- W czwartek premier i wicepremier Chorwacji przyjadą do Polski
- Chorwackie władze odwiedzą żołnierzy Batalionowej Grupy Bojowej NATO
- Polska współpracuje z Chorwacją także w ramach Trójmorza
- W ramach Trójmorza także współpraca energetyczna i gospodarcza
"Świat w powiększeniu". Trójmorze coraz ważniejsze dla Niemiec
Batalionowa Grupa Bojowa rozmieszczona w Polsce jest jedną z czterech wielonarodowych batalionowych grup bojowych NATO. Powstała w ramach Wzmocnionej Wysuniętej Obecności, czyli eFP (ang. enhanced Forward Presence). Utworzenie eFP było jednym z najważniejszych osiągnięć szczytu NATO, który odbył się w Warszawie w 2016 roku. To właśnie na mocy ustaleń uczestników szczytu w Bemowie Piskim stacjonują żołnierze ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Rumunii i Chorwacji. W ramach batalionowych grup bojowych polscy żołnierze służą również na Łotwie i w Rumunii.
Polsko-chorwacka inicjatywa Trójmorza
Współdziałanie w ramach wzmocnienia wschodniej flanki NATO nie jest jedyną płaszczyzną porozumienia Warszawy i Zagrzebia.
Sztandarowym przykładem polsko-chorwackiej współpracy jest Trójmorze. Inicjatywa formalnie rozpoczęta została w 2016 roku w Dubrowniku. Uczestnicy szczytu inaugurującego projekt przyjęli wspólną deklarację - zgodzili się, że współpraca w obszarze Adriatyku-Bałtyku-Morza Czarnego, zarówno wewnątrz UE, jak i w szerszej przestrzeni transatlantyckiej, musi zostać ożywiona.
>>> [CZYTAJ TAKŻE] Szczyt Trójmorza w Lublanie. Energia, transport i cyfryzacja
Trójmorze powołane zostało jako forum współpracy 12 państw: Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier i służy zacieśnianiu powiązań w regionie Europy Środkowej między Morzem Bałtyckim, Adriatyckim i Czarnym.
Państwa Trójmorza mają współpracować w obszarach energetyki, transportu, cyfryzacji i gospodarki. - Chcemy pod względem infrastrukturalnym dogonić zachód Europy, a zarazem stworzyć dla przedsiębiorców i turystów lepsze możliwości komunikacji, transportu, rozwoju, również gospodarczego, (...) a także zapewnić bezpieczeństwo energetyczne - mówił prezydent Andrzej Duda po spotkaniu z szefami państw Trójmorza w słoweńskim Brdzie w czerwcu tego roku.
>>> [CZYTAJ WIĘCEJ] Prezydent Andrzej Duda o Trójmorzu: chcemy dalej iść tą drogą
Jednym z filarów Trójmorza jest współpraca Polski i Chorwacji w zakresie bezpieczeństwa energetycznego. W styczniu bieżącego roku rząd Chorwacji podjął decyzję o współfinansowaniu pierwszego etapu budowy terminalu LNG na wyspie Krk. Planowany terminal LNG na wyspie Krk stanowi kluczowy (wraz z istniejącym terminalem w Świnoujściu) element zwiększającego bezpieczeństwo energetyczne regionu korytarza gazowego Północ-Południe z Polski do Chorwacji.
Komplementarne terminale gazowe
Na warszawskim szczycie Trójmorza w 2017 roku prezydent Chorwacji Kolinda Grabar-Kitarović mówiła, że terminal na chorwackiej wyspie Krk jest projektem strategicznym dla niezależności energetycznej nie tylko samej Chorwacji, ale i całego regionu, co zapewni budowa korytarza z Polską oraz rewersów i interkonektorów w kierunku Węgier i Ukrainy.
- Nie ma tu mowy o konkurencyjności dwóch terminali, ale o komplementarności - powiedziała prezydent Chorwacji pytana o charakter współpracy pomiędzy działającym już dziś terminalem w Świnoujściu a realizowanym terminalem na wyspie Krk. Według niej połączenie obu terminali ma na celu osiągnięcie niezależności energetycznej regionu.
>>> [CZYTAJ WIĘCEJ] Global Forum w Warszawie. Prezydent Chorwacji: nie ma mowy o konkurencyjności dwóch terminali, ale o komplementarności
Współpraca przemysłów zbrojeniowych
Kolejnym filarem współpracy polsko-chorwackiej jest współpraca zbrojeniowa. W styczniu bieżącego roku szef MON Mariusz Błaszczak mówił w Zagrzebiu, że taka współpraca "odbywa się np., jeżeli chodzi o radomską fabrykę broni Łucznik i jedną z największych firm zbrojeniowych Chorwacji, produkującą karabiny, a więc współpraca jest, ale oczywiście możliwości jest dużo, dużo więcej" - ocenił szef MON.
Chorwacja wydzieliła pododdział artylerii rakietowej do wielonarodowej batalionowej grupy bojowej NATO, stacjonującej w Orzyszu w ramach eFP. Wzmocnienie wschodniej flanki przez inicjatywę wysuniętej wzmocnionej obecności – eFP – na północy i dopasowanej wysuniętej obecności (tFP) na południu było jednym z postanowień szczytu NATO w Warszawie w 2016 roku. Państwem ramowym batalionu eFP w Polsce są Stany Zjednoczone, a państwami kontrybuującymi także Wielka Brytania i Rumunia.
Polska i Chorwacja wspólnie zaangażowane w proces berliński na rzecz Bałkanów Zachodnich
Polska i Chorwacja, obok Niemiec, Francji, Włoch, Austrii, Słowenii i Wielkiej Brytanii, są zaangażowane w tzw. proces berliński.
>>> [CZYTAJ WIĘCEJ] Bałkany: jeszcze niewykorzystana szansa gospodarcza dla Polski?
Proces berliński to zapoczątkowana w 2014 roku inicjatywa niemieckiego rządu, która ma służyć wspieraniu integracji sześciu państw regionu Bałkanów Zachodnich: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii Północnej i Serbii z Unią Europejską. Służy też wzmocnieniu współpracy regionalnej w rozwoju gospodarczym i rozbudowie infrastruktury.
W tym roku przewodnictwo w tej inicjatywie obejmuje Polska. W środę, w Poznaniu, w ramach procesu berlińskiego rozpoczyna się szczyt Bałkanów Zachodnich.
PAP, IAR, msz.gov.pl, GospodarkaMorska.pl/ mbl