Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Tomasz Owsiński 29.08.2016

36. rocznica Porozumień Sierpniowych. Obchody w Gdańsku z udziałem prezydenta

We wtorek mija 36. rocznica podpisania w Szczecinie porozumienia kończącego falę strajków na Pomorzu Zachodnim. Dzień później porozumienie ze strajkującymi zostało podpisane w Gdańsku.

Z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy odbędą się w środę w Gdańsku, organizowane przez NSZZ „Solidarność”, główne obchody 36. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych. Zaplanowano m.in. spotkanie w sali BHP Stoczni Gdańskiej oraz mszę w Bazylice św. Brygidy.

Czytaj także
sierpień 80 1200
Sierpień '80

Uroczystości rozpoczną się od spotkania o godz. 14 w sali BHP Stoczni Gdańskiej, gdzie przed 36 laty podpisane zostało porozumienie między strajkującymi robotnikami a delegacją rządową.

Zaplanowano przemówienie prezydenta Dudy. Głos zabiorą także przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotr Duda oraz szef Zarządu Regionu Gdańskiego „S” Krzysztof Dośla. W trakcie spotkania zostaną również wręczone stypendia dla 25-osobowej grupy młodzieży przyznawane z Funduszu Stypendialnego NSZZ "Solidarność" w Gdańsku.

Następnie uczestnicy spotkania przejdą z sali BHP pod bramę nr 2 Stoczni Gdańskiej. Tam o godz. 15.45 w asyście pocztów sztandarowych i orkiestry odśpiewany zostanie hymn narodowy. Przewidziana została też modlitwa pod przewodnictwem metropolity gdańskiego abp. Sławoja Leszka Głódzia. Na zakończenie złożone zostaną kwiaty pod bramą nr 2.

Spod stoczniowej bramy uczestnicy uroczystości przejdą w pochodzie do Bazyliki św. Brygidy, gdzie odprawiona zostanie uroczysta msza, koncelebrowana przez abp. Głódzia.

Porozumienie w sali BHP Stoczni Gdańskiej podpisali przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego Lech Wałęsa i wicepremier Mieczysław Jagielski. MKS deklarował zakończenie trwającego dwa tygodnie strajku. Delegacja rządowa zgodziła się m.in. na utworzenie nowych, niezależnych, samorządnych związków zawodowych, prawo do strajku, budowę pomnika ofiar grudnia 1970, transmisje niedzielnych mszy św. w Polskim Radiu i ograniczenie cenzury. Przyjęto też zapis, że nowe związki zawodowe uznają kierowniczą rolę PZPR w państwie.

Porozumienia Szczecińskie

W ramach obchodów Porozumień Sierpniowych w Szczecinie zaplanowano wystawę poświęcona bohaterom szczecińskich strajków, spacer historyczny oraz koncert polskiej muzyki filmowej.

W południe 30 sierpnia przed bramą Stoczni Szczecińskiej odbędą się oficjalne uroczystości związane z rocznicą. Zaplanowano m.in. przemówienia okolicznościowe oraz złożenie kwiatów pod tablicą Ofiar Grudnia 1970.

Po południu w Policach nastąpi odsłonięcie pomnika Ludziom Solidarności. Monument powstał z inicjatywy Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność” Zakładów Chemicznych „Police” SA.

Szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej zorganizował cykl spacerów historycznych po Stoczni Szczecińskiej.

Fundacja Polskich Wartości przygotowała wystawę „Zapomniani Ludzie Solidarności”, która od najbliższego piątku będzie prezentowana w Centrum Dialogu Przełomy w Szczecinie.

- Bohaterami wystawy są uczestnicy strajków, kolporterzy ulotek, autorzy niezależnych wydawnictw, których nazwisk nie znajdziemy w podręcznikach historii - powiedział w rozmowie  współtwórca ekspozycji Łukasz Szełemej. - To ludzie, którzy byli więzieni, przesłuchiwani, stracili zdrowie i z narażeniem życia walczyli, aby dziś Polska była wolnym krajem. Na wystawie prezentujemy jedynie 18 portretów, to tylko kropla w morzy tych, którzy tworzyli w Szczecinie Solidarność - dodaje.

We wtorek na placu Solidarności odbędą się również uroczystości rocznicowe zorganizowane przez zachodniopomorski oddział Komitetu Obrony Demokracji.

30 sierpnia minie 36. rocznica podpisania Porozumienia Szczecińskiego, kończącego strajki 1980 r. na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem. Kolejne podpisano następnego dnia w Gdańsku.

Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego.

Pierwsze strajki latem 1980 r. były reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin, wprowadzone przez ówczesną ekipę Edwarda Gierka. W połowie sierpnia zaczęły się strajki na Wybrzeżu.
W podpisanym w Szczecinie dokumencie znalazły się postulaty strajkujących. Przed historycznym porozumieniem strajkowało ponad 200 zakładów pracy w Szczecinie i województwie.

PAP, to