Agencja Nieruchomości Rolnych istnieje już sporo ponad dwadzieścia lat. Ile gruntów wydzierżawiła od początku swojego istnienia?
– Agencja przejęła do zasobu 4 mln 700 tys. hektarów w momencie powstania. I praktycznie 5 mln ha zostało wydzierżawionych, w okresie ponad 22 lat funkcjonowania Agencji. Dlaczego jest ta powierzchnia większa? – ponieważ niektóre grunty były wydzierżawiane kilkakrotnie – wyjaśnia prezes Agencji Nieruchomości Rolnych Leszek Świętochowski.
Struktura dzierżaw w 2014 roku
Dzierżawa jest taką podstawową, nietrwałą forma rozdysponowania gruntów. Trwała forma to sprzedaż.
– Obecnie wydzierżawiamy grunty na krótsze okresy. Jeśli rolnik ma dzierżawę, i ta umowa kończy się, a z różnych powodów nie chce nabyć tych gruntów na własność, to przedłużamy umowy dzierżawy. Wydzierżawiamy też grunty z wyłączeń. Gdyż ustawodawca zaznaczył w ustawie, że grunty wyłączone w ramach tzw. 30 proc. – w pierwszej kolejności powinny być przeznaczone do sprzedaży w ciągu roku. Ale niestety, sytuacja prawna wyłączanych gruntów nieraz jest tak skomplikowana i trudna, że tych gruntów nie możemy sprzedać w danym momencie, ponieważ są tam np. kopaliny, albo nie ma planu przestrzennego zagospodarowania gminy, są nieuregulowane stosunki właścicielskie i dlatego tych gruntów nie sprzedajemy, tylko wydzierżawiamy. W roku 2013 udało nam się wydzierżawić ponad 34 tys. hektarów i ta prawidłowość wzrostu dzierżawy jest utrzymywana, wręcz jeszcze rośnie. W pierwszym półroczu tego roku wydzierżawiliśmy ponad 43 tys. hektarów – tłumaczy Świętochowski.
Czynsze ciągle w górę
Grunty wydzierżawiane są w drodze przetargu, w którym mogą wziąć udział tylko rolnicy, którzy spełniają odpowiednie kryteria, tak jak przy nabywaniu gruntów.
– Obecnie rośnie bardzo popyt na ziemię, w związku z tym rosną bardzo, wręcz w postępie geometrycznym czynsze. Tak jak w pierwszych latach czynsze były poniżej 1 kwintala pszenicy/ha, a teraz średnio czynsz dzierżawny wynosi 4 kwintale/ha. Czynsze z roku bieżącego, ustalane w drodze przetargu, w skali Agencji już przekroczyły 10 kwintali za hektar – wylicza prezes ANR.
Ale Polska jest krajem bardzo zróżnicowanym, i te czynsze są również bardzo zróżnicowane, co jest bardzo istotną informacją.
– Ponieważ np. w woj. podlaskim czynsz z ostatniego roku wynosi ok. 5 kwintali/ha, a w kujawsko-pomorskim i wielkopolskim przekroczył 25 kwintali/ha – dodaje.
Jakie działki są najchętniej dzierżawione
– Dzierżawcy poszukują gruntów rolnych powyżej 5 ha, co wynika z obecnego postępu technologii upraw. Natomiast najwyższe czynsze uzyskujemy za grunty o powierzchni od 10 do 50 ha. Większe działki występują sporadycznie – wyjaśnia prezes ANR Leszek Świętochowski.
Elżbieta Mamos, mb
Audycja powstała przy współpracy z Agencją Nieruchomości Rolnych.