Eksperci podkreślaja, że bardzo ważny jest również rozwój nowoczesnych technologii w powiązaniu z przedsiębiorczością. Ze środków unijnych na lata 2014-2020 województwo łódzkie będzie mieć do dyspozycji 2 miliardy 200 milionów euro. To czwarty pod względem wielkości Regionalny Program Operacyjny w kraju.
Komunikacja transportowa to podstawa
Infrastruktura komunikacyjna ma zazwyczaj kluczowe znaczenie dla rozwoju regionu.
– Mamy w kraju dwie lokalizacje, które są obecnie bardzo dobrze skomunikowane: węzeł śląski i łódzki – wskazuje dr Jerzy Kwieciński, prezes Fundacji Europejskie Centrum Przedsiębiorczości, gość radiowej Jedynki.
Przypomina, że cały region łódzki, ale i samo miasto przeżywały w ciągu ostatnich lat bardzo poważne problemy.
– Następowało tu bardzo duże wyludnienie. Żadne duże miasto nie miało takich kłopotów z problemami demograficznymi jak Łódź. Wiele osób wyjechało stąd na stałe, a poza tym duża grupa mieszkańców codziennie dojeżdża do pracy z Łodzi do Warszawy. To kwestie, na które trzeba będzie zwrócić uwagę w nowej perspektywie, m.in. poprzez transport aglomeracyjny – mówi Jerzy Kwieciński.
Lotniska regionalne na cenzurowanym
W poprzedniej perspektywie finansowej nietrafionym projektem okazało się lotnisko w Łodzi. Dlaczego tak się stało?
– Są niektóre dziedziny infrastruktury, które nie powinny podlegać indywidualnej czy regionalnej konkurencji. System lotniczy powinien leżeć w gestii strategii narodowej. Trzeba zagwarantować odpowiednią rentowność poprzez kontrolowanie niezamierzonej konkurencji – mówi prof. Tadeusz Markowski, prezes Towarzystwa Urbanistów Polskich, kierownik Katedry Zarządzania Miastem i Regionem na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego, który był gościem radiowej Jedynki.
Decyzje o lotnisku łódzkim zapadały w latach 90. w pierwszej strategii, która była opracowana dla miasta Łodzi.
– Gdyby w tym czasie lotnisko powstało mogłoby być czynnikiem atrakcyjności. Wtedy w Polsce mieliśmy niedobór innych lotnisk i pewnie te korzyści, które by się pojawiły, gwarantowałyby rozwój miasta i lotniska – dodaje prof. Markowski.
Z kolei dr Jerzy Kwieciński zauważa, że generalnie, można przyjąć, że z funduszami europejskimi sobie dobrze radzimy. To opinia wynikająca z bardzo wielu raportów przygotowywanych przez międzynarodowych ekspertów.
– Radzimy sobie w skali kraju i w skali regionu. Nasza polityka regionalna, w tym decentralizacja, jest bardzo dobrze na świecie postrzegana. Fundusze europejskie są świetnym instrumentem do realizacji takiej polityki – podkreśla dr Kwieciński. Ale oczywiście są miejsca, gdzie to wychodzi gorzej.
Zwraca też uwagę, że powstał bardzo krytyczny raport na temat wykorzystania funduszy publicznych, szczególnie unijnych do budowy lotnisk regionalnych, który silnie wpłynął na postrzeganie środków europejskich.
– Jeśli patrzymy na lotniska regionalne, to one bardzo różnie wyglądają w poszczególnych regionach i krajach – konkluduje dr Jerzy Kwieciński.
Inwestycje w regionie łódzkim
Samo miasto Łódź ma bezrobocie nieco wyższe niż średnia krajowa, ale prawdziwy problem braku pracy występuje w regionie i to tam należy inwestować, by zmieniać tę niekorzystną sytuację.
Do skorzystania ze wsparcia przygotowują się firmy z branży motoryzacyjnej. Wśród nich kutnowskie przedsiębiorstwo AMZ, które skorzystało już z funduszy europejskich w latach poprzednich między innymi przy produkcji nowoczesnych pojazdów.
Dariusz Fabisiak, szef firmy AMZ tłumaczy, na co przeznaczono środki z poprzedniej transzy unijnych pieniędzy.
– Dostaliśmy dofinansowania na różne linie produkcyjne zarówno małych i średnich autobusów, jak i na wdrażane nowe technologie do pojazdów saperskich. Również część technologii możemy używać w innych produktach, takich jak karetki, które produkujemy na eksport do krajów skandynawskich – mówi Dariusz Fabisiak, prezes zarządu.
Program, z którego skorzystała firma, dotyczył nowych technologii, rozszerzania miejsc pracy, wyposażenie hal i stanowisk. To przykład rozwoju przemysłowego.
Inni przedsiębiorcy z regionu łódzkiego również oczekują ogłoszenia naborów w nowych konkursach, dzięki którym w najbliższych latach będą mogli sięgnąć po unijne środki.
– Coraz głośniej się mówi, ze Europa powinna przeżywać ponowną reindustrializację. Myślę, że Łódź, mimo pójścia w stronę sektora naukowego, zaawansowanych technologii, biotechnologii, silnie powiązanych z uczelniami technicznymi, medycznymi czy humanistycznymi, ma w swoich okolicach możliwości na stworzenie strefy wytwórczej. Tak wynika z naszych badań – podaje prof. Tadeusz Markowski.
I podkreśla, że inwestorzy poszukują w okolicach Łodzi miejsc usytuowania produkcji, ale aby tak właśnie się stało, potrzeba dobrego systemu komunikacji transportowej.
Łódź i Warszawa razem
Priorytety w wykorzystaniu środków unijnych będą wynikały z usytuowania województwa na mapie Polski, ściślej z bliskiego sąsiedztwa Warszawy.
– Razem z zespołem naukowo-badawczym stanowimy w kraju największy potencjał, stąd stawianie na innowacyjność, współpracę w układzie łódzko-warszawskim. Mamy porozumienia w ramach makroregionalnej strategii dla obszaru centralnej Polski, gdzie właśnie innowacyjność, stawianie na kreatywność, na inwestycje w zakresie nauki, należą do ważniejszych priorytetów. Obydwa województwa będą się starały wokół tego budować swoje programy – wyjaśnia prof. Tadeusz Markowski. Przypomina, że duże nakłady przeznaczane są na infrastrukturę, po to, by wykorzystać to położenie. Chodzi m.in. o stworzenie dużego, elastycznego rynku pracy.
Przedsiębiorcy i świat nauki
Prof. Tadeusz Markowski uważa, że rozwój przedsiębiorczości będzie w dużej mierze uzależniony od tego, czy dojdzie do nawiązania efektywnej współpracy między małymi i średnimi firmami a ośrodkami naukowo-badawczymi. – Jest problem współpracy pomiędzy sektorem przedsiębiorczości a nauką, i to jest poważne wyzwanie dla województwa łódzkiego: czy potrafimy stworzyć odpowiednią infrastrukturę współpracy i przepływu produktów innowacyjnych ze sfery nauki do sfery praktyki – podaje.
Zapewnienie pracy dla młodych
Prof. Zofia Wysokińska, kierownik Katedry Gospodarki Światowej i Integracji Europejskiej na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego uważa, że duży nacisk trzeba kłaść właśnie na nowe technologie. Ale nie tylko. Ogromnie ważnym celem, jaki będzie realizowany przy wykorzystaniu środków europejskich, jest zapewnienie pracy dla młodych w województwie.
– Chodzi o to, by młodzi w regionie łódzkim zostali. Mamy program „Młodzi w Łodzi”, który będzie korzystał ze środków unijnych i starał się zrobić wszystko, by młodzi ludzie nie emigrowali zagranicę, ani do innych regionów Polski – mówi prof. Zofia Wysokińska.
Młodzi mieszkańcy mają być zatrudniani w przemyśle, który będzie rozwijał się w regionie, ale do tego potrzebna jest współpraca uczelni i przedsiębiorców.
Na wzrost zatrudnienia i przeciwdziałanie zmniejszaniu się liczby ludności, przeznaczono w następnych latach prawie 208 mln euro z Regionalnego Programu Operacyjnego.
Lepsza jakość życia
Młodych mają też zatrzymać kolejne inwestycje, dzięki którym powstają obiekty rekreacyjne i sportowe, takie jak wybudowany niedawno za unijne środki Aquapark w Kutnie, wyposażony w baseny, sauny i hale treningowe. Jarosław Zielak, zastępca dyrektora do spraw technicznych, podkreśla, że Aquapark tętni życiem.
Zdrowie mieszkańców w Łódzkiem również ma być dzięki funduszom unijnym lepiej chronione, bo na dużą skalę przewidywany jest program inwestycji proekologicznych. Na inwestycje związane z gospodarką niskoemisyjną i ochroną środowiska przeznaczono ponad 262 mln euro.
Zbigniew Gwadera, pełniący obowiązki dyrektora departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Łódzkiego, wyjaśnia, że wśród priorytetów będą m.in. działania dotyczące profilaktyki zdrowotnej. To dofinansowanie ze środków unijnych profilaktyki zdrowotnej jest nowością i zarazem odciążeniem samorządu województwa.
Niezwykle pozytywnym przykładem jest Uzdrowisko w Uniejowie, które powstało w ostatnich latach, dzięki silnemu wsparciu unijnemu. – To ma wpływ na postrzeganie regionu, nie jako regionu przemysłowego – mówi dr Jerzy Kwieciński.
Dla przedsiębiorców
Jak wyjaśnia Dominik Patora, dyrektor departamentu polityki regionalnej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Łódzkiego, przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z różnych form wsparcia m.in. na rozwój istniejącego już albo też stworzenie nowego zaplecza badawczo rozwojowego, opracowanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych, w celu ekspansji na nowe rynki zbytu. Dużej pomocy mogą oczekiwać branże, które postawią na nowe technologie, również te tradycyjnie związane z Łodzią.
Coraz więcej osób dopytuje o fundusze
W Centralnym Ośrodku Informacji o funduszach unijnych przybywa osób pytających o możliwości skorzystania ze wsparcia – podkreśla Michał Pociecha, pracownik Centralnego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Łodzi.
Informacji o korzystaniu ze środków unijnych w województwie łódzkim zasięgać można w Głównym Punkcie Informacyjnym Funduszy Europejskich w Łodzi, a także w lokalnych punktach informacyjnych w Brzezinach, Sieradzu, Bełchatowie i Łowiczu. Dostępny jest też portal Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich pod adresem: funduszeeuropejskie.gov.pl.
Jarosław Kociszewski, Dariusz Kwiatkowski, Grażyna Raszkowska
