stoltenberg. Dodał, że zakres misji będzie szeroki i będzie zależał od potrzeb, a jednym z jej zadań będzie zapewnienie Sojuszowi świadomości sytuacyjnej.
Zapowiedział też kontynuację współpracy z unijną operacją Sophia prowadzoną w rejonie Morza Śródziemnego oraz współdziałanie z UE na Morzu Egejskim w walce z przemytem ludzi.
NATO rozpocznie także misję szkoleniową w Iraku
Ustalono też, że NATO rozpocznie misję szkoleniową w Iraku. Niewielka grupa żołnierzy ma trenować miejscową armię do walki z fanatykami z tzw. Państwa Islamskiego. Na szczycie w Warszawie przywódcy krajów NATO zdecydowali także, że Sojusz nadal będzie prowadzić taką samą misję dla irackich żołnierzy, ale na terenie Jordanii. Prócz tego, NATO ustanowi specjalne centrum wywiadowcze w Tunezji, które ma służyć miejscowym siłom w walce z radykałami.
Przedłużenie misji w Afganistanie
NATO postanowiło przedłużyć misję w Afganistanie po 2016 r. - poinformował też w sobotę szef Sojuszu Jens Stoltenberg.
Kraje i partnerzy NATO, bez USA, potwierdziły swe zobowiązanie dotyczące wsparcia finansowego sił tego kraju w wys. 1 mld USD rocznie.
- Po pierwsze, zdecydowaliśmy o wydłużeniu naszej misji Resolute Support poza rok 2016., która będzie realizowana poprzez elastyczny model regionalny - poinformował na konferencji prasowej sekretarz generalny NATO w drugim dniu szczytu Paktu Północnoatlantyckiego w Warszawie.
- Po drugie, otrzymaliśmy bardzo zdecydowany sygnał dotyczący zaangażowania narodów w finansowanie sił bezpieczeństwa w Afganistanie do roku 2020. Po trzecie, potwierdziliśmy nasze wsparcie długofalowego partnerstwa politycznego i współpracy taktycznej w Afganistanie - poinformował Stoltenberg. W najbliższych miesiącach ma zostać zdefiniowany kształt obecności i działań w roku 2017.
(WIDEO TVP INFO)
Stoltenberg podkreślił, że "misja Resolute Support będzie trwała jako misja niebojowa, obejmująca wsparcie, szkolenie i doradztwo" sił bezpieczeństwa w Afganistanie. Ocenił, że armia afgańska jest w stanie w przejąć odpowiedzialność za bezpieczeństwo w kraju.
- Szalenie ważne jest to, żeby zrozumieć, że zakończyliśmy misję wojskową pod koniec 2014 roku. W ciągu kilku lat zbudowaliśmy już armię afgańską oraz siły bezpieczeństwa, które są w stanie w pełni przejąć odpowiedzialność za bezpieczeństwo w swoim kraju - zapewnił.
Stoltenberg podkreślił, że jednym z największych osiągnięć tego spotkania jest to, że "mamy zobowiązanie obejmujące finansowanie ok. 1 mld dolarów dla sił afgańskich przez kraje członkowskie NATO, nie licząc USA". - Jesteśmy, szczerze mówiąc, bardzo blisko osiągnięcia tej sumy - wskazał, wyrażając nadzieję na utrzymanie tego samego poziomu finansowania sił afgańskich do roku 2020.
Zauważył, że "w oparciu o przedstawione zobowiązania na dzisiejszym spotkaniu można powiedzieć, że siły NATO w Afganistanie w roku 2017 będą utrzymywały się mniej więcej na tym samym poziomie, co w roku 2016, czyli będą liczyły około 12 tys. żołnierzy". Zapowiedział, że na jesieni br. członkowie NATO podejmą decyzje co do dokładnych liczb.
NATO na zaproszenie władz afgańskich od 1 stycznia 2015 roku prowadzi misję Resolute Support, polegającą na szkoleniu sił bezpieczeństwa oraz doradztwie dla instytucji. W misji tej służy obecnie ok. 13 tys. żołnierzy z blisko 40 krajów świata. Obecność wojskowego kontyngentu z Polski została przedłużona od 1 lipca do 31 grudnia br.; liczy on do 200 żołnierzy i pracowników wojska.
W środę prezydent USA Barack Obama zakomunikował, że 8,4 tys. amerykańskich żołnierzy pozostanie w Afganistanie do końca jego prezydentury. Wyjaśnił, że afgańskie siły bezpieczeństwa nie są jeszcze wystarczająco silne, by zagwarantować stabilizację tego targanego wewnętrznym konfliktem kraju.
PAP/IAR/agkm
NATO bez tajemnic! Dowiedz się więcej. NATO wykorzystuje potencjał militarny swoich członków. Jedynym wyposażeniem, które Sojusz posiada jako własne, jest flota samolotów wczesnego ostrzegania i kontroli przestrzeni powietrznej. Od roku 2018 NATO będzie również operowało pięcioma dronami rozpoznania typu Global Hawk. Model takiej maszyny można było zobaczyć na Stadionie Narodowym podczas szczytu w Warszawie [WIDEO PAP]