Przedstawiciele polskiego rządu tłumaczą, że przyczyną odwołania wizyty była zmiana składu izraelskiej delegacji. Szef MSZ Jacek Czaputowicz powiedział w Brukseli, że po zmianie strona polska musi ponownie przygotować się do wizyty. Zaznaczył, że jednym z tematów spotkania miała być ustawa 447. - W składzie delegacji pojawiły się też propozycje osób, które zajmują się kwestiami restytucji. MSZ nie jest władne, aby na te tematy dyskutować. To było też dodatkowo pewną przesłanką, żeby taką decyzję podjąć – podkreślił minister.
Według Jakuba Pacana z "Tygodnika Solidarność" sprawa restytucji mienia, jest "paliwem politycznym dla Konfederacji". - Dla tych, którzy chcą obejść PiS z prawej strony. Zarówno Jarosław Kaczyński, jak i Mateusz Morawiecki oraz prezydent Andrzej Duda w swoich oficjalnych wypowiedziach podkreślali, że to nas nie dotyczy. Rząd może mówić takie rzeczy, ale ci, którzy chcą się karmić taką narracją, będą wierzyli, że tutaj faktycznie może być jakieś zagrożenie ze strony tej ustawy. Część środowisk zapewne będzie grała do końca ustawą 447, ale wątpię czy to odbierze głosy PiS-owi – skomentował publicysta.
Z kolei Piotr Grzybowski z Radia Warszawa zauważył, że dyskusja o ustawie "ma też swoje pozytywy". - Faktem jest, że JUST 447 została przyjęta w Stanach Zjednoczonych. Faktem jest, że diaspora walczy nie od dziś o kwestie czy to finansowe czy kwestie nieruchomości. Wartością pozytywną jest to, że dyskusja trwa, że przypomniano umowy, które między 1948 a 71 rokiem podpisywał rząd polski. W konsekwencji tego wypłaciliśmy jako państwo polskie niemałe odszkodowania, jednocześnie zobowiązując państwa, które były stroną tych umów do przejęcia wszelkich innych zobowiązań względem obywateli, osób prawnych - gdyby pojawiły się jakiekolwiek roszczenia. Mamy z jednej strony uporządkowanie prawne statusu międzynarodowego, a z drugiej strony cieszę się, że przywołano również to, co Polska straciła w trakcie II wojny światowej – powiedział gość PR24.
Zdaniem dr Karoliny Zioło-Pużuk z Centrum Daszyńskiego ustawa 447 JUST nie daje prawa Stanom Zjednoczonym do prowadzenia działań na rzecz zwracania mienia . - Ustawa JUST dotyczy oszacowania strat i mienia, które ewentualnie należałoby oddawać. Ale Stany Zjednoczone nie mogą uchwalić prawa nakazującego innym państwom oddawanie komukolwiek jakiegokolwiek mienia. Trzeba też pamiętać, że mówimy o obywatelach polskich. Osoby, które zginęły w Holokauście i miały tu swoje majątki, były obywatelami Rzeczypospolitej – zaznaczyła rozmówczyni Polskiego Radia 24.
Podczas konferencji w Warszawie w lutym br. sekretarz stanu USA Mike Pompeo poruszył kwestię tak zwanego mienia bezspadkowego. - Wzywam moich polskich kolegów, aby poczynili postępy w zakresie kompleksowego ustawodawstwa, dotyczącego restytucji mienia prywatnego dla osób, które utraciły nieruchomości w erze Holokaustu - powiedział amerykański polityk.
Kilka miesięcy temu Polonia w Stanach Zjednoczonych protestowała przeciwko ustawie JUST 447. Daje ona Departamentowi Stanu USA prawo do wspierania kanałami dyplomatycznymi organizacji międzynarodowych zrzeszających ofiary Holokaustu w odzyskaniu żydowskich majątków, które nie mają spadkobierców. Przeciwko tym przepisom w Polsce protestuje z kolei Konfederacja KORWiN Braun Liroy Narodowcy. Marsz polityków tej formacji i jej zwolenników odbył się 11 maja. Politycy obozu rządzącego w swoich wystąpieniach podkreślają natomiast, iż "Polska nie ma żadnych zobowiązań wobec kogokolwiek". Jak zaznaczył minister Joachim Brudziński, "ani jedna złotówka nie popłynie do środowisk, którym te pieniądze się nie należą".
Według notatki, do której dotarł publicysta Stanisław Michalkiewicz, kwestia restytucji mienia żydowskiego wróci po wyborach parlamentarnych w Polsce - do momentu ich przeprowadzenia strona amerykańska liczy na porozumienie ze środowiskami żydowskimi na stopie nieformalnej.
Więcej tematów w całej audycji.
Debatę prowadziła Dorota Kania.
Polskie Radio 24/bartos
----------------------------
Data emisji: 14.05.2019
Godzina emisji: 8.06