Po mszy jej uczestnicy w asyście Wojska Polskiego przejdą ulicami Długą, Freta i Zakroczymską pod Krzyż Traugutta u stóp Cytadeli. Obchody zakończy wspólna modlitwa, Apel Pamięci oraz złożenie kwiatów przed pamiątkowym głazem umieszczonym w miejscu, w którym został stracony ostatni dyktator Powstania generał Romuald Traugutt oraz inni członkowie Rządu Narodowego: Rafał Krajewski, Józef Toczyski, Roman Żuliński i Jan Jeziorański.
Podczas uroczystości przed Krzyżem Traugutta Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk uhonoruje Andrzeja Melaka medalem „Pro Bono Poloniae” w uznaniu jego zasług w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie i poza granicami kraju oraz w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny.
Powstańcy styczniowi - wzór patriotyzmu w II Rzeczpospolitej
Andrzej Melak wspomina, że uroczystości upamiętniające rozpoczęcie powstania styczniowego organizowane były już od początku lat 70. XX wieku. Przez lata, 22 stycznia odprawiana była msza święta, której przewodniczył kapelan Armii Krajowej ksiądz Wacław Karłowicz, następnie uczestnicy maszerowali przez Warszawę i oddawali hołd powstańcom pod krzyżem Traugutta. - Byliśmy legitymowani, sprawdzani przez SB i milicję, ale to nigdy nas nie zniechęciło, by co roku robić to samo. Ta tradycja przetrwała - powiedział Andrzej Melak.
Wysoka cena
Powstanie styczniowe rozpoczęło się manifestem opublikowanym w Warszawie 22 stycznia 1863 roku przez Tymczasowy Rząd Narodowy. Bezpośrednią przyczyną wybuchu walk było ogłoszenie zaciągu Polaków do wojska rosyjskiego, czyli tzw. "branki".
Przez polskie szeregi przeszło ponad 50 tysięcy ludzi. Rosjanie ze szczególnym okrucieństwem traktowali schwytanych powstańców. Zdarzały się przypadki, że mordowali jeńców, dobijali rannych, zabijali lekarzy spieszących im z pomocą. Po bitwach palili miejscowości, które udzieliły schronienia powstańcom, mordowali ludność cywilną. Po klęsce większych ugrupowań partyzanckich, między innymi w bitwach pod Węgrowem i Siemiatyczami, walkę toczyły głównie niewielkie oddziały. Pomimo pewnych sukcesów, wskutek przewagi armii rosyjskiej, siły zaborcze zaczęły wygrywać.
J. Wołkonowski: J. Piłsudski był emocjonalnie związany z Powstaniem Styczniowym
<<CZYTAJ TAKŻE>> Romuald Traugutt, czyli dyktator z misją
Pierwszym przywódcą Powstania Styczniowego był Ludwik Mierosławski. Później dyktatorami byli: Marian Langiewicz i Romuald Traugutt, który stał się tragicznym symbolem zrywu. Aresztowany, więziony na Pawiaku, został skazany przez rosyjski sąd wojskowy na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej, 5 sierpnia 1864 roku.
Gdy powstanie zostało stłumione, rząd carski stopniowo likwidował resztki autonomii Królestwa Polskiego, którego nazwę zmieniono na Kraj Nadwiślański. Represje dotknęły całego społeczeństwa. W 1867 roku zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, jego nazwę i budżet, dwa lata później zlikwidowano Szkołę Główną Warszawską, a setkom miast wspierających powstanie odebrano prawa miejskie, doprowadzając je do upadku. W 1874 roku zlikwidowano urząd namiestnika, w 1886 Bank Polski. Skasowano klasztory katolickie w Królestwie, skonfiskowano około 1600 majątków ziemskich.
Powstanie Styczniowe zakończyło się klęską, umocniło jednak w narodzie ducha niepodległościowego.
pkr