Książka Dariusz Rosiaka, jak wyjaśnia prowadzący program, zaczyna się tak, jakby miała być biografią Janusza Krupskiego, tragicznie zmarłego w katastrofie pod Smoleńskiem działacza opozycyjnego z Lublina. Jak się potem okazuje, jest on jednym z trzech bohaterów książki - obok byłego esbeka, Edwarda Kotowskiego i o. prof. Mieczysława Krąpca. Autor przyznaje, że zdecydował się na taką właśnie konstrukcję "Wielkiej odmowy", by było ciekawiej.
Bohaterzy tej publikacji, jak podkreśla Dariusz Rosiak, "sami weszli w jego życie". Po poprzedniej książce o księdzu Romualdzie Jakubie Wekslerze-Waszkinelu dostał propozycję napisania biografii filozofa o. Mieczysława Krąpca, ale nie chciał podjąć się wyzwania ze względu na brak biegłości w dziedzinie filozofii. - Również nie wydawało mi się to ciekawe dla mnie osobiście. Zdawało mi się, że przy okazji ojca Krąpca i innej postaci, która była w poprzedniej książce - Janusza Krupskiego i jeszcze jednego bohatera, udałoby się opowiedzieć coś więcej o PRL-u i warunkach, w jakich żyli tamci ludzie - wyjaśnia autor i dziennikarz Polskiego Radia.
Rozrywka w Trójce >>> słuchaj na moje.polskieradio.pl
- Chciałbym złożyć na wstępie deklarację, że moim głównym celem przy pisaniu tej książki było to, żeby fajnie opowiedzieć historię trójki ludzi. By czytelnikowi chciało się obracać kartki. To zadanie, które przed sobą postawiłem, cała reszta była podporządkowana temu celowi - tłumaczy Dariusz Rosiak.
Jak opowiada autor, tytuł książki jest nawiązaniem do wiersza Konstandinosa Kawafisa, jego motto zostało również zamieszczone w książce. - Każda z tych postaci musiała w którymś momencie wybrać, tak jak większość osób żyjących w epoce PRL-u. Większość nie stawała przed dramatycznymi wyborami, ale jeśli ktoś chciał uczestniczyć w życiu publicznym i mieć wpływ na rzeczywistość, to musiał wybierać - mówi Dariusz Rosiak. Jak dodaje, niektórzy najpierw odmawiali, a potem przyjmowali. W jego książce każdy z bohaterów mówi i tak, i nie.
Historia w portalu PolskieRadio.pl >>>
Fragment okładki książki Dariusza Rosiaka zatytułowanej "Wielka odmowa", fot. mat. prasowe / Wydawnictwo Czarne
"Publikacja Dariusza Rosiaka to wielka manipulacja mająca zniszczyć autorytet o. prof. Krąpca i KUL" - czytamy w portalu wpolityce.pl. "Książka w części dotyczącej Ojca Krąpca jest zlepkiem domysłów wybranych rozmówców autora, nadinterpretacji, a nierzadko także i insynuacji" - twierdzą we wspólnym liście współpracownicy i uczniowie filozofa oraz Zarząd Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu. "Nie wiem, jak było naprawdę z Ojcem Krąpcem, ale szlag mnie trafia, że na temat agenturalnej przeszłości kapłanów zabierają zdanie dyletanci, którym nie chce się zagłębić tematu" - deklaruje jeden z dyskutantów na Facebooku, prawdopodobnie mając na myśli autora książki "Wielka odmowa".
A jednak... Gdyby reportaż historyczny Dariusza Rosiaka był kolejnym ruchem w naszej narodowej grze pt. "insynuowanie autorytetom, że byli ubekami", to nie zajęlibyśmy się nim w "Klubie Trójki". Tymczasem "Wielka odmowa" to subtelna opowieść o trzech postaciach. Pierwszą jest Janusz Krupski, tragicznie zmarły w katastrofie pod Smoleńskiem działacz opozycyjny z Lublina; drugą jest były esbek, Edward Kotowski; trzecią - o. prof. Mieczysław Krąpiec.
Tylko pierwsza z tych biografii wydaje się jednoznaczna. Śledząc losy dwóch pozostałych bohaterów książki widzimy, jak nasze dzisiejsze, proste formuły nie pasują do skomplikowanej rzeczywistości lat PRL...
Jakie mity na temat komunizmu, zdaniem Dariusza Rosiaka, funkcjonują do dziś? Czy z drugiej strony społeczeństwo może żyć bez mitów? Posłuchaj całej audycji, którą prowadził Jerzy Sosnowski.
Na "Klub Trójki" zapraszamy od poniedziałku do czwartku od godz. 21.05 do 22.00.
(sm/mk)