Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Robert Kalinowski 08.12.2015

Spór o Trybunał Konstytucyjny: kalendarium wydarzeń

9 grudnia TK ma zbadać skargi na listopadową nowelizację ustawy o TK, autorstwa PiS. Przedstawiamy kalendarium wydarzeń związanych z konfliktem o Trybunał Konstytucyjny.
Posłuchaj
  • Sławomir Neumann, PO: skierujemy apel do prezydenta Andrzeja Dudy o wstrzymanie się z przyjmowaniem ślubowania od nowo wybranych sędziów Trybunału (IAR)
  • Nowi sędziowie Trybunału Konstytucyjnego wybrani. Relacja Michała Fedusio (IAR)
  • Dwa protesty w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Relacja Mariusza Pieśniewskiego (IAR)
  • Sejm wybiera 5 nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego (IAR)
Czytaj także


25 czerwca 2015 r. – Parlament zakończył pracę nad nową ustawą o Trybunale Konstytucyjnym (tego dnia Sejm rozpatrzył poprawki Senatu i ustawa trafiła do prezydenta). Ustawa powstała z inicjatywy sędziów TK w stanie spoczynku; jej projekt formalnie złożył w Sejmie prezydent Bronisław Komorowski.
Nowa ustawa umożliwiła wybór 5 sędziów TK - następców tych, których kadencje kończą się w 2015 r.

21 lipca - ustawę o TK podpisał prezydent Bronisław Komorowski.

30 sierpnia - ustawa o TK weszła w życie.

TVN24/x-news

8 października - Sejm poprzedniej kadencji wybrał – przede wszystkim głosami ówczesnej koalicji Po-PSL - pięciu nowych sędziów: Romana Hausera, Krzysztofa Ślebzaka, Andrzeja Jakubeckiego, Bronisława Sitka i Andrzeja Sokalę, którzy mieli być następcami: Marii Gintowt-Jankowicz, Wojciecha Hermelińskiego, Marka Kotlinowskiego (ich 9-letnie kadencje dobiegły końca 6 listopada), Zbigniewa Cieślaka (koniec kadencji 2 grudnia) i Teresy Liszcz (zakończy kadencję 8 grudnia). Wybór ten kwestionowało PiS.

23 października - grupa posłów PiS zaskarżyła do TK ustawę o Trybunale Konstytucyjnym. Kwestionowano m.in. wybór 5 sędziów; podkreślano, że o ile wygaśnięcie kadencji trójki sędziów następuje jeszcze w trakcie ówczesnej kadencji Sejmu, o tyle mandat pozostałej dwójki wygasa w grudniu - a zatem w trakcie kadencji nowego Sejmu.

25 października – odbyły się wybory parlamentarnej, które wygrało PiS większością umożliwiającą ugrupowaniu samodzielne rządzenie.

Sejm musi naprawić swoje błędy
Sejmowo.jpg



4 listopada - Trybunał wyznaczył na 25 listopada termin rozpatrzenia wniosku PiS w odniesieniu do trybu wyboru nowych sędziów, a co do reszty wniosku - na 21 grudnia.

6 listopada - zakończyły się kadencje sędziów TK: Marii Gintowt-Jankowicz, Wojciecha Hermelińskiego, Marka Kotlinowskiego; od 7 listopada TK liczy więc 12 sędziów.

10 listopada - PiS wycofało z TK swój wniosek dotyczący ustawy o TK. Rzeczniczka PiS Elżbieta Witek wyjaśniała, że jest on bezzasadny, bo PiS chce nowej ustawy o TK (wobec wycofania wniosku, TK odwołał zapowiadane terminy, ale sprawy dotychczas nie umorzył).

13 listopada - PiS złożyło w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o TK. Pierwsza wersja projektu została tego samego dnia wycofana.

17 listopada - PiS złożyło drugą wersję projektu nowelizacji ustawy o TK, zakładającą m.in. możliwość ponownego wyboru 5 sędziów, których kadencje kończą się w 2015 r., a także wygaszenie (po 3 miesiącach od wejścia w życie noweli) kadencji prezesa i wiceprezesa TK.

- Posłowie PO i PSL zaskarżyli do Trybunału Konstytucyjnego ustawę o TK (czerwcową); jak mówili, wniosek jest w treści tożsamy z wnioskiem, jaki wcześniej złożyli, a potem wycofali posłowie PiS.

19 listopada - TK wyznaczył na 3 grudnia termin rozprawy ws. skargi posłów PO i PSL, dotyczącej czerwcowej ustawy o Trybunale.

- Sejm uchwalił nowelizację ustawy o TK, przygotowaną przez PiS i złożoną w Sejmie dwa dni wcześniej.

20 listopada - Senat poparł nowelizację ustawy o TK, autorstwa PiS, nie wprowadzając do niej poprawek; tego samego dnia podpisał ją prezydent Andrzej Duda i została opublikowana w Dzienniku Ustaw.

TVN24/x-news

23 listopada - posłowie PO złożyli do TK wniosek dotyczący zbadania konstytucyjności nowelizacji ustawy o TK, autorstwa PiS.

- Także Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył tę nowelizację, kwestionując całą ustawę. Jednocześnie RPO przystąpił do postępowania przed TK wszczętego na wniosek posłów PO i PSL, dotyczącego czerwcowej ustawy o TK - w zakresie dotyczącym przepisów pozwalających na powołanie dwóch sędziów TK, na miejsce tych, których kadencja upływa w grudniu.

24 listopada – Krajowa Rada Sądownictwa zaskarżyła do TK nowelę ustawy o Trybunale, autorstwa PiS. KRS skarży tryb uchwalenia tej noweli; według KRS niekonstytucyjne jest to, że Rada nie mogła przedstawić swojej opinii do projektu.

- TK wyznaczył na 9 grudnia termin zbadania wniosku posłów PO ws. noweli ustawy o TK; ma być badany łącznie ze skargami RPO i KRS.

25 listopada - klub PiS złożył projekty pięciu uchwał o stwierdzeniu braku mocy prawnej wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego z 8 października. Późną nocą Sejm przyjął uchwały. Dokonał też zmiany w swym regulaminie - pozwalającej marszałkowi Sejmu na ustalenie terminu na składanie wniosków ws. kandydatur na sędziów TK w przypadkach nieopisanych dotychczas w regulaminie.

Sejm/x-news

26 listopada – Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów ustaliły, że posiedzeniu w dniach 2-3 grudnia Sejm wybierze pięciu sędziów TK (na podstawie ustawy o TK z czerwca oraz przy wykorzystaniu zmiany w regulaminie izby; listopadowa nowela, autorstwa PiS, wejdzie w życie 5 grudnia).

30 listopada - I prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego ustawę o TK z czerwca i jej listopadową nowelizację.

1 grudnia - prezydent Andrzej Duda spotkał się z przedstawicielami klubów parlamentarnych ws. sytuacji wokół TK. Po tym spotkaniu szefowa prezydenckiej kancelarii Małgorzata Sadurska powiedziała: po zapoznaniu się z opiniami szefów klubów parlamentarnych i analizując ekspertyzy prawne, prezydent dokona rzetelnej oceny sytuacji.

- Trybunał Konstytucyjny wystąpił do Sejmu o powstrzymanie się od wyboru nowych sędziów TK do czasu wydania przez niego wyroków w sprawach ustawy o TK (3 grudnia) i jej nowelizacji (9 grudnia). 11 sędziów wydało postanowienie "co do zabezpieczenia wniosku" grupy posłów, którzy zaskarżyli ustawę o TK oraz nowelizację tej ustawy. Trybunał zastosował przepisy Kodeksu postępowania cywilnego umożliwiające zabezpieczenie danego roszczenia do czasu wyroku w danej sprawie.

prof. Andrzej Zoll: Sejm musi szanować werdykty TK
sejm free 1200.jpg



- Prezes TK Andrzej Rzepliński poinformował, że on, wiceprezes TK Stanisław Biernat i sędzia Piotr Tuleja zwrócili się do TK o wyłączenie z udziału w rozprawie 3 grudnia. Trybunał wydał postanowienie o wyłączeniu. Wnosił o to także marszałek Sejmu Marek Kuchciński). W związku z wyłączeniem trzech sędziów, postanowiono, że 3 grudnia TK zbierze się w składzie pięcioosobowym, a nie - jak wcześniej zapowiadano - w pełnym.

- PiS zgłosił kandydatów na sędziów TK: Julię Przyłębską, Henryka Ciocha, Lecha Morawskiego, Mariusza Muszyńskiego, Piotra Pszczółkowskiego. Wieczorem sejmowa komisja sprawiedliwości zarekomendowała Sejmowi ich wybór.

2 grudnia - skończyła się kadencja sędziego TK Zbigniewa Cieślaka.

- Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro poinformował, że wystąpi o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec prezesa Trybunału Konstytucyjnego Andrzeja Rzeplińskiego. Według niego wypowiedzi Rzeplińskiego kwalifikują się do takiego postępowania, bo są stronnicze.

- Wieczorem Sejm wybrał Julię Przyłębską, Henryka Ciocha, Lecha Morawskiego, Mariusza Muszyńskiego, Piotra Pszczółkowskiego na sędziów Trybunału.

TVN24/x-news

3 grudnia - rano kancelaria prezydenta poinformowała, że prezydent Andrzej Duda odebrał ślubowanie od czterech nowo wybranych sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Ślubowanie złożyli: Henryk Cioch, Lech Morawski, Mariusz Muszyński i Piotr Pszczółkowski.
Prezydent odbierze ślubowanie od piątego nowo wybranego sędziego, Julii Przyłębskiej, po upływie kadencji (8 grudnia) sędziego, którego zastąpi ona w Trybunale Konstytucyjnym.

- TK po zbadaniu - na wniosek PO i PSL, do którego przyłączył się RPO - czerwcowej ustawy o TK, uznał, że poprzedni Sejm wybrał dwóch sędziów Trybunału Konstytucyjnego w sposób niezgodny z konstytucją (w miejsce tych, których kadencja kończy się w grudniu); wybór pozostałej trójki (w miejsce tych, których kadencja skończyła się w listopadzie) był z nią zgodny. Sędziowie uznali też, że obowiązkiem prezydenta jest niezwłoczne odebranie ślubowania od sędziego TK wybranego przez Sejm.

4 grudnia - TK podał, że prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński i wiceprezes Stanisław Biernat zostali wyłączeni ze składu TK, który 9 grudnia rozpatrzy konstytucyjność nowelizacji ustawy o Trybunale, autorstwa PiS.

5 grudnia – weszła w życie nowelizacja ustawy o TK, autorstwa PiS; stanowi, że kadencja sędziego TK rozpoczyna się w dniu złożenia ślubowania wobec prezydenta RP - co następuje w 30 dni od dnia wyboru. Przyjęto także, że 3 miesiące od wejścia zmian w życie, wygaszone będą kadencje Andrzeja Rzeplińskiego i Stanisława Biernata jako prezesa i wiceprezesa TK. Prezesa TK prezydent RP będzie powoływać na trzy lata kadencji, spośród co najmniej trzech kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne TK. Nowela miała też umożliwić wybór 5 sędziów TK.

8 grudnia - kończy się kadencja sędzi TK Teresy Liszcz.

9 grudnia - TK ma zbadać połączone skargi (PO, RPO i KRS) na listopadową nowelizację ustawy o TK, autorstwa PiS.

TVN24/x-news

PAP/rk